ZEKAT KİM’E VERİLİR ?

"Zekâtlar Allah'tan bir farz olarak ancak fakirler, miskinler, zekât memurları, müellefe-i kulûb, köleler, borçlular, Allah yolunda cihad edenler ve yolda kalmışlar içindir. Allah Alimdir, Hakimdir."[Tevbe 60.]

BU KONUDAKİ HADİS VE İZAH İÇİN TIKLA

Dikkat: Zekat’ın yerine ulaşması şarttır, aracı kullanıyorsan tümünün yerine ulaştığını bilmen şarttır.

METNİN ALTINDA ZEKAT DÜŞEN KİMSELERE DAİR HADİS VE İZAHLARI VAR!

ŞER'AN ZENGİN OLMAYIP GÜÇLÜ VE SAĞLAM ADAM ZEKAT ALABİLİR Mİ ?

Ebu Hureyre (r.a.)'den rivayet edildiğine göre: Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu, demiştir: «Ne varlıklı kişi için ne de kuvvetli ve sağlam kişi için sadaka helal değildir.» (İbn Mace H.no 1839)

AÇIKLAMA: Bu hadisin zahirine göre zengin olmamakla beraber kuvvetli ve sağlam yani çalışabilir durumda olup, vücutça bir sakatlığı olmayan kimse zekat alamaz. Şafii ve Ahmed, bu hadisi delil göstererek çalışmaya muktedir sağlam adam zekat alamaz, demişlerdir.

Hanefiler: Havaie-i asliyesinden fazla olarak nisaba malik olmayan böyle adam zekat alabilir. Hadisteki "Sadaka helal değildir.'' ifadesinden maksat tam bir helal değildir. Yani helal olmakla beraber mükemmel bir helal sayılmaz. Veya bu ifadeden gaye: Böyle adamın sadaka istemesi helal değildir Ama istemeden alması helaldır, demişlerdir. '

Malik ve arkadaşları: Çalışmaya muktedir bir kimse yıllık nafakaya sahip olmayacak derecede fakir olduğu zaman çalışmasa bile ona zekat verilebilir. Kendisinin;ve aile fertlerinin yıllık nafakasını sanatıyla karşılayan kimseye zekat verilmez. Sanatıyla yıllık nafakasının bir kısmını temin edebiliyat ise diğer kısmı karşılayacak kadar zekat alması caizdir."

EI-Menhel yazarı yukardaki bilgileri verdikten sonra sözüne şöyle devam eder: "Sadaka isteMek haram, mekruh, mübah, vacip ve mendup hükümlerini alabilir. Şöyle ki: Zekat ve başka sadakaya muhtaç olmadığı halde halktan mali yardım istemek haramdır. Keza kendisini olduğundan fazla fakir göstererek yardım dilemek haramdır. Muhtaç iken israrla yardım dilemek mekruhtur. Çalışmaktan aciz olup muhtaç olan kimsenin israrsız yardım dilemesi mübahtır. Açlıktan ölüm tehlikesiyle karşılaşan fakirin yardım dilernesi vaciptir. Kimseden yardım dilemeye tenezzül etmeyen fakir için başkaları tarafından halktan yardım istemek mendupdur.

SADAKA ALMAYA GELİNCE:

Bu da yerine göre haram, mübah veya vacip hükmünü alır. Şöyle ki: Şer'an zengin sayılan kimsenin sadaka istemesi haramdır. İstediği sadaka farz olan sadaka olsun, nafile sadaka olsun hüküm aynıdır. Ölüm tehlikesiyle karşı karşıya gelmemekle beraber muhtaç durumda olanın farz veya nafile sadaka alması istemek suretiyle de olsa mübahtır. Keza muhtaç olmayanın istemeden nafile sadaka kabul etmesi mübahtır. Ölüm tehlikesiyle karşı karşıya kalan muhtaç adamın sadaka alması vaciptir.

ZEKATTAN BİR MUHTACA NE KADAR VERİLEBİLİR?

1. Ebu Hanife'ye göre bir kişiye verilecek miktar nisaptan az olmalıdır. Ancak kişi borçlu olup kendisine verilecek zekattan borcunu ödedikten sonra elinde kalan miktar nisabtan az ise veya çocukları çok olup verilecek zekat aile fertlerine bölündüğünde her kişi başına düşen pay nisaba ulaşmazsa o kişiye nisabtan fazla zekat verilebilir.

2. Malik ve Ahmed'e göre bir muhtaca onun yıllık ihtiyacını karşılayacak miktar zekat verilebilir.

3. Şafii'ye göre bir muhtaca 60 yaşına kadar ihtiyacına yetecek miktar verilebilir. Ancak kuvvetli ve vücutça sakatlığı olmayıp çalışarak nafakasını temin edebilen fakir bu hükümden müstesnadır.

4. Sevri'ye göre bir kişiye 50 dirhem gümüşten fazla verilemez Ahmed'den olan bir rivayet de böyledir."

BUHARİ’DEKİ HADİSLER VE İZAHLARI

NEBİ S.A.V.’İN KENDİSİ VE AİLESİ SADAKA YEMEZ

714 – 739 – 1084 – 1128 – 1129