بَاب
فِي
الدُّلْجَةِ
Yolculuğu Geceleyin
Yapmak
حَدَّثَنَا
عَمْرُو بْنُ
عَلِيٍّ
حَدَّثَنَا
خَالِدُ بْنُ
يَزِيدَ
حَدَّثَنَا
أَبُو
جَعْفَرٍ
الرَّازِيُّ
عَنْ
الرَّبِيعِ بْنِ
أَنَسٍ عَنْ
أَنَسٍ قَالَ
قَالَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
عَلَيْكُمْ
بِالدُّلْجَةِ
فَإِنَّ
الْأَرْضَ
تُطْوَى
بِاللَّيْلِ
Enes (r.a.)'den;
demiştir ki: "Rasülullah (s.a.v.) şöyle buyurdu": "Size gereken
yolculuğunuzu gece yapmanızdır. Çünkü yer geceleyin durulur."
İzah:
Beyhâkî,
es-Sünenu'l-kübrâ, V, 256; Hakim el-Müstedrek, I, 445.
kelimesi "Gecenin
ilk kısmında yolculuk yaptı" manasına gelen "edlece" fiilinden
türetilmiş bir isimdir. Bazılarına göre ise, idlâc gecenin tümünde yolculuk
yapmak demektir. Hadisin sonunda bulunan "Çünkü yer geceleyin
dürülür" cümlesine bakılırsa, bu hadis-i şerifte dülce kelimesinden
kasded:len mânâ da budur. Yani gecenin tüm saatlerinde yolculuk yapmak tavsiye
edilmektedir. Çünkü her gece Allah Teâlâ adına bir melek semâya inerek
insanlara hitaben; "Tevbe eden bir kimse yok mu I ev besi kabul
edilecektir."[bk. Buhârî, teheccüd; Müslim, musafirin] diye nida eder. Bu
s.ebeple yolculuk için geceler gündüze nisbetle daha bereketlidir. Binaenaleyh
geceleyin yola çıkan kimseler, gündüz yaptıkları yolculuğa nisbetle geceleyin
daha çok yol alırlar. Nitekim Allah Teâlâ veTekaddes hazretleri de Kur'an-ı
Kerim'inde "Melekler dediler kî: Ey Lut, biz senin Rabbinin elçileriyiz.
Onlar sana dokunamazlar. Gecenin bir kısmında aileni yürüt..."[Hûd 81]
buyurarak gece yolculuğunun önemine işaret buyurmuştur. el-Muzhir'e göre ise
dülce kelimesi, "gecenin son kısmında yolculuk yaptı" manasına gelen
"edellece" fiilinden türemiştir. Dolayısıyla hadis, "sadece
gündüzün yolculuk yapmakla yetinmeyin, geceleyin de yolculuk yapın, çünkü gece
yolculuğu kolaydır. Geceleyin yolculuk yapan bir kimse daha çok yol alır"
mânâsına gelmektedir. Özellikle sıcak iklim bölgelerinde ve yaz aylarında en
rahat yolculuk gece yapılır.