DEVAM: 87. Hacla
İlgili Görevler Arasında Takdim Te'hirde Bulunanlar
حَدَّثَنَا
عُثْمَانُ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ
حَدَّثَنَا
جَرِيرٌ عَنْ
الشَّيْبَانِيِّ
عَنْ زِيَادِ
بْنِ
عِلَاقَةَ
عَنْ أُسَامَةَ
بْنِ شَرِيكٍ
قَالَ
خَرَجْتُ
مَعَ النَّبِيِّ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
حَاجًّا فَكَانَ
النَّاسُ
يَأْتُونَهُ
فَمَنْ قَالَ
يَا رَسُولَ
اللَّهِ
سَعَيْتُ
قَبْلَ أَنْ
أَطُوفَ أَوْ
قَدَّمْتُ
شَيْئًا أَوْ
أَخَّرْتُ
شَيْئًا
فَكَانَ
يَقُولُ لَا
حَرَجَ لَا
حَرَجَ
إِلَّا عَلَى
رَجُلٍ
اقْتَرَضَ
عِرْضَ رَجُلٍ
مُسْلِمٍ
وَهُوَ
ظَالِمٌ
فَذَلِكَ
الَّذِي
حَرِجَ
وَهَلَكَ
Usâme b.Şerik'den;
demiştir ki: Hacca niyet ederek Peygamber (s.a.v.)'le birlikte (yola)
çıkmıştım. Halk, (Müşkillerini sormak üzere) onun yanına geliyordu. Birisi: Ya
Resûlullah, sa'yi (bayramın birinci günü ifaza) tavaf(ın)dan önce yapmışım,
yahut da (hacla ilgili falan) şeyi (sırasından) önce (falan) şeyi de
(sırasından) sonra yapmışım; dedi (Hz. Peygamber bunlara cevaben:) "Zararı
yok, zararı yok, ancak bir müslümanın şerefine arkasından haksızca dil uzatan
kimse müstesna; (böylesi) günah işleyen ve helak olan bir kimsedir" diye
cevap verdi.
İzah:
Tahavî, Şerhu
me'âni'l-âsâr, I, 423; Beyhaki, es-Sünenü'l-kübrâ, V, 146.
Usâme b. Şerîk
es-Sa'lebî. Buhârî onun sahâbî olduğunu kaydeder. Rivayetleri vardır. Sünen
sahipleri, Ahmed b. Hanbel, îbn Huzeyme, İbn Hibban ve Hâkim hadislerim tahriç
etmişlerdir. Ziyad b. Alâka Usâme'den hadis rivayet etmekte teferrüd etmiştir.
(Tekmiletu'l-Menhel, II, 196.)
Metinde geçen
"sa'yı (ifaza) tavaf(ın)dan Önce yapmışım" cümlesi sadece burada
vardır. Bu cümle senedde bulunan Cerîr'in eş-Şeybânî'den naklettiği garib
birrivâyettir. Daha sağlam râvilerin rivayetlerinde Resûl-i Ekrem'e yöneltilen
sorular, buradaki gibi ifaza tavafından önce yapılan sa'yle ilgili olmayıp,
sıralan bozulan taş atma, kurban kesme ve tıraş olma fiilleriyle ilgilidir.
Nitekim bir önceki hadis-i şerifteki soru da kurban kesmeden önce tıraş
olmanın hükmüyle ilgilidir. Beyhakî'nin de dediği gibi şayet Ebû Davud'un bu
rivayetinin diğer rivayetlerden daha sahih olduğu kabul edilecek olursa, o
zaman bu sorunun kudüm tavafından sonra ve ifâza tavafından önce sa'y yapan bir
kimsenin durumu ile ilgili olması gerekir.
Hac fiillerinin
sırasına uymanın hükmünü 1981 numaralı hadis-i şerîfte açıklamış bulunmaktayız.