DEVAM: 132-133. İmamın
Açıktan Okuduğu Namazlarda Fatiha Okumayı Mekruh Sayanlar(In Delilleri)
حَدَّثَنَا
مُسَدَّدٌ
وَأَحْمَدُ
بْنُ مُحَمَّدٍ
الْمَرْوَزِيُّ
وَمُحَمَّدُ
بْنُ
أَحْمَدَ
بْنِ أَبِي خَلَفٍ
وَعَبْدِ
اللَّهِ بْنِ
مُحَمَّدٍ الزُّهْرِيِّ
وَابْنِ
السَّرْحِ
قَالُوا حَدَّثَنَا
سُفْيَانُ
عَنْ
الزُّهْرِيِّ
سَمِعْتُ
ابْنَ
أُكَيْمَةَ
يُحَدِّثُ
سَعِيدَ بْنَ
الْمُسَيِّبِ
قَالَ
سَمِعْتُ
أَبَا
هُرَيْرَةَ
يَقُولُ
صَلَّى بِنَا
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
صَلَاةً
نَظُنُّ
أَنَّهَا
الصُّبْحُ
بِمَعْنَاهُ
إِلَى قَوْلِهِ
مَا لِي
أُنَازَعُ
الْقُرْآنَ
قَالَ
مُسَدَّدٌ
فِي
حَدِيثِهِ
قَالَ
مَعْمَرٌ
فَانْتَهَى
النَّاسُ
عَنْ
الْقِرَاءَةِ
فِيمَا
جَهَرَ بِهِ
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ و
قَالَ ابْنُ
السَّرْحِ
فِي حَدِيثِهِ
قَالَ
مَعْمَرٌ
عَنْ
الزُّهْرِيِّ
قَالَ أَبُو
هُرَيْرَةَ
فَانْتَهَى
النَّاسُ و
قَالَ عَبْدُ
اللَّهِ بْنُ
مُحَمَّدٍ
الزُّهْرِيُّ
مِنْ
بَيْنِهِمْ
قَالَ سُفْيَانُ
وَتَكَلَّمَ
الزُّهْرِيُّ
بِكَلِمَةٍ
لَمْ أَسْمَعْهَا
فَقَالَ
مَعْمَرٌ
إِنَّهُ
قَالَ فَانْتَهَى
النَّاسُ
قَالَ أَبُو
دَاوُد وَرَوَاهُ
عَبْدُ
الرَّحْمَنِ
بْنُ
إِسْحَقَ عَنْ
الزُّهْرِيِّ
وَانْتَهَى
حَدِيثُهُ إِلَى
قَوْلِهِ مَا
لِي
أُنَازَعُ
الْقُرْآنَ
وَرَوَاهُ
الْأَوْزَاعِيُّ
عَنْ الزُّهْرِيِّ
قَالَ فِيهِ
قَالَ
الزُّهْرِيُّ
فَاتَّعَظَ
الْمُسْلِمُونَ
بِذَلِكَ
فَلَمْ
يَكُونُوا
يَقْرَءُونَ
مَعَهُ
فِيمَا
جَهَرَ بِهِ
صَلَّى اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
قَالَ أَبُو
دَاوُد
سَمِعْت
مُحَمَّدَ
بْنَ يَحْيَى
بْنِ فَارِسٍ
قَالَ
قَوْلُهُ
فَانْتَهَى
النَّاسُ
مِنْ كَلَامِ الزُّهْرِيِّ
Said b. el-Museyyeb dedi
ki; Ebu Hureyre (r.a)'yi "Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize bir
namaz kıldırdı. Sabah namazı olduğunu sanırız" derken ve bir önceki (826.)
hadisin manasını "neden kıraatime karışılıyor?" sözüne kadar naklederken
dinledim.
Ebu Davud dediki:
(Şeyhim) Müsedded, rivayetinde Ma'mer'in, ''halk bir daha Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in sesli okuduğu namazlarda okumayı
bıraktılar" dediğini söyledi. (Diğer şeyhim) İbnu's-Serh (ise), Ma'mer ve
Zührî vasıtasıyla Ebu Hureyre'nin, "Halk (buna) son verdi" dediğini
nakletti. (Bu şeyhlerin) arasında bulunan (diğer şeyhim) Abdullah b. Muhammed
ez-Zuhrî de Süfyan'ın (şöyle) dediğini söyledi: “Zührî, (neden kıraatime
karışılıyor?'' cümlesinden sonra) bir söz söyledi ama onu işitemedim fakat
bunu orada bulunan Ma'mer'e sordum, o da cevab verdi:" Zührî "Halk bu
işe son verdi" dedi.
Ebu Davud dediki: Bu
hadisi bir de Abdurrahman b. İshak, Zührî'den rivayet etmiştir. (Ancak
Zührî'nin) hadisi, "neden benim kıraatime karışılıyor" sözüne
kadardır, (gerisi yoktur).
AÇIKLAMA:
Bu hadisi el-Evzai de
Zührî'den rivayet etmiş (ve) bu (rivayet ettiği) hadiste Zührî'nin (şöyle)
dediğini nakletmiştir:
"Müslümanlar bu
hadiseden ibret aldıklarından, (Nebi Efendimiz) bir daha sesli okuduğu zaman
onunla beraber okumaz oldular."
Ebu Davud dedi ki:
"Ben, Muhammed b. Yahya b. Faris'in: "Buna son verdiler, sözü,
ZührVnin sözüdür" dediğini işittim."
Açıklama:
Musannif Ebu Davud'un
bütün bu ta’likleri nakletmekten maksadı, "buna son verdiler" sözünü,
şeyhlerinden bazılarının kendisine, "Ebu Hureyre'ye ait bir söz"
olarak naklederken bazılarının da "ez-Zuhrî'ye ait bir söz" olarak
naklettiğini ifade etmektir. Netice olarak bu ihtilafı şu şekilde özetlemek
mümkündür:
1. Müsedded bu cümleyi
Ma'mer'in sözü olarak nakletmiştir.
2. Îbnu's-Serh ise, Hz.
Ebu Hureyre (r.a.)’in sözü olarak nakletmiştir.
3. Abdullah b.
Muhammedi'z-Zührî bu sözü Zührî'nin bir sözü olarak nakletmiştir.
Görünüşte böyle bir
ihtilaf varsa da aslında bu söz Ebu Hureyre (r.a.)'a ait bir sözdür.
Bu ihtilafın sebebi de
şöyle açıklanabilir: Ravi zinciri içerisinde bulunan Zührî ile Ma'mer kendi
kanatlerine dayanarak bu sözü bazan Ebu Hüreyre (r.a.)'ye isnad ederlerken
bazı rivayetlerinde ise ona isnat etmemişlerdir. Bu da senedin daha aşağı
kısımlarında ihtilafın doğmasına yol açmıştır. Bu hadisle ilgili açıklama bir
evvelki hadiste geçmiştir.