DEVAM: 111-112.
Asabiyyet (Kavmiyetçilik) Hakkında Gelen Hadisler
حَدَّثَنَا
أَبُو بَكْرِ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ
حَدَّثَنَا
أَبُو
أُسَامَةَ
عَنْ عَوْفٍ
عَنْ زِيَادِ
بْنِ
مِخْرَاقٍ
عَنْ أَبِي كِنَانَةَ
عَنْ أَبِي
مُوسَى قَالَ
قَالَ رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
ابْنُ أُخْتِ
الْقَوْمِ
مِنْهُمْ
Hz. Ebu Musa'dan
(rivayet edildiğine göre) Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Bir
kavm'in kız kardeşinin oğlu o kavimdendir."
İzah:
Buharî, feraiz;
Tirmizi, menakıb; Nesaî zekat; Darimi
siyer
Bu hadis-i şerif bir
kimsenin kızkardeşinin oğlunun kendi
yakınlarından sayıldığını ifade etmekte ve diğer yakın akrabalarına yaptığı
yardımı, gösterdiği yakınlık ve sevgiyi ondan da esirgememesi gerekliğine,
sarılıp sır verebileceğine ve meşverette bulunabileceğine delalet etmektedir.
Fakat vâris olacağına delalet etmemektedir. İbn Ebi Hamza'nin açıklamasına
göre, bu hadis-i şerifin söy-lenmesindeki hikmet, Cahiliyye döneminde halkı
kızlarının ve kızkardeş-lerinin çocuklarına karşı takındıkları olumsuz tutumu
önlemektir. Nevevî'nin açıklamasına göre, bazıları, bu hadis-i şerifin
zevilerham (teyze, hala, gibi kadın akrabalarla, kızın oğlu, ananın babası gibi
kadın tarafından olan akrabaların varis olabileceğini söylemişlerdir ki; İmam
Ebu Hanife (r.a.) ile İmam Ahmed (r.a.) ve daha başkaları bu görüştedirler.
İmam Malik ile İmam Şafiî'ye göre ise bu hadis-i şerifte anlatılmak istenen
sadece bir insanın zevil erham ile arasında bir bağın bulunmasıdır.
Resulü Zişan
efendimizin bu hadis-i şerifi irad buyurmalarının sebebi, Hz. Enes'den gelen
bir rivayette şöyle anlatılıyor:
Bir kere Resulü Ekrem
hususi olarak ensarın meclisine davet etmişti. Ensar toplandığında
"Aranızda gizden başka kimse var mıdır? diye sordu. Ensar da:
Hayır yoktur, ancak
kızkardeşlerimizin oğulları vardır, diye cevap verdiler. Bunun üzerine
Rasûlullah (s.a.v.): bana bakarak:
Bir kavmin ve bir
ailenin kızkardeşinin oğulları o soydandır, buyurdu. [Buhari, feraiz; Tirmizî,
menâkıb; Nesaî, zekat; Dârimi, diyet]