8 - باب
مِيرَاثِ
الْجَدَّةِ.
8. Ninenin Mirastaki Payı
حَدَّثَنِي
يَحْيَى،
عَنْ
مَالِكٍ،
عَنِ ابْنِ
شِهَابٍ،
عَنْ
عُثْمَانَ
بْنِ إِسْحَاقَ
بْنِ
خَرَشَةَ،
عَنْ
قَبِيصَةَ
بْنِ ذُؤَيْبٍ،
أَنَّهُ
قَالَ :
جَاءَتِ
الْجَدَّةُ
إِلَى أبِي
بَكْرٍ
الصِّدِّيقِ
تَسْأَلُهُ
مِيرَاثَهَا،
فَقَالَ
لَهَا أَبُو
بَكْرٍ : مَا
لَكِ فِي كِتَابِ
اللَّهِ
شَيْءٌ،
وَمَا
عَلِمْتُ لَكِ
فِي سُنَّةِ
رَسُولِ
اللَّهِ r
شَيْئاً،
فَارْجِعِي
حَتَّى
أَسْأَلَ النَّاسَ،
فَسَأَلَ
النَّاسَ،
فَقَالَ
الْمُغِيرَةُ
بْنُ
شُعْبَةَ :
حَضَرْتُ
رَسُولَ اللَّهِ
r
أَعْطَاهَا السُّدُسَ،
فَقَالَ
أَبُو بَكْرٍ
: هَلْ مَعَكَ
غَيْرُكَ ؟
فَقَامَ
مُحَمَّدُ
بْنُ مَسْلَمَةَ
الأَنْصَارِيُّ،
فَقَالَ
مِثْلَ مَا
قَالَ
الْمُغِيرَةُ،
فَأَنْفَذَهُ
لَهَا أَبُو
بَكْرٍ
الصِّدِّيقُ،
ثُمَّ جَاءَتِ
الْجَدَّةُ
الأُخْرَى
إِلَى عُمَرَ
بْنِ
الْخَطَّابِ تَسْأَلُهُ
مِيرَاثَهَا،
فَقَالَ
لَهَا : مَا
لَكِ فِي
كِتَابِ
اللَّهِ
شَيْءٌ،
وَمَا كَانَ
الْقَضَاءُ
الَّذِي
قُضِيَ بِهِ
إِلاَّ
لِغَيْرِكِ،
وَمَا أَنَا
بِزَائِدٍ فِي
الْفَرَائِضِ
شَيْئاً،
وَلَكِنَّهُ
ذَلِكَ
السُّدُسُ،
فَإِنِ
اجْتَمَعْتُمَا
فَهُوَ
بَيْنَكُمَا،
وَأَيَّتُكُمَا
خَلَتْ بِهِ
فَهُوَ لَهَا(
Züeyb oğlu Kabîsa
(r.a.) der ki:
Bir nine (ananın
anası) alacağı mirası sormak amacıyla Ebu Bekir es-Sıddîk (r.a.)'a geldi. Ebu
Bekir (r.a.) ona şöyle cevap verdi:
«— Senin hakkında
Allah'ın kitabında hiçbir hüküm bulunmamaktadır. Resulullah'm sünnetinde de
herhangi bir şey olup olmadığını bilmiyorum. Sen evine dön. Ben bu meseleyi
müslü-manlara sorayım da, öyle sana cevap vereyim.»
Ebu Bekir
müslümanlara sorunca, Mugîre b. Şu'be ona şöyle dedi:
«— Ben Resulullah
(s.a.v.)'ın yanında bulundum, nineye altıda bir verdi.»
Ebu Bekir:
«—Yanında
başkaları var mıydı?» diye sorunca Muhammed b. Mesleme el-Ensarî de kalkarak
Muğire'ninkine benzer bir konuşma yaptı. Bunun üzerine Ebu Bekir es-Sıddık da
nineye bunu uyguladı. Sonra öbür nine (babanın annesi) mirasını sormak
maksadiyle Hz.Ömer'e geldi. Bunun üzerine Ömer (r.a.) ona şöyle dedi:
«— Senin hakkında
Allah'ın kitabında bir hüküm bulunmamaktadır. Şimdiye kadar verilmiş olan
hükümler içerisinde de senin meselen yok. Bana gelince ben feraize (miras
paylarına) kendimden birşey ilave edecek değilim. Fakat bu miras, annenin
annesine verilen şu altıda bir olması gerekir. Her ikiniz birlikte varis
olduğunuzda, bu altıda bir hisseyi taksim edersiniz. Hanginiz yalnız başına
varis oluyorsa, bu altıda birin tamamını alır.
Diğer tahric:
Ebu Davud, Feraid; Tirmizî, Feraid; tbn Mace, Feraid