|
UMDETU’L AHKAM |
NAMAZ |
|
ORUCA BAŞLAMANIN FECRİN ÇIKMASI İLE GERÇEKLEŞTİĞİ VE
FECİR ÇiKINCAYA KADAR KİŞİNİN YEMEK YEME VE BAŞKA
HUSUSLARI YAPABİLECEĞİ İLE ORUCA BAŞLAMAK SABAH NAMAZININ VAKTİNİN GİRMESİ VE
DAHA BAŞKA BİR TAKIM HÜKÜMLERİN KENDİSİNE BAĞLI OLDUĞU FECRİN NİTELİKLERİNİN
BEYANI BABI |
2531- ... O Abdullah (radıyallahu anh)'dan o Rasulullah (s.a.v.)'den: "Şüphesiz Bilal gece iken
ezan okur. Bu sebeple sizler İbn Ümmü
Mektum'un ezanını işitinceye kadar yeyip içiniz"
buyurdu.
Açıklama:
Rasulullah (s.a.v.)'in: "Şüphesiz Bilal gece vakti ezan okur
... yeyip içiniz" buyruğundan çeşitli hükümler anlaşılmaktadır:
1. Fecir doğmadan önce
sabah ezanını okumak caizdir.
2. Fecir doğuncaya
kadar (oruç tutacak kimseler için) yemek, içmek, cima etmek ve diğer (mübah) işleri yapmak caizdir.
3. Gözleri görmeyen
kimsenin ezan okuması caizdir. Mezheb ''alimlerimiz
Bunun caiz olduğunu söylemişlerdir. Ancak onunla birlikte gözü gören birisinin
de bulunması şartı ile ki İbn Ümmü
Mektum ile birlikte Bilal'in
bulunması gibi. O taktirde bunda kerahet bulunmaz. Şayet onunla birlikte gözü
gören birisi yoksa yanlışlık yapacağı korkusu ile mekruh olur.
4. Sabah namazı için
iki defa ezan okumak müstehabtır. Bunlardan biri
fecirden önce, diğeri fecrin doğuşundan hemen ilk doğuş vaktinde okunur.
5. Müezzinin sesine
(okunan ezana) güvenmek. Malik, Müzeni ve gözleri görmeyen kimsenin şahitliğini
kabul eden diğer kimseler bunu delil göstermişlerdir. Cumhur ise buna
şahitlikte (konunun) hakkında bilgi sahibi olmak şart olarak aranır demiştir.
Ama ses ile ilim hasıl olmaz. Çünkü sesler birbirine benzeyebilir. Ancak ezan
ve namaz vakti hususunda ise (ağırlıklı) zan sahibi olmak yeterlidir.
6. Niyet ettikten
sonra yemek yemenin caiz olduğuna delildir. Niyetten sonra yemek yeme ile oruç
niyeti bozulmuş olmaz. Çünkü Nebi (s.a.v.) fecrin doğuşuna kadar yemek yemeyi mübah kılmıştır. Bilindiği gibi fecrin doğuşundan sonra
niyet etmek caiz değildir. O halde niyetin fecirden önce olduğuna ve ondan
sonra yemek yemenin zarar vermediğine delildir. İşte gerek bizim mezhebimizin
gerek bizden başkalarının mezhebinin meşhur olan doğru görüşü budur. Kimi Mezheb alimimiz de şöyle demektedir: Eğer niyetten sonra
yemek yer yahut cima yaparsa niyeti bozulur, niyetini yenilemesi icab eder. Aksi taktirde orucu sahih olmaz. Bu ise açık bir
yanlışlıktır.
7. Sahur yapmak ve onu
geciktirmek müstehabtır.
8. Büyük bir mescid için iki müezzin edinilebilir. Mezheb
''alimlerimiz şunları söylemektedir: Eğer ihtiyaç olursa ikiden fazla müezzin
edinmek de caizdir. Nitekim Osman (radıyallahu anh) dört müezzin edinmişti. Şayet dört müezzinden
fazlasına ihtiyaç olursa daha sahih olan görüş ihtiyaca ve maslahata göre
fazlasının da görevlendirilebileceği şeklindedir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: