İmama uyan kimsenin, namazın fiillerinde de imama uyması vacibtir. İmam'ın fiillerine uymak, muktedinin namazla ilgili bir fiile imamın başlamasından sonra başlaması ve imam bir fiilden ayrıldıktan sonra muktedinin o fiilden ayrılması ile olur. Cemaat imamla birlikte bir fiile başlar ve onunla birlikte bitirirse, bunun zararı olmaz. Cemaat iftitah tekbirini imamla birlikte alırsa bu caiz değildir. İmama uyan fiili bir rükünde imamdan geride kalırsa, sözgelimi imam bir rükünden ayrılır ve cemaat bir önceki rükünde ise, en sahih kavle göre muktedinin namazı bozulmaz.

Cemaat fiili iki rükünde imamdan geride kalırsa, meselâ imam fiili iki rüknü yapar da cemaat henüz bir önceki rükünde ise ve cemaat bunu mazeretsiz yaparsa, namaz batıl (geçersiz) olur. Mesela; imam kıraati seri yapar ve cemaat daha fatihayı tamamlamadan rükûa varırsa, zayıf kavle göre imama tabi olur ve geri kalan kısımdan muaf olur. En sahih kavle göre ise cemaat kıraatini tamamlar ve imamın arkasından namazına devam eder. Bu durumda imam, yapılması istenen üç fiili rükünden -ki bunlar uzun rükünlerdir- fazla öne geçmiş olmamalıdır. Şayet imam uzun üç fiili rükünden fazla öne geçmişse, zayıf kavle göre muktedi imamdan ayrılma niyeti getirir ve ondan ayrılır. En sahih kavle göre imamın bulunduğu kısımda imama tabi olur ve imam selâm verdikten sonra eksikliklerini tamamlar. İmama uyan iftitah duası ile meşgul olurken fatihayı tamamlayamazsa mazur sayılır.

Bu hükümler muvafık (imamla birlikte namaza başlayan) ile ilgili hükümlerdir. Mesbûk ile ilgili hükümlere gelince: Mesbûk, fatihayı okurken imam rükûa varırsa, en sahih kavle göre iftitah duası ve euzu ile meşgul olmadan fatihayı terk eder ve rükûa varır. Böylece ilk rekâti idrak etmiş olur. Aksi halde iftitah duası ve euzuyu okuyacak olursa, fatiha'dan da aynı miktarda okuması vacib olur.

Mesbûk iftitah tekbirini aldıktan sonra her hangi bir sünneti yapmakla meşgul olmaz hemen fatihayı okur. Yalnız sünnetleri yapmasına rağmen fatihayı yetiştireceğini bilirse sünnetleri yapabilir.

İmam'a uyan kişi rükûdayken fatihayı terk ettiğini anlar veya bunda şüpheye düşerse fatihayı okumak için geri dönmez. İmam selâm verdikten sonra bir rekât daha kılar. İmam rükûda olup cemaat henüz rükûa varmadan fatihayı okumadığını bilir veya şüpheye düşerse fatihayı okur. Bu durumda özür sebebiyle imam'dan geri kalmış sayılır. Zayıf kavle göre imamla birlikte rükûa varır ve imam selâm verdikten sonra bir rekât daha kılar.

İmam'a uyan kişi iftitah tekbirini imam'ın tekbirinden önce alırsa namazı gerçekleşmiş olmaz. Fatihayı veya teşehhüdü imam'dan önce okursa bunun bir sakıncası olmaz ve namazı geçersiz sayılmaz. Zayıf kavle göre, imam'dan önce okuduğunu iade etmesi vacibtir. Rükû ve sücut gibi iki fiili rükünde kasıtlı olarak öne geçerse, namazı batıl olur. Aksi halde (bir fiili rükünde ön'e geçerse namazı) batıl olmaz. Zayıf kavle göre, imamdan önce bir fiili rüknü yaparsa namazı batıl olur.

6. Iktidanın Sona Ermesi

G. YOLCU NAMAZI

Ğ. CUMA NAMAZI

H. KORKU HALİNDE NAMAZ

I. GİYİLMESİ HARAM OLAN ŞEYLER

J. BAYRAM NAMAZI

K. HUSUF VE KÜSÛF NAMAZI

L. ISTISKA (YAĞMUR) NAMAZI

M. NAMAZI TERK ETMENİN HÜKMÜ