UMRA / ÖMRA / AMRA:
Avnü'I-Mabud yazarı şöyle der: "Umra / Ömra kelimesi ömür
kelimesinden alınmadır. Ömür de bilindiği gibi hayat demektir. Cahiliyet
döneminde adam evini arzuladığı kimseye verir ve ona: Bu evi sana ömrün boyunca
helal kıldım. derdi. O dönemde böyle bir adet var idi. Bu işleme Ömra adı
verilmiştir. Ömra işleminin aslı ve sözlük manası budur. Şer-i Şerif'te ise
cumhura göre anılan şekilde verilen evin mülkiyetini alıcıya geçmiş olur ve
ölümünden sonra mülkiyet hakkı vericiye değil alıcının mirasçılarına intikal
eder. Ancak verici, evi verirken alıcının ölümü halinde evin kendisine ait
olacağını şart koşarsa o takdirde ev kendisine iade edilir."
Tuhfe yazarının naklen beyanına göre en-Nihaye'de: Ömra ve Amra
ismi verilen bu işlem cahiliyet devrinde revaçta idi. Adam evini arzuladığı
kişiye, ömrü boyunca mesken olarak kullanması için verirdi ve o kişi ölünce
adam evini teslim alırdı. İslamiyet bu işlemi iptal eyledi ve ömür boyunca
yararlanılmak üzere verilen ev ve benzeri eşyanın sürekli olarak alıcının
mülkiyetine geçeceğini, artık vericinin o eşyayı geri alamıyacağını ve alıcının
ölümünden sonra o eşyanın alıcının mirasçılarına intikal edeceğini bildirdi. Bu
hususta rivayet olunan hadisler birbirini teyid eder. Fıkıhçılar ise bu hususta
ihtilaf etmişlerdir: Bazıları bu hadislerin zahiri ile amel ederek: Bu şekilde
yapılan işlemle, ilgili eşyanın mülkiyeti sürekli bir surette alıcıya intikal
eder, demişlerdir. Bir kısım fıkıhçılar da: Bu şekilde verilen eşya Ariye
gibidir yani eşyanın mülkiyet hakkı vericide kalır, alıcı karşılıksız ve
ücretsiz olarak geçici bir süre için o eşyadan yararlanır alıcı ölünce eşya
sahibine iade edilir, demiş ve hadisleri tevil etmişlerdir, diye bilgi
verilmiştir.
EBU DAVUD HADİSLERİ VE İZAHLARI:
CAİZDİR AMA...
3548 — 3549 — 3550 — 3551 — 3552
"...Ve Çocukları İçin" Diyen Kişinin Durumu
3553 — 3554 — 3555 — 3556 — 3557