بَاب مَا
جَاءَ فِي
الْقِرَاءَةِ
فِي الظُّهْرِ
124-125 Öğle
Namazındaki Kıraatla İlgili Hadisler
حَدَّثَنَا
مُوسَى بْنُ
إِسْمَعِيلَ
حَدَّثَنَا
حَمَّادٌ
عَنْ قَيْسِ
بْنِ سَعْدٍ وَعُمَارَةَ
بْنِ مَيْمُونٍ
وَحَبِيبٍ
عَنْ عَطَاءِ
بْنِ أَبِي رَبَاحٍ
أَنَّ أَبَا
هُرَيْرَةَ
قَالَ فِي كُلِّ
صَلَاةٍ
يُقْرَأُ
فَمَا
أَسْمَعَنَا
رَسُولُ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أَسْمَعْنَاكُمْ
وَمَا أَخْفَى
عَلَيْنَا
أَخْفَيْنَا
عَلَيْكُمْ
Ata b. Ebî Rebah'dan
rivayete göre Ebu Hureyre (r.a.) şöyle demiştir: Her namazda Kur'an okunur.
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize duyurduğunu biz de sizlere
duyuruyoruz. Bizden gizlediğini biz de sizden gizliyoruz.
Diğer tahric: Buharî,
ezan; Müslim salat; Nesaî, iftıtah; İbn Mace, İkame; Ahmed b. Hanbel, II, 348,
446; V, 197; VI, 448.
AÇIKLAMA: Bu hadis-i şerif, imam Ahmed'in Müsned'i ile
Müslim'in Sahih'inde, "her namazda kıraat vardır" şeklinde rivayet
edilmiştir. Bundan, kıraatin her namazda farz olduğu anlaşılır. Bu hadis Müslim'in
diğer bir rivayetinde; "Resul-i Ekrem (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
namazın tümünde okurdu" şeklindedir. Müslim'in bu rivayeti namazın her
rekatında Kur'an okumanın farz olduğunu ifade eder. Bütün rivayet farklarıyla
beraber hadis-i şerif, "hiç bir namazda Kuran okunmaz" diyenlerle,
"öğle ile İkindi namazlarında kıraatin farz olduğunu" inkar edenlere
karşı bir hüccettir.
"Resul-i
Ekrem'in bize duyurduklarını biz de sizlere duyuruyoruz" sözü, bu hadisin
hükmen merfu bir hadis olduğunu gösterir. Çünkü bu sözün manası, "kıraatin
nerelerde açık nerelerde gizli olacağını biz Resul-i Ekrem'den aldık,
aldığımız gibi de size gösteriyoruz" demektir. Ayrıca bu sözden cehrî
okunacak yerde cehrî, gizli okunacak yerde de gizli okumak gerektiği anlaşılır.
Tahavî'nin
rivayetinde Ebu Hureyre'nin şöyle dediği naklediliyor: "Resul-i Ekrem bize
imam olurdu da bazen gizli bazen da açıktan okurdu. Açık okuması akşam, yatsı,
sabah, cuma, bayram namazlarında, gizli okumasida öğle ve ikindi namazlarıyla
akşamın üçüncü, yatsının son iki rekatleri gibi yerlerde olurdu." Bunlar,
üzerinde ulemanın ittifak ettiği meselelerdir. İstiska namazında Ebu Yusuf,
Muhammed, Şafiî ve İmam Ahmed'e göre sesli okunur. Ay ve güneş tutulması
namazlarında Ebu Hanife ile Muhammed'e göre gizli, Ebu Yusuf'a göre sesli,
Şafiî'ye göre güneş tutulmasında gizli; ay tutulmasında açık okunur. Diğer
nafile namazlara gelince gündüz kılınan nafilelerde açık okunamaz. Gece kılınan
nafilelerde ise, gizli veya açık okumak ihtiyarîdir. İmam Nevevî'nin beyanına
göre, gece kılınan nafile namazları hakkında Şafiî mezhebinde iki görüş
vardır:
1.
Açık okunur; 2. Açık veya gizli okumak ihtiyarîdir.
Yalnız
başına namaz kılan kimsenin, sesli kılınan sabah, akşam, ve yatsı namazlarını
sesli kılması Malikîlere ve Şafiîlere göre müstehabtır. Ebu Hanife'ye göre ise,
ihtiyarîdir.[Ahmed
Naim, Tecrid Tercemesi, II, 611]