İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
HİCRETİN
YÜZ ALTMIŞ DOKUZUNCU YILI OLAYLARI (M. 785-786)
MEHDİ'NİN
ÖLÜMÜ
Mehdi
(Ebü Abdullah Muhammed b. Abdullah el-Mansur) bu yılda Masebezan'da ölmüştür. Mehdi'nin
Masebezan'a gelişi şöyle olmuştur: Oğlu Musa el-Hadi'yi hal' edip yerine diğer
oğlu Harun er-Reşid'i veliaht yapmak istiyordu. Bunun için Cürcan'da bulunan
oğlu el-Hadi'ye bu konuda bir haber gönderdi, fakat el-Hadi babasının bu
teklifini kabul etmedi. Bunun üzerine Mehdi, el-Hadi'nin yanına gelmesi için
bir elçi gönderdi. Musa gelen elçiyi dövdü ve gelmek istemedi. Bunun üzerine
harekete geçen Mehdi oğlu Musa'nın üzerine yürüdü. Mehdi Masebezan'da yediği
bir yemekten sonra: "Ben uyumak için çadıra gidiyorum, kendim uyanıncaya
kadar beni uyandırmayın." dedi. Kendisiyle beraber uyuyan askerler ve
yakın arkadaşları uyandıklarında O'nun ağlar bir vaziyette buldular ve hemen
yanına koştular. Bunun üzerine Mehdi şöyle dedi:
''Ben
bu sarayda aile ve yakınları ölmüş, mahallesi ve çevresindeki evler yalnızlığa
düşmüş, parlak bir hayat ve saltanattan sonra kavminin başkanı ölmüş, kabrinin
iki ucuna mezar taşları dikilmiş, sonra da geride kalan hanımları tarafindan
hatıraları gözyaşları ile yad edilen bir kimse gibiyim.''
Mehdi
bundan on gün sonra öldü.
Mehdi'nin
ölüm sebebi hakkında farklı rivayetler vardır. Bir rivayete göre, avlanmağa
çıkan Mehdi köpeklerinin kovaladığı bir geyiği takip ediyordu. Geyik bir
harabeye girdi, hemen arkasından av köpekleri de girdiler. Bunların arkasından
gelen Mehdi atıyla birlikte harabenin kapısından içeri girerken sırtını kapıya
çarptı ve hemen orada öldü.
Bir
rivayete göre ise ölümü şöyle olmuştur: Mehdi'nin cariyelerinden birisi kuması
olan diğer bir cariyeye içerisine zehir atılmış bir ağız (koyu ve ilk süt)
göndermişti. Mehdi'nin isteği üzerine bu ağız kendisine sunuldu. Cariye
korkusundan onun zehirli olduğunu söyleyememişti. Ağızı yiyen Mehdi hemen orada
öldü.
Başka
bir rivayete göre ise ölüm sebebi şudur: Mehdi'nin cariyelerinden
Hasene
adlı bir kadın Mehdi'nin çok sevdiği bir cariyeye armut hediye etti, bu
armutların en iyilerinden birinin içerisine de zehir koydu. Armudu çok seven
Mehdi gözüne ilişen bu armutlardan yemek istedi ve zehirli olan armudu yedi. Yediği
armut midesine inince: "Karnım, karnım!" diye bağırmağa başladı.
Mehdi'nin bağırmalarını duyan Hasene saçım başım yolarak ağlamağa başladı ve
O'na: "Baş başa kalmak için seni zehirledim." dedi. Mehdi o gün öldü.
Hasene ise evinin kubbesi üzerine örülen kıldan dokunmuş kaba örtülerle
kalakaldı. Bunun üzerine şair Ebu'l-Atahiyye şunları söyledi:
''Onlar
süslü ve kıymetli elbiseler içerisinde gittiler, sonra kıldan dokunmuş kaba
elbiselerle döndüler.
Dünya
etme bulursun dünyasıdır. Nuh kadar ömrün olsa da bu dünyada ebedi kalamazsın.
Eğer ağlaman gerekli ise kendine ağlamalısın.''
Halifeliği
on sene bir ay, diğer rivayete göre on sene kırk dokuz gün süren Mehdi kırk üç
yaşında iken 22 Muharrem 169 (15 Ağustos 785)'da vefat etmiştir. Mehdi'nin
cenaze namazım oğlu Harun er-Reşid kıldırmış ve hayatta iken çok defa oturduğu
ceviz ağacının altına defnedilmiştir, Mehdi uzun boylu. beyaz tenli bir
kişiydi. Bir rivayete göre gözünün birinde beyaz bir nokta bulunmaktaydı.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
MEHDİ'NİN
ÖZELLİKLERİ İLE İLGİLİ BAZI OLAYLAR
BU YILIN OLAYLARI
MEHDİ'NİN
ÖZELLİKLERİ İLE İLGİLİ BAZI OLAYLAR
HÜSEYİN b. ALİ b.
HASAN'IN ORTAYA ÇIKIŞI