MİN HAC ANA SAYFA

 

BUYU’ : ALIŞVERİŞ/ TİCARET

 

A. ALIŞ -VERİŞİN ŞARTLARI

 

B. SELEM (PEŞİN PARA İLE VERESİYE MAL ALMAK)

 

C. İKRAZ (BORÇ)

 

D. REHİN

Rehin akdi, satış akdinde olduğu gibi icap ve kabul lafzı ile sa­hih olur. Akid esnasında malı önce vermek gibi akdin gerektirdiği veya şahit bulundurma gibi akdin maslahatı için olan veya herhan­gi bir amacı olmayan bir şartı koşmak akdi bozmaz.

 

Akitte koşulan şart, rehin alan için zararlı ise akid batıl olur. Rehin alan kimsenin rehineden istifade etmesi gibi kendisine ya­rarlı, fakat rehin bırakana zarar veren bir şeyi şart koşarsa bu şart geçersizdir. Keza en zahir kavle göre akid de geçersizdir.

 

Rehineden elde edilen fazlalığın rehin bırakılması şart koşu-lursa, en zahir kavle göre şart geçersizdir. Şart geçersiz olunca akid de geçersiz olur. Rahin ve rehine alan mutlak tasarrufta bulunmaya ehil olmalıdır. Buna göre veli, çocuk ve delinin malını rehine vere­mez ve onlar adına rehine alamaz. Ancak bir zaruret veya belli bir fayda varsa, onlar adına rehin akdinde bulunabilir.

 

Rehinede bulunması gereken şartlar şunlardır:

 

En sahih kavle göre, rehinenin ayın (mal) olması şarttır. Borç gibi ayın olmayan menfaatleri rehin bırakmak sahih olmaz. Ortak malı (muşaa), çocuğu dışında yalnız cariyeyi veya annesi dışında yal­nız çocuğu rehine bırakmak sahihtir.  Cariye çocuğu ile birlikte satılırsa, ücret her birinin değerine göre taksim edilir. En sahih kav­le göre cariyeye tek başına değer biçilir. Sonra çocuğu ile birlikte de­ğer takdiri yapılır. Her iki değer arasındaki fark, çocuğun değeridir.

 

Cani ve mürtedin rehin bırakılmasının hükmü, bunları sat­manın hükmü gibidir. Kendisi ile tedbir akdi yapılmış köleyi veya azat edilmesinin bağlandığı sıfatın borcun ödeme vaktinin girmesin­den önce gerçekleşmesi mümkün olan köleyi rehine bırakmak, mez­hep alimlerince kabul edilen rivayete göre geçersizdir.

 

Rehine bırakılan mal kısa zamanda bozulan bir mal ise, bu tak­dirde: Yaş hurma gibi kurutma imkanı varsa kurutulur. Kurutma im­kanı olmayan malı ise, peşin veya henüz bozulmadan vadesi giren borç için rehine bırakmak veya satıp parasını rehin bırakmayı şart koşmak caizdir. Bu durumda : Rehinenin bozulma korkusu varsa, satılır ve parası rehine olarak bırakılır. Şayet rehin eden böyle bir re­hinenin satılmamasmı şart koşarsa, rehin akdi sahih olmaz. Rahin rehineyi mutlak şekilde vermişse, en zahir kavle göre akid fâsid olur. Rehine alan kimse henüz borç vakti girmeden rehinenin bozulup bo­zulmayacağını bilmezse, en zahir kavle göre akid sahihtir.

 

Rehine bırakılan buğdayın çürümesi gibi, çabuk bozulmayan bir mal rehine bırakılır da onu bozan bir arıza meydana gelirse, bu­nunla akid derhal fâsid olmaz.

 

Rehine bırakmak üzere bir malı âriye (ödünç) almak caizdir. Bu şekildeki rehine bir kavle göre ariye olur. En zahir kavle göre bu durumda borcun tazmini âriye alman mala taallûk eder. Bu sebeple, bir malı ariye alırken borcun cinsini (altın, gümüş gibi), miktarını ve sıfatını (peşin veya tecilli olduğunu) iğreti veren şahsa açıklaması şarttır. Keza en sahih kavle göre, rehineyi alan kişinin zikredilmesi de şarttır. Bu şekilde rehin edilen mal rehineyi alanın eli altında iken telef olursa, en zahir kavle göre rehine veren de alan da tazmi­nat ödemekle yükümlü olmaz.

 

Ödünç mal rehine olarak teslim edildikten sonra ödünç veren kişi artık iğreti akdinden cayamaz. Borcun Ödeme zamanı girer ve­ya peşin olursa ödünç verene rehinenin satışı için müracaat edilir. Borcu ödemese rehine satılır. Sonra ödünç veren, rehinenin satıldığı parayı almak için rehineyi verene müracaat eder.

 

 

 

 

1. Rehin Sebebi Olan Şey

2. Rehin Akdinin Geçerli Olması

3. Rehinenin Cinayet İşlemesi

4. Rehin Akdinde Tarafların İhtilâfı

5. Borcun Terekeden Ödenmesi

 

 

 

 

E. İFLAS

 

F HACR (KISITLILIK)

 

G. SULH

 

H. MÜŞTEREK KULLANILAN YERLERDE İZDİHAM YARATMAK

 

I. HAVALE

 

J. DAMAN (TEKEFFÜL) AKDİ

 

K. ŞİRKET (ORTAKLIK)

 

L. VEKALET

 

M. İKRAR (İTİRAF)

 

N. ÂRIYE (İĞRETİ)

 

O. GASP

 

P. ŞÜF'A (ÖNCELİK HAKKI)

 

R. KIRAD - MUDAREBE (SERMAYE EMEK ORTAKLIĞI)

 

S. MÜSÂKÂT (AĞAÇLARIN BAKIMI VE SULAMA İŞİ)

 

T. İCARE (KİRAYA VERME)