DEVAM: 93-94.
Ka'be'nin Malı
حَدَّثَنَا
حَامِدُ بْنُ
يَحْيَى
حَدَّثَنَا
عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
الْحَارِثِ
عَنْ مُحَمَّدِ
بْنِ عَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
إِنْسَانٍ
الطَّائِفِيِّ
عَنْ أَبِيهِ
عَنْ عُرْوَةَ
بْنِ الزُّبَيْرِ
عَنْ
الزُّبَيْرِ
قَالَ لَمَّا
أَقْبَلْنَا
مَعَ رَسُولِ
اللَّهِ صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
مِنْ لِيَّةَ
حَتَّى إِذَا
كُنَّا
عِنْدَ
السِّدْرَةِ
وَقَفَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
فِي طَرَفِ
الْقَرْنِ الْأَسْوَدِ
حَذْوَهَا
فَاسْتَقْبَلَ
نَخِبًا
بِبَصَرِهِ و قَالَ
مَرَّةً
وَادِيَهُ
وَوَقَفَ
حَتَّى اتَّقَفَ
النَّاسُ
كُلُّهُمْ
ثُمَّ قَالَ إِنَّ
صَيْدَ وَجٍّ
وَعِضَاهَهُ
حَرَامٌ مُحَرَّمٌ
لِلَّهِ
وَذَلِكَ
قَبْلَ
نُزُولِهِ
الطَّائِفَ
وَحِصَارِهِ
لِثَقِيفٍ
ez-Zübeyr (r.a.)'den;
demiştir ki: Resûlallah sallallahu aleyhi ve sellemle birlikte (Tâif'de
bulunan) Liyye (isimli vadi)den hareket ettiğimizde Arabistan kirazı ağacının
yanına vardığımızda Resûlallah sallallahu aleyhi ve sellem (O ağacın)
hizasındaki -el-Karnu'l-Esved (denilen dağ)ın ucunda durdu ve (iki) gözünü
(Tâif'de bulunan) Nahib (isimli vadiye) çevirdi.
(Bu hadisi nakleden
râvi) bir defa da (Nahîb kelimesini Tâif) vadisi (diye) rivayet etti ve (orada
bir süre) durdu nihayet halk'ın hepsi de O'na uydu. Sonra (şöyle buyurdu: "(Tâif'deki)
Vecc (denilen yer)in avı ve îdâh (denilen ağac)ı Allahü Teâla için haram
kılınmış bir haramdır.”
Bu (hadise, Resûl-i
Ekrem'in) Taife inmesinden ve (oradaki) Sakîf kabilesini kuşatmasından önce
idi.
İzah:
Ahmed b. Hanbel, I, 165;
Beyhakî, es-Sünenü'l-kübrâ, V, 200.
Tâif, rakımı yüksekçe,
akar suları ekinlikleri, hurma bahçeleri üzüm bağlan bulunan, muz vs. meyvalar yetişen Mekke'nin doğusunda,
Mekke'ye iki üç merhale mesafede büyük bir şehirdir.[Köksal, M. Âsim, Hz.
Muhammed (s.a.v.) ve İslâmiyet, VIII, 449.]
Bilindiği gibi Resûl-i
Ekrem hicretin sekizinci yılında Şevval ayında Huneyn Savaşına çıkmış ve savaşı
zaferle bitirmişti. Huneyn Savaşından sonra da Taif üzerine yürüdü. Musannif
Ebû Davud'un beyânına göre Resûl-i Ekrem'in Taif'deki "Vecc" denilen
yerin avını ve "İdâh" denilen ağacını haram kılması Tâif savaşından
önce olmuştur. Ulemâdan bazıları musannif Ebû Davud'un bu sözünün "bu
yasak Tâif savaşından önceki zamanlara ait belli ve geçici bir süre
içindi" anlamına da gelebileceğini ve dolayısıyla sözü geçen yerdeki
ağaçlan kesme yasağının sonradan nes-hedilmiş olabileceğini söylemişlerse de
onları destekleyen her hangi bir delil mevcud değildir.
Ancak bu konuda îbn
İshak şu hâdiseyi naklediyor: Sakîf kabilesinden bazı kimseler Tâif savaşından
ve îslâmiyeti kabul ettikten sonra Medine'ye Peygamber (s.a.v.)'in yanına
geldiler. Mescid'in bir köşesinde onlar için bir çadır kuruldu. Bu sırada
Resûl-i Ekrem ile Sakîf kabilesi arasında elçilik görevini Halid b. Said b.
el-As üstlenmişti ve aralarında hazırladıkları bir hükmün metnini kaleme alan
da yine Hâlid idi. Bu hükmün metni şöyledir: "Bismillahirrahmanirrahim,
Allah'ın Resulü ve Nebisi Muham-med'den Mü'minlere Vecc (denilen yer)in İdah
(denilen ağacı) ve avı haramdır, kesilemez (ve avlanamaz). Bunu yapan kimsenin
elbisesi soyularak kendisine sopa vurulur. Tekrar ederse, tutulup Hz.
Peygambere getirilir. Bu Allah'ın Resulü ve Peygamberi olan Muhammed'in
emridir. Allah'ın Resulü Muhammed b. Abdullah'ın bu emrini Hâlid b, Said
yazmıştır. Bu emri kimse çiğneyemez. Yoksa nefsine zulmetmiş olur."[İbn
Kayyim, Zâdul-meâd, II, 198.]