DEVAM: 42. Yolculukta
Oruç
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
مُحَمَّدٍ
النُّفَيْلِيُّ
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ بْنُ
عَبْدِ
الْمَجِيدِ
الْمَدَنِيُّ
قَالَ
سَمِعْتُ
حَمْزَةَ
بْنَ
مُحَمَّدِ
بْنِ حَمْزَةَ
الْأَسْلَمِيَّ
يَذْكُرُ
أَنَّ
أَبَاهُ
أَخْبَرَهُ
عَنْ جَدِّهِ
قَالَ قُلْتُ
يَا رَسُولَ
اللَّهِ
إِنِّي
صَاحِبُ
ظَهْرٍ
أُعَالِجُهُ
أُسَافِرُ
عَلَيْهِ
وَأَكْرِيهِ
وَإِنَّهُ
رُبَّمَا
صَادَفَنِي
هَذَا الشَّهْرُ
يَعْنِي
رَمَضَانَ
وَأَنَا
أَجِدُ الْقُوَّةَ
وَأَنَا شَابٌّ
وَأَجِدُ
بِأَنْ
أَصُومَ يَا
رَسُولَ اللَّهِ
أَهْوَنَ
عَلَيَّ مِنْ
أَنْ أُؤَخِّرَهُ
فَيَكُونُ
دَيْنًا
أَفَأَصُومُ
يَا رَسُولَ
اللَّهِ
أَعْظَمُ
لِأَجْرِي
أَوْ
أُفْطِرُ
قَالَ أَيُّ
ذَلِكَ
شِئْتَ يَا حَمْزَةُ
Hamza b. Muhammed b.
Hamza el-Eslemî babasından, dedesi (Hamza el-Eslemî)'nin şunları haber
verdiğini rivayet etmiştir: Hamza dedi ki Rasûlallah (s.a.v.)'e: Ya Rasûlallah!
Benim bir devem var, onu çalıştırıyorum, kiracılık yapıyorum, üzerinde yolculuğa
çıkıyorum. Ancak bazan bu ay'a, yani Ramazan'a rastlıyor. Ben gencim, kendimi
güçlü hissediyorum. Ya Rasûlallah, bana oruç tutmam, orucu geciktirip de
üzerime borç olmasından daha ehven geliyor. Oruç tutmam mı, yoksa tutmamam mı
daha çok sevap getirir? diye sordum, "Hangisini istersen onu yap, ey
Hamza!" buyurdu.
İzah:
Beyhâkî,
es-Sünenü'l-kübrâ, IV, 241.
Bu hadis önceki hadisin
daha mufassal bir rivayeti görünümündedir. Ancak isnadı farklı olduğu için aynı
hadistirler denemez. Fakat her iki hadisteki olay aynı sahâbî ile yani Hamze
el-Eslemî ile ilgilidir.
Görüldüğü gibi bu
hadiste öncekinden farklı olarak, Hamza el-Eslemî'nin devesi ile yük taşıyarak
geçimini te'min ettiği ve bu yüzden yolculuğa çıktığı ifade edilmektedir.
Ayrıca bu hadiste Hamza'mn sorusunun ramazan orucu ile ilgili olduğu açıkça
görülmektedir.
Hamza (r.a.)'mn
sorusunda kendisinin yolculuk esnasında oruç tutmak istediği ve bunu Hz.
Peygamberce söylediğini anlıyoruz. Rasûlallah bu isteği bildiği halde her hangi
bir tarafa meyletmeden, karşısındakini muhayyer bırakmıştır. Bu soru ve cevap
ramazanda yolculuğa çıkan kişi için hem oruç tutmanın, hem de tutmayıp kazaya
bırakmanın caiz olduğuna delildir.