|
UMDETU’L AHKAM |
NAMAZ |
|
NAMAZDA KÜÇÜK ÇOCUKLARı
TAŞIMANIN CAİZ OLDUĞU BABI |
1212-4111- ... O Ebu Katade'den rivayet ettiğine
göre Resulullah (s.a.v.)'in kızı Zeynep ile Ebu'l-As b. er-Rabi'in kızı olan Umame'yi taşıyarak namaz kılardı. Ayağa kalktı mı onu
taşır, secdeye vardı mı onu yere koyardı.
Yahya dedi ki: Malik de:
Evet, dedi.
Açıklama:
Bu babta
Umame (radıyallahu anha)'nın taşınması ile ilgili
hadis yer almaktadır. Bunda bir insanı yahut kuş, koyun ve buna benzer tahir / temiz bir hayvanı taşıyarak namaz kılmanın sahih
olduğuna ve çocukların elbiselerinin ve bedenlerinin necis
oldukları kesinlikle bilinmediği sürece tahir (temiz)
olduğuna, az bir işin namazı bozmadığına, yapılan bir iş birden çok olmakla
birlikte arka arkaya yapılmayıp, aksine dağınık bir şekilde yapılacak olursa
yine namazı bozmadıklarına delil olduğu gibi;
Hadisten, küçük
çocukların ve diğer zayıf kimselerin seviyesine inileceğine, onlara merhamet ve
şefkat gösterilip, onlara hoşlarına gidecek şekilde davranılacağına da delil
vardır.
Küçük kız ve erkek
çocuklarını ve bunların dışında necis olmayan bir
hayvanı, farz ve nafile namazda taşımak caizdir. İmamın da, imama uyanların da,
tek başına namaz kılanların da bunu yapması caizdir.
Malik (r.anh)'ın mezhebine mensup fukaha bunu nafile namaz hakkında yorumlamışlar ve farz
namazda bunun caiz olmadığını söylemişlerdir ama böyle bir tevil tutarsızdır
çünkü sahabinin "imamlık yaparken" ifadesi
onun farz namaz kılarken bunu yaptığı hususunda açık ya
da açık gibi bir ifadedir.
Maliki fukahasından bazıları da bunun nesh
edilmiş olduğunu ileri sürmüş, diğer bir kısmı bunun Nebi (s.a.v.)'e özelolduğunu, daha başkaları ise bunun bir zaruret
sebebiyle yapıldığını söylemişlerse de bütün bu iddialar batıldır ve kabul
edilemez çünkü bu söylediklerine delil yoktur, böyle bir yorum yapmayı zorunlu
kılan bir husus da bulunmamaktadır. Aksine hadis sahih olup, bu işin cevazı
hususunda da gayet açıktır, ayrıca bu hadiste şeriatın kurallarına muhalif bir
husus da yoktur çünkü insan temiz olduğu gibi, onun karnında bulunan necisliğin hükmü yoktur çünkü bu necaset onun midesindedir.
Küçük çocukların elbiseleriyle, vücutları da temiz kabul edilir. Şer'i deliller
bu hususta birbirini desteklemektedir.
Namazda yapılan işler
ise az ya da dağınık olursa namazı bozmaz. Nebi
(s.a.v.)'in bu işi de bunun caiz olduğunu beyan etmekte ve bununla sözünü
ettiğim bu kaidelere dikkat çekmektedir. İşte bu durum İmam Ebu
Süleyman el-Hattabi'nin şu iddiasını da
reddetmektedir: Yapılan bu iş sanki kasten yapılmamış gibidir. Onu namazda
taşıması çocuğun ona asılması dolayısıyla olmuştu, o da çocuğu itmemişti. Bu
sebeple ayağa kalktı mı çocuk da onunla birlikte kalkmıştı. (Hattabi devamla) dedi ki: Onun Umame'yi
taşıdığı sonra da onu koyduğu ve bu işi kasten arka arkaya yaptığı sakın
zannedilmesin çünkü böyle bir iş amel-i kesirdir (çok miktarda bir iştir) ve
kalbi de meşgul eder. Nebi (s.a.v.)'i hamisa (denilen
işlemeli, desenli) elbise meşgul ettiğine göre böyle bir iş onu nasıl meşgul
etmesin?
Hattabi'nin -yüce Allah'ın rahmeti ona- sözleri bunlardır ama bunlar
batıldır ve soyut bir iddiadan ibarettir. Bu iddiayı reddeden hususlardan
birisi de Müslim'in Sahihindeki: "Ayağa kalktı mı onu taşırdı"
ifadesidir.
"Secdeden kalktı
mı onu tekrar alırdı." Yine Müslim'in rivayetinde:
"Umame'yi taşıyarak yanımıza çıktı ve namaz kıldırdı"
deyip, hadisi zikrettiğini görüyoruz.
Hamisa meselesine gelince, o faydasız yere kalbi uğraştırır. Umame'yı taşımanın ise kalbi meşgul ettiğini kabul
etmiyoruz. Kalbi uğraştırsa dahi bunun çeşitli hükümleri ve sözünü ettiğimiz ve
etmediğimiz türlü kuralları beyan edip, onlara açıklık getirmesi gibi bir
sonucu ortaya çıkmaktadır. İşte hamisa ile ilgili
rivayetin aksine bu önemli hususlar dolayısıyla böyle bir meşguliyet helal
olmuştur. Kesin doğru şu ki, hadis böyle bir işin caiz olduğunu beyan etmek ve
birtakım önemli hususlara dikkat çekmek içindi. Böyle bir davranış bizim için
caizdir ve kıyamet gününe kadar Müslümanlar için devam edecek bir şer'i
hükümdür.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: