ŞAFİİ el-UMM

RİBA / FAİZ

 

BİRİMİ ÖLÇEK OLANLARDA SELEF YAPMAK

 

[lS69) Şafii(Allah'ın rahmeti ona) dedi ki: Bize Müslim b. Halid, İbn Cüreyc'den haber verdi. Onun Ata'dan rivayet ettiğine göre, o, dedi ki: "(Ölçek) yukarıdan bastırılmaz, doldurulup taşırılmaz ve sarsılmaz:

 

Şafii dedi ki: Kim, ölçek birimi ile selef yoluyla satarsa, ölçekte bulunanları bastıramaz, sarsamaz, eliyle onun taşmamasını sağlayamaz. Ölçeğin aldığı kadarı onundur. Hilkatinde farklılık görüldüğü gibi, ölçekte farklılık gösteren, büyüyen ve serdeşen herhangi bir şeyi selef yoluyla satın alma hakkı yoktur. Çünkü bunlar arasında hiçbir şeyin bulunmadığı bir boşluk kalabilir. Böylelikle bunların her biri, ne verdiğini ne aldığını bilemez. Sadece ölçek, dolu görülmektedir. Bu şekilde olan mallarda ancak tartı yolu ile selef alışverişi yapılır. Aynı şekilde böyle olan hiçbir durumda ölçek ile de satılamaz. Çünkü böylesi ölçekle satılması halinde, ölçeği tam olarak tespit edilemez.

 

İşlerlikten kaldırılmış ve terk edilmiş bir ölçek birimi ile selef alışverişi yapmakta da -eğer bu husus u bilen adalet sahibi kimseler nezdinde genelolarak bilinen bir ölçek ise,- bir sakınca yoktur. Şayet onu (ölçeği) bilen adalet sahibi iki işi dahi bulunmuyor yahut da bunu ölçek olarak görmemiş olup o bana onu ölçek olarak kullanıp ölçeceksin derse, bunda selef alışverişi caiz değildir. Terazi hakkında da söylenecek de bunun gibidir. Çünkü bu artık tamamıyla ortadan kalkmış ve miktarı bilinmemiş, taraflar, hakkında ihtilafa da düşebilirler. Bu sebeple böyle bir tartı birimi ile selef fasittir. Bunda selemi fasit kabul edip, götürü olarak bir şeyi selef yoluyla satmayı caiz kabul edenler de vardır. Halbuki her ikisinin manası aynıdır. Birimi ölçek olan selef alışverişi, tıpkı ölçek ve tartının nitelikleri hakkında belirttiğimiz gibi nitelendirilmiş değilse, hayrı yoktur.

 

Sonraki için tıkla:

 

BUĞDAYDA SELEF ALIŞVERİŞİ