DEVAM: 32. İstiaze
حَدَّثَنَا
عُثْمَانُ
بْنُ أَبِي
شَيْبَةَ
حَدَّثَنَا
جَرِيرٌ عَنْ
مَنْصُورٍ
عَنْ هِلَالِ
بْنِ يَسَافٍ
عَنْ
فَرْوَةَ
بْنِ نَوْفَلٍ
الْأَشْجَعِيِّ
قَالَ
سَأَلْتُ عَائِشَةَ
أُمَّ
الْمُؤْمِنِينَ
عَمَّا كَانَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يَدْعُو بِهِ
قَالَتْ
كَانَ
يَقُولُ اللَّهُمَّ
إِنِّي
أَعُوذُ بِكَ
مِنْ شَرِّ مَا
عَمِلْتُ
وَمِنْ شَرِّ
مَا لَمْ
أَعْمَلْ
Ferve b. Nevfel
el-Eşca'î'den: demiştir ki: - Mü'minlerin anası Âişe (r.anhâ)'ya Resûlullah
(s.a.v.)'in nasıl dua ettiğim sordum, şöyle cevap verdi: "Allah'ım,
yaptıklarımın ve yapmadıklarımın şerrinden sana sığınırım" derdi.
İzah:
Müslim, dua; İbn Mâce,
dua; Nesaî, sehv; Ahmed b. Hanbel, VI, 139.
Ferve b. Nevfel
el-Eşeai, el-Kûfî. Güvenilir (sika) tabiilerdendir. Hz. Peygamberden mürsel
olarak hadis rivayet etmiştir. Ayrıca onun Hz. Aişe ve Hz. Ali'den rivayetleri
vardır. Kendisinin rivayetleri Müslim, Ebû Dâvûd, Nesâî ve ibn Mace'de yer
almıştır. (Bilgi için bk. el-Cem' beyne ricalis-sahihayn, II, 415).
Hz. Âişe validemizin
haber verdiği bu hadise göre Hz.Peygamber (s.a.v.) iki şeyden, yaptıklarının ve
yapmadıklarının şerrinden Allah'a sığınırmış.
"Yaptıklarının
şerrF'nden maksad, yaptığı hareketlerin, dünya ve âhi-rette cezayı gerektirecek
cinsten olmasıdır. Çünkü şer iyi hareketlerin değil, kötülüklerin neticesidir.
"Yapmadıklarının
şerri"ndan kast edilen mânâ, âlimler tarafından üç şekilde izah
edilmiştir:
a. Duâ ettiği âna kadar
yapmadığı halde ileride yapması muhtemel olan kötülüklerin şerrinden Allah'a
sığınmak, yani Allah'tan ileride kendisini kötülük yapmaktan konımasmı
islemek.Bu izaha .göre Resulüllahf s.a.)'in duası, "Allah'ın tuzağından
emin mi oldular? Fakat ziyana uğrayan topluluktan başkası Allah'ın tuzağından
(mühlet vermesinden) emin olmaz”[A'râf
99] mealindeki âyet-i kerimeyi hatırlatmaktadır.
b. İnsan kötülükleri
işlemediğinden dolayı kendisinde bir ucub kendini beğenme hasıl olabilir. Bu da
aslında kaçınılması gereken bir huydur. İşte Efendimiz yapmadığı şeylerden
dolayı kendisine bir kibrin gelmesinden Rabbine sığınmıştır.
c. Kişi kendisi kötülük
yapmadığı halde başkalarının yaptıklarının zararı ona da dokunur. Buna göre
mânâ, "Ben yapmadığım halde başkalarının yaptıkları kötülüklerin
şerrinden sana sığınırım" demek olmuş olur. Nitekim bir âyet-i kerimede
Cenab-ı Allah (c.c.) şöyle buyurur: "Bir de öyle bir fitneden sakının ki,
o içinizden sadece zulmedenlere erişmekle kalmaz (umûma sirayet
ve hepsini perişan
eder). Biliniz ki
Allah'ın azabı
şiddetlidir"[Enfâl 25]