UMDETU’L AHKAM

YEMİNLER VE ADAKLAR

YÜCE ALLAH'TAN BAŞKASI ADINA YEMİN ETMENİN YASAK OLDUĞU BABI

4230-1/1- ... Salim b. Abdullah'tan, o babasından şöyle dediğini rivayet etti: Ömer b. el-Hattab'ı şöyle derken dinledim: Resulullah (s.a.v.): "Şüphesiz aziz ve celil Allah size babalarınız adına yemin etmenizi yasaklamaktadır" buyurdu.

Ömer, dedi ki: Allah'a yemin ederim ki, Resulullah (s.a.v.)'in bunu yasakladığını işittiğimden beri ne kendi adıma ne başkası adına bu şekilde yemin etmiş değilim.

4233-3/4- Bize Kuteybe b. Said de tahdis etti, bize Leys tahdis etti. Bize Muhammed b. Rumh da -lafız ona ait olmak üzere- tahdis etti, bize Leys, Nafi'den haber verdi, o Abdullah'tan, o Rasuluilah (s.a.v.)'den rivayet ettiğine göre Ömer b. el-Hattab'a bir grup binekli ile birlikte yol alırken yetişti. Ömer (radıyallahu anh) o esnada babası adına yemin ediyordu. Bunun üzerine Rasulullah (s.a.v.) onlara: "Şunu bilin ki aziz ve Celil Allah size babalarınız adına yemin etmenizi yasaklıyar. Kim yemin edecekse ya Allah adına yemin etsin yahut sussun" diye nida etti.

Açıklama:

(4230) "Şüphesiz Allah sizlere babalarınızın adına yemin etmenizi yasaklamaktadır ... " (daha sonra gelecek olan) bir rivayette de (4238) "TağOtlar adına da babalarınız adına da yemin etmeyin" buyurmaktadır.

İlim adamları der ki: Yüce Allah'tan başkası adına yemin etmenin yasaklanışındaki hikmet şudur: Yemin etmek, adı anılarak yemin edileni tazim etmeyi gerektirmektedir. Azamet ise gerçek manada yüce Allah'a özgüdür. Hiçbir şekilde başkası ona benzetilemez. Nitekim İbn Abbas'dan: "Allah adına yüz defa yemin edip günaha düşmek benim için başkası adına doğru olarak yemin etmekten daha hayırlıdır" dediği rivayet edilmiştir. Eğer hadis Nebi (s.a.v.):

"Babası adına yemin olsun ki eğer söylediğinde sadakatla durursa iflah olur" buyruğuna aykırıdır denilecek olursa bunun cevabı şudur: Bu söz, yemin kastı olmaksızın dilden dökülen bir sözdür. Eğer şanı yüce Allah: "Saf saf duranlara" (Saffat, 1); "Saçıp savuranlara" (Zariyat, 1); "Tura andolsun" (Tur,1); "Yıldıza andolsun" buyruklarında olduğu gibi yarattıklarına yemin etmiş bulunmaktadır denilecek olursa buna da şöyle cevap verilir: Yüce Allah mahlukatı arasından -şan ve şerefine dikkat çekmek maksadı ile- neye dilerse ona yemin eder.

Ömer (radıyallahu anh)'ın: "Kendi adıma da başkası adına da yemin etmedim" sözü yani ben bu sözü kendi adıma da söylemedim, başkası adına da yemin etmedim demektir.

Bu hadis-i şerifte yüce Allah'ın adına ve bütün sıfatlarına yemin etmenin mübah olduğu anlaşılmaktadır. Bu üzerinde icma edilmiş bir husustur. Aynı zamanda bu hadis, şanı yüce Allah'ın isim ve sıfatlarından başkası ile yemin etmeyi yasaklamayı ihtiva etmektedir. Bu şekilde bir yemin bizim Mezheb alimlerimize göre haram değil mekruhtur.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

İSTİSNA YAPMAK (YEMİN EDİP İNŞAALLAH DİYEREK...) BABI