DEVAM: 77. İnsan
Çocuğunun Malından Yiyebilir
حَدَّثَنَا
عُبَيْدُ
اللَّهِ بْنُ
عُمَرَ بْنِ
مَيْسَرَةَ
وَعُثْمَانُ
بْنُ أَبِي شَيْبَةَ
الْمَعْنَى
قَالَا
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
جَعْفَرٍ
عَنْ
شُعْبَةَ
عَنْ الْحَكَمِ
عَنْ
عُمَارَةَ
بْنِ
عُمَيْرٍ
عَنْ أُمِّهِ
عَنْ
عَائِشَةَ
عَنْ
النَّبِيِّ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أَنَّهُ
قَالَ وَلَدُ
الرَّجُلِ
مِنْ
كَسْبِهِ
مِنْ أَطْيَبِ
كَسْبِهِ
فَكُلُوا
مِنْ
أَمْوَالِهِمْ
قَالَ أَبُو
دَاوُد
حَمَّادُ
بْنُ أَبِي سُلَيْمَانَ
زَادَ فِيهِ
إِذَا
احْتَجْتُمْ
وَهُوَ مُنْكَرٌ
Hz. Âişe (r.anha)'den,
Rasûlullah (s.a.v.)'in şöyle buyurduğu rivayet edilmiştir: "İnsanın
çocuğu, kazandıklarının en iyilerindendir. Onların mallarından yiyiniz."
Ebû Dâvûd dedi ki:
Hammâd b. Ebı Süleyman, hadiste: "İhtiyaç duyduğunuz zaman" sözünü
ilave etti, (ama) o münkerdir.
İzah:
Nesâî, buyu'; İbn Mâce,
ticârât
Çocuğun, babasının
kazancı sayılması mecazi bir ifadedir. Yoksa gerçek manada çocuk kazanç olamaz.
Çünkü kazanç mal cinsinden olabilir. Çocuk ise mal değildir.
Hammâd'ın rivayetindeki
ilâve, ana babanın çocuklarının mallarından yiyebilmelerinin muhtaç olmaları
hali ile kayıtlı olduğunu göstermektedir. Yukarıdaki hadisin izahında da temas
edildiği üzere bu, îmam Şafiî'nin görüşüdür.
Ancak Hammâd'ın
rivayetindeki ilâve münkerdir.
Bezlü'l-Mechûd'da; Ebû
Davud'un Hammâd'ın rivayetindeki ilâve için "münkerdir" demesi, hadis
ıstılahından bir sapma olarak değerlendirilmektedir. Çünkü münker, zayıf bir
ravinin sika ravilere muhalefet etmesidir. Bu hadiste ise böyle bir muhalefet
sözkonusu değildir. Çünkü metindeki bir ilâve, daha güçlü bir ravinin
rivayetine çelişki değildir. Bu ilâve olsa olsa müstakil bir hadis
sayılabilir. Eğer zayıf ravinin rivayetindeki ilâve, sika ravinin rivayetine
zıt sayılsa bile bu, münker değil, şâz olur.
Âlimlerin cumhuruna
göre; anne baba ister muhtaç olsun ister olmasın, çocuklarının mallarından
yiyebilirler. Onlara danışmalarına gerek yoktur.