بَاب
انْصِرَافِ
النِّسَاءِ
قَبْلَ الرِّجَالِ
مِنْ
الصَّلَاةِ
196-197. Kadınların
Erkeklerden Önce Cami'den Çıkmaları
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ يَحْيَى
وَمُحَمَّدُ
بْنُ رَافِعٍ
قَالَا
حَدَّثَنَا عَبْدُ
الرَّزَّاقِ
أَخْبَرَنَا
مَعْمَرٌ
عَنْ
الزُّهْرِيِّ
عَنْ هِنْدِ
بِنْتِ الْحَارِثِ
عَنْ أُمِّ
سَلَمَةَ
قَالَتْ كَانَ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
إِذَا
سَلَّمَ
مَكَثَ
قَلِيلًا
وَكَانُوا
يَرَوْنَ
أَنَّ ذَلِكَ
كَيْمَا
يَنْفُذُ
النِّسَاءُ
قَبْلَ
الرِّجَالِ
Ümmü Seleme
(r.anhâ)'dan; demiştiı ki;
Resûlullah (s.a.v.)
selâmı verdiği zaman biraz (yerinde) kalırdı. Ashab, kadınların namazdan sonra
mescitten erkeklerden önce çıkması için olduğunu zannederlerdi.
İzah:
Buhârî, ezan; bk. İbn
Mâce, ikâme; Ahmed b. Hanbel, VI, 310.
Hadis-i şerifin diğer
hadis kitablanndaki rivayetlerinde ufak tefek bazı farklılıklar vardır. Ancak
bu farklılıklar, manayı değiştirecek ölçüde değildir.
Hadis-i şeriften Hz.
Nebiin namazı bitirince, kadınların çıkması için bir müddet beklediği, kadınlar
çıktıktan sonra onun da çıktığı anlaşılmaktadır. Bu, bize şu hususları
hatırlatmaktadır:
1. imam namazı
kıldırdıktan sonra ihtiyaç yoksa, fazla beklemez camiden çıkmakta acele eder.
Müslim ve Ahmed'in Hz. Âişe'den rivayet ettikleri "Resûlullah selamı
verdikten sonra ancak diyecek kadar otururdu" haberi buna delildir.
Abdurrezzak'ın Enes'ten rivayet ettiği, "Resûluüah'ın peşinde namaz
kıldım, selâmı verince hemen kalkardı. Sonra Ebû Bekr'in arkasında namaz kıldım,
selâmı verince o da sanki kızgın taştan kalkar gibi kalktı" mealindeki
hadis de aynı şeyi ifâde etmektedir.Hz. Nebi'den sabah ve akşam namazlarından
sonra okuduğu rivayet edilen bazı zikirler ya bu hadisenin çok az olduğuna
hamledilir ya da Hz. Nebi'in kalkmakta acele ettiği namazlar, hakkında bazı
virdlerîn vârid olduğu namazların haricindeki namazlar olduğuna hükmedilir.
2. İmam her hâlü kârda
cemaatin durumunu gözetmeli ve onların fitne-yedüşmelerine mâni olmaya
çalışmalıdır. Cemaat de imam ayrılmadan evvel mescitten ayrılmamalıdır.
3. Hadis-i şeriften,
kadınların cemaate gitmelerinin caiz olduğu, ancak herhangi bir fitneye sebep
olabilecek davranışlardan kaçınmaları gerektiği anlaşılmaktadır.
4. Kadınlarla erkeklerin
yollarda, caddelerde karışık olarak bulunmaları nehyedilmektedir. Kadınların
erkeklerle birlikte değil de, onlardan önce camiden çıkması bunu gösterir.