DEVAM: 134-135. Okuyup
Yazma Bilmeyen Veya Dili Dönmeyen Kimselere Namazda Yeterli Olan Kıraat
حَدَّثَنَا
أَبُو
تَوْبَةَ
الرَّبِيعُ
بْنُ نَافِعٍ
أَخْبَرَنَا
أَبُو
إِسْحَقَ يَعْنِي
الْفَزَارِيَّ
عَنْ
حُمَيْدٍ
عَنْ
الْحَسَنِ
عَنْ جَابِرِ بْنِ
عَبْدِ
اللَّهِ
قَالَ كُنَّا
نُصَلِّي
التَّطَوُّعَ
نَدْعُو
قِيَامًا
وَقُعُودًا
وَنُسَبِّحُ
رُكُوعًا
وَسُجُودًا
Cabir b. Abdillah'dan;
demiştir ki: Biz (Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in sağlığında) ayakta ve
otururken dua ederek rüku ve secdede iken de, tesbih ederek nafile namaz
kılardık.
AÇIKLAMA:
Bu hadis-i şerif nafile
namazlarda Kur'an okumanın farz olmadığına delalet etmektedir. Ancak bu şekilde
Kur'an okumaksızın nafile namaz kılmanın caiz oluşunun İslam'ın ilk yıllarına
ait geçici bir uygulama olduğunu daha sonra bu uygulamanın yürürlükten
kaldırıldığını söylemek mümkündür. Nitekim "kıraatsiz namaz
olmaz"[Müslim, salat] mealindeki hadis-i şerifle daha önce tercemesini
sunduğumuz 822 numaralı hadis-i şerif de buna delalet etmektedir. Ancak
mevzuumuzu teşkil eden dua ve teşbihle nafile namaz kıldıklarından bahsedilen
sahabîlerin namazda dua okumaları ve subhanellah demeleri Kur'an okumalarına
bir engel teşkil etmeyeceğine göre, dua ve teşbih ile beraber Kur'an da okumuş
olmaları da mümkündür. Netice olarak:
1. Nafile namazlarda da
Kur'an okumak farzdır.
2. Şayet belli bir
müddet içerisinde böyle bir uygulama olmuşsa bu sonradan neshedilmiştir.
3. Bu hadis
"munkati" denilen zayıf hadislerdendir. Çünkü Münzirî, Ali b.
el-Medinî gibi hadis alimlerinin beyanına göre, Hasen el-Basrî Cabir b.
Abdillah'dan hadis dinlememiştir. Öyle olunca, arada Cabir b. Abdillah
(r.a.)'den Hasen el-Basrî'ye hadisi nakleden bir başka ravinin bulunması gerekiyor.
Bunun kim olduğu belli değildir.
4. Sadece dua ve teşbih
ile namaz kılma ruhsatı, yalnız Arapça bilmeyen ecnebiler için tanınmış geçici
bir kolaylık da olabilir.