UMDETU’L AHKAM

YEMİNLER VE ADAKLAR

ADAĞIN YASAKLANMASI VE ONUN HİÇBİR ŞEYİ GERİ ÇEvİRMEDİĞİ BABI

4215-4/3- Bize Ebu Bekr b. EbuŞeybe tahdis etti ... o Abdullah b. Murre'den, o İbn Ömer'den, o Nebi (s.a.v.)'den Adak yapmayı yasakladığını ve: "O bir hayrı ayrıca getirmez, onunla ancak cimri olan kimseden bir şeyler çıkartılır" buyurduğu nu rivayet etti.

Açıklama:

(4213) Rasulullah (s.a.v.) bir gün bize adakta bulunmayı yasaklamaya başladı ve ... buyurdu." bir diğer rivayette (4215) "İbn Ömer Nebi (s.a.v.)'den Adak yapmayı yasakladığını ve: ... buyurduğunu rivayet etti." Ebu Hureyre'den gelen rivayete göre (4217) "Rasulullah (s.a.v.): Adak yapmayın ... buyurdu." bir diğer rivayette (4218) "Nebi (s.a.v.) Adak yapmayı yasakladı ve ... buyurdu."

El-Mazeri, dedi ki: Adak yapmanın yasaklanmasının sebebinin adakta bulunan kişinin böylelikle onu yerine getirmekle yükümlü olması ve artık istemeyerek ve zorlanarak onu yerine getirecek bir duruma gelmesi ihtimali olabilir. Ayrıca bunun sebebinin adakta bulunması sebebi ile üstlenmiş olduğu Allah'a yakınlaştıncı ameli istediği hususun yerini tutacak bir surette yerine getirmesi ve böylelikle ecrinin azalmasına sebep olması ihtimali de olabilir. Çünkü ibadetin bir özelliği de yüce Allah için katıksız yapılmasıdır.

Kadı Iyaz, dedi ki: Bu yasağın bazı cahillerin adakta bulunmak kaderi geri çevirir ve taktir olunanın gerçekleşmesini engeller gibi bir zanna sahip olması ihtimali ile de olabilir. İşte bilmeyen bir kimsenin böyle bir inanca sahip olması korkusu ile adak yapmayı yasaklamıştır. Hadisin anlatımı da bunu desteklemektedir. Allah en iyi bilendir.

Rasulullah (s.a.v.)'in: "Çünkü o bir hayır getirmez" ibaresi ise geri kalan rivayetlerde açıkladığı gibi kaderden olan herhangi bir şeyi geri çevirmez demektir.

Rasulullah (s.a.v.)'in: "Onunla cimri olandan bir şeyler çıkartılır" buyruğu da şu demektir: Böyle bir kişi Allah'a yakınlaştıncı bu ameli kendiliğinden katıksız bir tatavvu (nafile) olarak yapmaz. Aksine bunu mesela bir hastanın şifa bulması ve buna benzer adağın kendisine bağlı olarak yaptığı hususun gerçekleşmesi karşılığında yapar.

"Nezere: adadı" fiilinin muzarisini teşkil eden "yenzuru" fiilinde zel harfi kesreli olarak da (yenziru diye) kullanılabilir. Bunlar iki ayrı söyleyiştir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

KABE'YE YÜRÜYEREK GİTMEYİ ADAYAN KİMSE BABI