بَاب
فِي
النَّهْيِ
عَنْ
النُّهْبَى
إِذَا كَانَ
فِي
الطَّعَامِ
قِلَّةٌ فِي
أَرْضِ الْعَدُوِّ
128. Düşman Ülkesinde
Yiyecek Az Olduğu Zaman Orada Yağma Yapmak Yasaktır
حَدَّثَنَا
سُلَيْمَانُ
بْنُ حَرْبٍ
قَالَ
حَدَّثَنَا
جَرِيرٌ
يَعْنِي
ابْنَ حَازِمٍ
عَنْ يَعْلَى
بْنِ حَكِيمٍ
عَنْ أَبِي لَبِيدٍ
قَالَ كُنَّا
مَعَ عَبْدِ
الرَّحْمَنِ
بْنِ
سَمُرَةَ
بِكَابُلَ
فَأَصَابَ النَّاسُ
غَنِيمَةً
فَانْتَهَبُوهَا
فَقَامَ
خَطِيبًا
فَقَالَ
سَمِعْتُ
رَسُولَ اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ يَنْهَى
عَنْ
النُّهْبَى
فَرَدُّوا
مَا أَخَذُوا
فَقَسَمَهُ بَيْنَهُمْ
Ebû Lübeyd'den; Dedi ki:
Biz Abdurrahman b. Semure ile beraber Kabilde idik. Halk bir ganimete rastgeldi
ve onu yağma ettiler. Derken (Abdurrahman) söze başlayıp; "Ben Rasûlullah
sallalIahu aleyhi ve sellemi, yağmacılığı yasaklarken işittim." dedi.
Bunun üzerine (Halk da) aldıkları malları geri verdiler ve (Abdurrahman)
malları onlara bölüştürdü.
İzah:
…. Ganiroet mallarının
gaziler arasında usûlüne uygun olarak taksim edilmeyip, gaziler tarafından
yağma edilmesidir. Bu ise, askerlerden bir kısmı hakkından daha fazlasını
alırken bir kısmının da hak ettiği ganimeti alamamasına sebep olduğundan ve
adaletli bir taksimi engellediğinden Rasûlü zîşan efendimiz tarafından
yasaklanmıştır. Bilindiği gibi ganimet mallan taksim edilirken piyadelere iki hisse
süvarilere de bir hisse verilir .Yağmacılıkta ise bu şer'î ölçü kaybolduğu gibi
piyadelerin süvarilerden daha çok ganimet ele geçirmesi bile mümkündür.
Bezlü'l-Mechûd yazarı Şeyh Halil Ahmet'in açıklamasına göre, bu hadis-i şerifte
yağma edildiğinden bahsedilen mallar, yiyecek maddeleridir. Çünkü yiyecek maddelerinin
taksim edilmeden yağma edilmesi caizdir. Ancak yiyecek maddesi az olup asker
yiyecek sıkıntısı içinde bulunursa o zaman devlet yetkilisi tarafından taksim
edilmeden önce askerlerin ganimetler arasındaki yiyecek maddelerini yağma
etmeleri de yasaktır. Böyle bir durumda gaziler taksim edilmedik yiyecek
maddelerinden sadece ihtiyaçları kadar alabilirler.
Fazla alamazlar.
Nitekim Musannif Ebû Dâvud da bu görüşte olduğu için bu hadisi, "Düşman
ülkesinde yiyecek az olduğu zaman, orada yağma yapmak yasaktır" başlığı
altında rivayet etmiştir. Diğer malları yağma etmenin hiçbir zaman caiz
olamayacağı kesin olarak bellidir. O mallar burada söz-konusu değildir.