DEVAM: 17. Sustuktan
Sonra Yeminde İstisna
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ
الْعَلَاءِ
أَخْبَرَنَا
ابْنُ بِشْرٍ
عَنْ
مِسْعَرٍ عَنْ
سِمَاكٍ عَنْ
عِكْرِمَةَ
يَرْفَعُهُ
قَالَ
وَاللَّهِ
لَأَغْزُوَنَّ
قُرَيْشًا
ثُمَّ قَالَ
إِنْ شَاءَ
اللَّهُ ثُمَّ
قَالَ
وَاللَّهِ
لَأَغْزُوَنَّ
قُرَيْشًا
إِنْ شَاءَ
اللَّهُ
ثُمَّ قَالَ
وَاللَّهِ
لَأَغْزُوَنَّ
قُرَيْشًا
ثُمَّ سَكَتَ
ثُمَّ قَالَ
إِنْ شَاءَ
اللَّهُ
قَالَ أَبُو
دَاوُد زَادَ
فِيهِ
الْوَلِيدُ
بْنُ مُسْلِمٍ
عَنْ شَرِيكٍ
قَالَ ثُمَّ
لَمْ
يَغْزُهُمْ
İkrime'den merfu’ olarak
rivayet edildiğine göre; Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Selem: "Vallahi
Kureyş'le savaşacağım" buyurmuş, sonra" İnşallah" demiştir. Daha
sonra, "İnşaallah, vallahi Kureyş'le savaşacağım" buyurmuştur.
Yine, "Vallahi
Kureyş'le savaşacağını" deyip susmuş, daha sonra da "İnşaallah"
demiştir.
Ebû Dâvûd dedi ki: Velid
b. Müslim bu hadiste Şerik'ten, "Sonra onlarla savaşmadı" dediğini
ilâve etmiştir.
İzah:
Bu rivayette nadisin
merfu oluşu bildiriliyor. Ayrıca yukarıdakinden farklı olarak, Hz. Nebi'in
Kureyş'le savaşmak için ettiği üç yeminin birbirinden farklı olduğu görülüyor.
İlk yeminden biraz sonra istisnada bulunmuş, fakat 0rada sustuğuna işaret
edilmemiştir. İkinci yeminden sonraki istisna fasılasız olmuştur. Üçüncü
yeminden sonra ise biraz susmuş ve sonra istisna etmiş, (inşaallah) demiştir.
Bu rivayet, yemin ile istisna arasına giren birazcık susmanın istisnanın
sıhhatine mani olmadığını söyleyenler için delildir.
Yemin ile istisna arasının
bitişik olmasını şart koşan Hanefîler, Nebi s.a.v.'in bu rivayette belirtilen
susuşunun bir özre mebni olduğunu söylerler; şu âyeti de izahlarına delil
gösterirler:
"Herhangi bir şey
için, Allah'ın dilemesi dışında; 'Ben yarın onu yapacağım' deme." (Kehf
23)