DEVAM: 111-112.
Asabiyyet (Kavmiyetçilik) Hakkında Gelen Hadisler
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ عَبْدِ
الرَّحِيمِ
حَدَّثَنَا
الْحُسَيْنُ
بْنُ مُحَمَّدٍ
حَدَّثَنَا
جَرِيرُ بْنُ
حَازِمٍ عَنْ مُحَمَّدِ
بْنِ
إِسْحَقَ
عَنْ دَاوُدَ
بْنِ
حُصَيْنٍ عَنْ
عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
بْنِ أَبِي
عُقْبَةَ
عَنْ أَبِي
عُقْبَةَ
وَكَانَ
مَوْلًى مِنْ
أَهْلِ
فَارِسَ
قَالَ
شَهِدْتُ
مَعَ رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
أُحُدًا
فَضَرَبْتُ
رَجُلًا مِنْ الْمُشْرِكِينَ
فَقُلْتُ
خُذْهَا
مِنِّي وَأَنَا
الْغُلَامُ
الْفَارِسِيُّ
فَالْتَفَتَ
إِلَيَّ رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ وَسَلَّمَ
فَقَالَ
فَهَلَّا
قُلْتَ
خُذْهَا
مِنِّي
وَأَنَا
الْغُلَامُ
الْأَنْصَارِيُّ
Farslı (İranlı)lardan
azatlı bir köle olan Ukbe'den demiştir ki: Al bu da benden. Ben Farslı bir
gencim diyerek müşriklerden birine bir darbe indirdim. Bunun üzerine Rasûlullah
{s.a.v.): bana bakarak: Al bu da benden, ben ensarlı bir gencim, deseydin ya?
buyurdu.
İzah:
İbn Mâce, hadis no:
2784.
Hafız İbn Hacer'in
"el-İsabe" isimli eserindeki
açıklamasına göre "Ebû Ukbe" ensarın azad ettiği Farslı bir
köledir. Haşimoğullarının azadlısı olduğunu söyleyenler varsa da bu doğru
olamaz. Çünkü eğer bu zat gerçekten Haşim oğullarının azatlısı olsaydı, Resulü
Zişan efendimiz O'na: "Ben ensarlı bir gencim" demesini değil,
"Ben Haşim oğullarından bir gencim" demesini telkin ederdi. Nitekim
(5114) ve (5115) numaralı hadislerle; "bir kavmin azatlısının onlardan
olduğunu ifade eden hadis-i şerif [Buhari, feraiz] de bu gerçeği ispat
etmektedir.
Bilindiği gibi,
Farslıların savaşta düşmana kılıç sallarken "Al bu da benden ben
Falancanın oğluyum!" diyerek kavimleriyle övünmeleri adetleriydi, Sözü
geçen azadlı genç de darbesini indirirken kavminin bu eski adetine uyarak
kendisinin Farsh olmasıyla ifftihar etmişti. Oysa o sırada Fars halkı kâfir
idi. Hz. Nebi bu gencin kendisini böyle kâfir bir kavme nisbet ederek
öğündüğünü görünce onu bu yanlışlıktan kurtarmak gayesiyle; "Eğer mutlaka
bu savaş meydanında darbeni indirirken mensup olduğun kavimle iftihar edeceksen,
kâfir bir kavimle değil, müslüman bir kavimle iftihar et. Bu müslüman kavim de
ancak ensar olabilir. Çünkü seni hürriyetine kavuşturanlar onlardır ve azatlı
köle kendisini azad eden kavimdendir" anlamında: "Ben ensarlı bir
gencim deseydin ya" buyurmuştur.