EBEVYN ANA / BABA

BEYHAKİ: Anne Babaya İyi Davranmak

Yüce Allah: "Rabbin, kendisinden başkasına asla ibadet etmemenizi, anaya babaya iyi davranmanızı kesin olarak emrettim buyurmaktadır.[isra 23] Yine: "Biz, insana anne babasına iyi davranmayı emrettik''[Ahkaf, 15] buyurmaktadır.

1- Ebu Amr eş-Şeybani der ki: Şu evin sahibi -böyle derken eliyle Abdullah (b. Mes'ud)'un evine işaret etti- bana şöyle dedi: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hangi amel Allah katında daha sevgilidir?" diye sorunca: "Vaktinde kılınan namazdır" cevabını verdi. Ben: "Sonra ne?" diye sorunca: "Anne babaya iyilik etmektir" cevabını verdi. Ben: "Sonra ne?" diye sorunca: "Allah yolunda cihad etmektir" cevabını verdi. Abdullah bunu anlattıktan sonra: "Eğer Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) daha çok sorsaydım, daha çok şeyi sayardı" diye ekledi.

2- Ebu Hureyre der ki: Bir adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek: "İnsanlar arasında kendisine en iyi davranmam gereken kimdir?" diye sorunca, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Annendir" cevabını verdi. Adam: "Sonra kim?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Annendir" cevabını verdi. Adam yine: "Sonra kim?" diye sorunca, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Annendir" cevabını verdi. Adam bir daha: "Sonra kim?" diye sorunca Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Babandır" cevabını verdi.

3- Abdullah b. DInar bildiriyor: Bedevilerden bir kişi Mekke yolunda Abdullah b. Ömer ile karşılaştı. Abdullah b. Ömer bu kişiye selam verdikten sonra onu kendi bindiği eşeğine bindirdi ve başında olan sarığı ona verdi. Kendisine: "Allah seni ıslah etsin! Bunlar bedevidir ve az bir şeye razı olurlar" dediğimizde şu karşılığı verdi: "Bu kişinin habası, Ömer b. el-Hattab'ın arkadaşı idi. Ben de, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İyiliklerin en iyisi, kişinin baba dostlarıyla ilişkiyi sürdürmesidir'' buyurduğunu işittim."

İbn Ömer hac yolunda iken bedevinin biri yanına uğradı. İbn Ömer ona: "Sen filanın oğlu değil misin?" diye sorunca, bedevi: "Evet!" karşılığını verdi. Bunun üzerine İbn Ömer;"Bu deveye bin ve şu sarığı başına sar" dedi. Bedevi gittikten sonra birisi İbn Ömer'e: "Dinlenmek için bindiğin merkep ile başını sardığın sarığını bedeviye verdin. Oysa adam bir ya da dirheme de razı olurdu" dediğimizde, İbn Ömer şu karşılığı verdi: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İyiliklerin en güzeli, kişinin (ölen) babasının sevdiği kimselerle bağlarını koparmamasıdır'' buyurduğunu işittim."

Halid b. Yezid'in Abdullah b. Dinar'dan bildirdiğine göre Bedevinin babası, Ömer b. el-Hattab'ın dostuydu .... İbn Ömer şu karşılığı verdi: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Babanın dostunu gözet ve onunla alakanı kesme, yoksa Allah nurunu söndürür."

4- Ebu Esid es-Saidi der ki: Saide oğullarından bir adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! Anne babam vefat ettiler. Onlara ölümlerinden sonra yapabileceğim bir iyilik kaldı mı?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona şöyle cevap verdi: "Evet, dört şey vardır: Onlar için dua etmek, onlar için Allah'tan mağfiret dilemek, ölümlerinden sonra vasiyetlerini yerine getirmek, (onların) arkadaşlarına ikram ve hürmet etmek ve yakınlığı ancak onlar vasıtasıyla olan akrabalarla ilgilenip onlara karşı üzerine düşeni yapmak." Adam: "Bunlar ne kadar çok ve tatlıdır, ey Allah'ın Resulü!" deyince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bunları yap. Bunlar onlara (ebeveynine) ulaşır" buyurdu.

KURTUBİ TEFSİRİNDE:

Anne Babaya iyilik (Bakara 83)

Baba Oğlunun Kazancından Yiyebilir mi? (Bakara 267)

Anne-Baba Hukuku (Nisa 36)

Ebeveynin Çocukları ve Çocukların da Ebeveyni Lehine Şahidlikleri (Nisa 135)

Anne Baba’ya iyilik (En’am 151-153)

Ne kadar yakın olursa olsun kafir dost olmaz (Tevbe 23)

Salih Babaların Kötü Evlatları ve ''Aile Halkı" nın Kapsamı (Hud 45-47)

Çocuğun Annesı: Kimin Nikahı Altında iken Doğum Yapmışsa Çocuk O Babanındır (el-Veledu li'l-Firaş) (Hud 45-47)

Çocukların Anneye İzafe Edilmelerinin Anlamı (Nahl 72)

Anne Babaya iyi Davranmanın Önemi - Anne-Baba'ya Sövülmesine Sebep Teşkil Etmemek, Onlara Kötü Davranmamak - Anne-Baba'nın Caiz olan Taleplerine Muhalefet Etmemek - Ebeveynin isteklerine itaate Bir Örnek - Anne İle Babanın Hakları Arasında Bir Karşılaştırma - Anne ve Baba Kafir İseler - Cihad için Anne-Babanın izni - Cihada Çıkmak için Müşrik Anne ve Babanın izni Alınır mı - Anne Babanın Sevdiklerini Gözetmek - Anne Babanın çocuğu Yanında Yaşlanması Hali - Anne-Baba'ya Tahammülün Ölçüsü - Anne-Baba'yı Azarlamamak - Anne-Babaya Karşı Şefkat ve Merhamet - Anne-Baba'ya Merhamet - Anne-Baba'ya Mağfiret Dilemek (İsra 23-24)

Devam: ...eğer salih olursanız... (İsra 25)

Babanın Bakire Kızını Evlendirme Yetkisi (Kasas 23-28)

Ana Baba’ya iyi davranma.... Şİrk’e davetleri hariç (Ankebut 8-9)

Ebeveyne itaatin Sınırı - Evladı üzerindeki Hakları Bakımından Anne ile Baba Arasındaki Fark - Annenin Zorlukları - Allah'a ve Anne-Babaya Şükretmek - Anne-Babaya itaatin Sözkonusu Olmayacağı Yerler - Dünyada Anne-Baba ile iyi Geçinmek (Lukman 14-15)

Bilerek Kendisini Babasından Başkasına Nisbet Edenin Durumu (Ahzab 4-5)

Peygamber (s.a.v.)'e "Baba" Denilebilir mi (Ahzab 6)

Ana Baba’ya iyilik (Ahkaf 15)

Babaya ve doğana ki; (-Baba ve doğan kim-) (Beled 3)