DEVAM: 71. İmam Selam
Verdikten Sonra (Sağına Veya Soluna) Döner
حَدَّثَنَا
مُحَمَّدُ
بْنُ رَافِعٍ
حَدَّثَنَا
أَبُو
أَحْمَدَ
الزُّبَيْرِيُّ
حَدَّثَنَا
مِسْعَرٌ
عَنْ ثَابِتِ
بْنِ عُبَيْدٍ
عَنْ عُبَيْدِ
بْنِ
الْبَرَاءِ
عَنْ
الْبَرَاءِ
بْنِ عَازِبٍ
قَالَ كُنَّا
إِذَا
صَلَّيْنَا خَلْفَ
رَسُولِ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
أَحْبَبْنَا
أَنْ نَكُونَ
عَنْ
يَمِينِهِ
فَيُقْبِلُ
عَلَيْنَا بِوَجْهِهِ
صَلَّى
اللَّهُ
عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
Bera b. Azib (r.a.)'den;
demiştir ki; Biz Resul-i Ekrem (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arkasında namaz
kıldığımız zaman (namazın sonunda) yüzünü bize (doğru) dönmesi için sağ
tarafında olmayı tercih ederdik.
Diğer tahric: Müslim,
müsafirîn; Nesaî, imame; îbn Mace, ikame
AÇIKLAMA: Bu hadis-i şeriften Hz. Fahr-i alem
Efendimizin namaz bittikten sonra sağ tarafa dönerek sağ tarafta bulunan
cemaate yöneldiği, bu sebeble cemaatin, onun teveccühüne mazhar olmak ümidiyle
sağ tarafta bulunmaya fevkalade rağbet gösterdikleri anlaşılmaktadır.
Ancak
Buharî'de Semure'nin rivayet ettiği "Nebi (s.a.v.) namazı kılınca, yüzünü
(arkasında cemaat teşkil etmiş olan) bize dönerdi." mealindeki hadis ile
bu hadis arasında bir çelişki yoktur. [Buharî, ezan; cenaiz; Nesaî, iftitah; İbn
Mace, salat; ikame; Ahmed b. Hanbel V, 14. 141.]
Çünkü
Buharî'nin hadisi, Resül-i Ekrem'in bazan arkasındaki cemaate doğru dönerek
bunun da caiz olduğunu gösterdiğine delalet eder.
Resul-İ
Zişan Efendimizin bu uygulamalarına bakarak Malikîlerle Şafiiler ve Hanbelîler
imamın namazı kıldırdıktan sonra yönünü sağ tarafına dönmesinin müstehab
olduğu kanaatine varmışlardır.[bk. es-Subkî, el-Menhcl, IV, 347.]
Hanefilere
göre ise, "imam selam verince bakınır. Eğer cemaatın namazı bitmişse
muhayyerdir; dilerse sağ tarafına, dilerse sol tarafına döner. Kıbleyi sağ veya
sol tarafına alır, o veçhile oturur, dilerse xle çıkıp işine gidebilir ve
dilerse cemaate istikbal eder."[Bilmen, Ö. Nasuhî, Büyük islam ilmihali,
s.148.]