TALAK

1. Tefviz (Boşama Yetkisinin Kadına Verilmesi)

Bir kimse karısına: "Seni boşadım." veya "Sen boşsun." derse, niyet ettiği sayı kadar talâkı vaki olur. Keza kinayeli lafızla da kastedilen sayı kadar talâk vaki olur.

Koca karısına bir defa:"Sen boşsun." der ve bununla bir talâka niyet ederse bir talâkı vaki olur. Ben diyorum ki koca karısına: "Sen bir tanesin." der ve bununla bir talâka niyet ederse, niyet ettiği sayıda talâk vaki olur. Zayıf kavle göre ise bir talâk vaki olur. Allah daha iyi bilir.

Bir kimse karışma:"Sen üç talâkla boşsun." demeyi kasteder de henüz boşama lafzını tamamlamadan ölürse, talâk vaki olmaz. Fakat "üç" lafzını söylemeden talâk lafzını söyledikten sonra ölürse, üç talâk vaki olur. Zayıf kavle göre ise bir talâk vaki olur. Başka bir zayıf kavle göre ise her hangi bir şey gerekmez.

Bir kimse karısına üç defa: "Sen boşsun.", "Sen boşsun.", "Sen boşsun." der ve bu lafızların arasına bir fasıla girerse üç talâk lazım gelir. Lafızların arasına bir fasıla girmez ve tekit maksadı ile söylerse, bir talâk vaki olur. Kastı her defasında lafzı yeni baştan söylemek ise, üç talâk vaki olur. Keza herhangi bir şeyi kastetmeden lafzı üç defa tekrarlarsa, en zahir kavle göre üç talâk vaki olur. Şayet ikinci defa ile tekidi, üçüncü defa ile yeni baştan söylemeyi kasteder veya bunun aksi olursa, iki talâk vaki olur. Üçüncü defa ile birinci defayı tekit etmeyi kastederse, en sahih kavle göre üç talâk vaki olur.

Bir kimse karısına: "Sen boşsun." ve "Sen boşsun." ve "Sen boşsun." der de ikincisi ile üçüncüyü tekit etmeyi kastederse, bu caiz olup iki talâkı vaki olur. Birinci defa ile ikinciyi tekit etmeyi kastederse, bu caiz değildir. Yukarıda belirtilen tüm hususlar, kocanın kendisi ile gerdeğe girdiği karısı için geçerlidir. Kendisi ile gerdeğe girmediği karısı için söylerse, her halükarda (talâkı ister iki defa, ister üç defa söylesin) bir talâk vaki olur.

Koca cinsel ilişkide bulunmadığı karısına :"Eve girersen boşsun ve sen boşsun." atıf harfi olan "vav" ile iki defa söyler de kadın eve girerse, en sahih kavle göre iki talâk vaki olur.

Kişi cinsel ilişkide bulunduğu karsına: "Sen bir talâkla birlikte bir talâkla veya onunla birlikte bir talâkla boşsun." derse, iki talâk vaki olur. En sahih kavle göre cinsi ilişkide bulunmadığı karısının hükmü de böyledir.

Bir kimse kendisi ile gerdeğe girdiği karısına: "Bir talâktan evvel bir talâkla veya bir talâktan sonra bir talâkla boşsun." derse, iki talâkı vaki olur. Gerdeğe girmemişse bir talâkı vaki olur. Şayet "Bir talâktan sonra bir talâkla veya bir talâktan evvel bir talâkla boşsun." derse, keza en sahih kavle göre iki talâk vaki olur.

Koca karısına "talkaten fi talkatin/Bir talâkla birlikte bir talâkla boş ol." der ve "fi" harfi ile "beraberlik" manasına niyet ederse, iki talâk vaki olur. Zarf veya hesab (rakam terimini) kastederse veya bir manayı kastetmeksizin söylerse, bir talâk vaki olur. Şayet: "nisfe talkatin fi nisfı talkatin" (bir talâkın yarısı ile birlikte bir talâkın yarısı ile boş ol) derse, burada "fi" harfini hangi manaya alırsa alsın bir talâkı vaki olur. Şayet "talkaten fi talkateyni/bir talâkla birlikte iki talâkla" der "fi" harfini beraberlik manasına alırsa üç talâk, zarf manasına alırsa bir talâk vaki olur. Matematiksel terim manasına alırsa ve hesap ilmini biliyorsa, iki talâk lazım gelir. Hesap ilmini bilmez de terim manasına alırsa, bir talâk vaki olur. Zayıf kavle göre ise iki talâk vaki olur. Herhangi bir şeyi kastetmeksizin söylerse bir talâk vaki olur. Bir kavle göre ise hesap ilmini bilir de -bir manayı kastetmeksizin- söylerse iki talâk vaki olur.

Bir kimse talâk sayısını kesirlere ayırırsa, meselâ karısına: "Sen bir talâkın bir parçası ile boşsun." derse, icmaa göre bir talâkı vaki olur. Fakat: "Sen bir talâkın iki yarısı ile boşsun." derse, bir talâk vaki olur. Ancak bununla her bir talâkın yarısını kastederse, iki talâk vaki olur. En sahih kavle göre ise "iki talâkın yarısı" sözü ile bir talâk lazım gelir. Şayet: "Sen talâkın üçte biri ile boşsun." derse bir talâk, "Bir talâkın yarısı ile veya bir talâkın üçte biri ile boşsun" derse, iki talâk vaki olur. Eğer: "Bir talâkın yarısı ve talâkın üçte biri ile boşsun." derse, bir talâk lazım gelir.

Dört karısı olan kimse karılarına: "Üzerinize veya aranıza bir, iki, üç veya dört talâkı ika ettim." derse, her birine bir talâk lazım gelir. Eğer her bir talâkı üzerlerine tevzi etmeyi kasteder ve iki talâkla boşarsa, her birinin iki talâkı, üç veya dört talâkla boşarsa, her birinin üç talâkı vaki olur. Şayet, "Aralarından bazılarım boşamayı kast ettim" derse, en sahih kavle göre bu sözü zahir olarak geçerli değildir. Bir karısını boşar da bir diğerine de: "Seni ona ortak ettim." veya "Sen de onun gibisin." der ve bununla boşamayı kastederse, ikincisi de boşanır. Boşamayı kastetmezse talâk vaki olmaz. Keza bir başkası karısına böyle söylerse hüküm aynıdır.

5. Boşamada İstisna Yapmak

6. Boşamada Şüpheye Düşmek

7. Sünni ve Bid'i Talak

8. Talakı Zaman Şartına Bağlamak

9. Talakı Hamle veya Hayza Bağlamak

10. Parmak işareti İle Boşamak

11. Talakı Başka Şeylere Bağlamak

12. Ric'i Talak