DEVAM: 75-77. Kabir
Ziyareti
حَدَّثَنَا
أَحْمَدُ
بْنُ يُونُسَ
حَدَّثَنَا
مُعَرِّفُ
بْنُ وَاصِلٍ
عَنْ مُحَارِبِ
بْنِ دِثَارٍ
عَنْ ابْنِ
بُرَيْدَةَ
عَنْ أَبِيهِ
قَالَ قَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
نَهَيْتُكُمْ
عَنْ زِيَارَةِ
الْقُبُورِ
فَزُورُوهَا
فَإِنَّ فِي
زِيَارَتِهَا
تَذْكِرَةً
(İbn
Büreyde'nin) babasından, demiştir ki: Rasûlullah (s.a.v.): "Ben sizi kabir
ziyaretinden men etmiştim, artık onları ziyaret ediniz. Çünkü kabirleri
ziyarette tezkire (öğüt, ölümü hatırlatma ve ibret) vardır" buyurmuştur.
İzah:
Müslim, cenâiz, edahi;
Ebû Dâvûd, eşribe; Tirmizî, cenâiz; Nesâî', cenâiz, dahâya, eşribe; İbn Mâce,
cenâiz; Ahmed b. Hanbel, 145, 452, III, 38, 63, 66, 237, 250, V, 350, 355-357,
359, 361.
İslâm'ın ilk yılları,
müslümanların cahiliye âdetlerinden yeni kurtulmaya çalıştıkları bir dönem
olduğu için Rasûl-i Zi-şan Efendimiz müslümanları kabir ziyareti esnasındaki
İslâm dışı davranışlardan korumak amacıyla, İslâm'ın onların kalplerine ve
içtimai hayatlarına yerleşip onlara tam manasıyla hâkim olmasına kadar kabir
ziyaretini yasaklamıştı. İslâmî hükümler onların hayatına iyice hâkim olduktan
sonra, kabir ziyareti için gereken âdab ve erkâna riayet etmek şartıyla,
"İsteyen (kabirleri) ziyaret etsin (fakat ziyaret esnasında sakın) kötü
söz söylemeyiniz."[Nesâî, cenâiz] buyurarak bu yasağı kaldırmıştır.
Her ne kadar Zahiriyye
imamlarından İbn Hazm, metinde geçen "... kabirleri ziyaret
ediniz..." emrinin farziyyet için olduğunu, binaenaleyh kabirleri ziyaret
etmenin farz olduğunu söylemişse de, cumhur bu emrin men-dupluk için olduğunu
ve dolayısıyla kabirleri ziyaret etmenin mendub olduğunu söylemiştir.
Bu hadis-i şerif İbn
Mâce'nin Sünen'inde: "Ben sizi kabirleri ziyaretten menetmiştim. Artık siz
onları ziyaret ediniz. Çünkü şüphesiz kabir ziyareti insanı (kendisini) dünyaya
kaptırmaktan kurtarır ve âhireti hatırlatır." mealindeki lafızlarla;
Hâkim'in Enes'ten naklettiği hadiste de: "Kabirleri ziyaret ediniz, çünkü
bu ziyaret kalpleri inceltir, gözleri yaşartır ve âhireti hatırlatır. (Fakat
ziyaretiniz esnasında) uygunsuz söz söylemeyiniz." anlamına gelen
lafızlarla rivayet edilmiştir.
Bütün bu hadis-i
şerifler, kabir ziyaretinin meşruluğuna ve bunun Hz. Nebi tarafından teşvik
edilmiş olduğuna delâlet etmektedir. İslâm âlimleri erkeklerin kabirleri
ziyaret etmesinin sünnet olduğunda ittifak etmişlerse de kadınların kabirleri
ziyaret etmelerinin hükmü üzerinde ihtilâfa düşmüşlerdir. İnşaallah bir sonraki
hadis-i şerifin şerhinde bu mevzuyu ele alacağız.