باب: قول
النبي صلى
الله عليه
وسلم: (لا شخص
أغير من الله).
20. NEBİ S.A.V.'İN "ALLAH'TAN DAHA KISKANÇ BİR ŞAHIS
YOKTUR" SÖZÜ
Ubeydullah b. Amr'ın nakline göre Abdulmelik "Allah'tan
daha kıskanç bir şahıs" yoktur demiştir.
حدثنا موسى
بن إسماعيل:
حدثنا أبو
عوانة: حدثنا
عبد الملك، عن
ورَّاد كاتب
المغيرة، عن
المغيرة قال:
قال سعد بن
عبادة:
لو
رأيت رجلاً مع
امرأتي
لضربته
بالسيف غير مصفح،
فبلغ ذلك رسول
الله صلى الله
عليه وسلم فقال:
(تعجبون من
غيرة سعد،
والله لأنا
أغير منه، والله
أغير مني، ومن
أجل غيرة الله
حرَّم الفواحش
ما ظهر منها
وما بطن، ولا
أحد أحب إليه
العذر من
الله، ومن أجل
ذلك بعث
المبشرين
والمنذرين،
ولا أحد أحب
إليه المدحة
من الله، ومن أجل
ذلك وعد الله
الجنة).
[-7416-] Muğire'nin nakline göre Sa'd b. Ubade "Eğer
ben karımın yanında (yabancı) bir erkek görsem onu kılıcımın geniş yüzü ile
değil, keskin tarafıyla vurur öldürürdüm" dedi. Onun bu sözü Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e ulaşınca Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle
dedi:
"Sa'd b. Ubade'nin bu kıskançlığına hayret mi ediyorsunuz?
Valiahi ben Sa'd'den daha kıskancım. Allah da benden daha kıskançtır. İşte
Allah'ın bu kıskançlığından dolayıdır ki açık, kapalı bütün çirkin işleri haram
kılmıştır. Allah'tan daha çok özür seven hiçbir kimse yoktur. İşte bundan
dolayıdır ki Allah birçok müjdeciler ve uyarıcılar göndermiştir. Bir de
Allah'tan daha çok övülme ve senayı seven kimse de yoktur. İşte bundan
dolayıdır ki kendisine itaat edenlere cenneti vaat etmiştir."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
İbn Battal şöyle demiştir: Bu yaklaşım Yüce Allah'ın "o,
kullarının tövbesini kabul eden, kötülükleri bağışlayan ve yaptıklarını
bilendir"(Şura 25) ayet-i kerimesinden alınmadır. Bu hadisteki
"özür" Allah'a yönelme ve dönme anlamındadır. Kadi İyad ise şöyle
demiştir: Hadisin manası şudur: Allah, Nebileri, yaratıklarını cezalandırmadan
önce uyarmak ve bahanelerini ellerinden almak için göndermiştir. Hadisin manası
"İnsanların Nebilerden sonra Allah'a karşı bahaneleri olmasın"(Nisa
165) ayet-i kerimesi gibidir. Kurtub!, el-Müfhim adlı eserinde maan!
alimlerinden birinin şu yaklaşımına yer verir: Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem'in "Allah'tan daha çok özür seven hiçbir kimse yoktur"
ifadesini Sa'd b. Ubade'ye hitaben "Allah 'tan daha kıskanç hiçbir şahıs
yoktur" ifadesinin ardından söylemiştir. Böylece Sa'd b. Ubadeyi doğru
olanın onun düşündüğü gibi olmadığı noktasında uyarmak ve onun karısı ile
birlikte yakaladığı kişiyi derhal öldürmeye kalkışmasına engelolmaktır. Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem adeta şöyle demiş olmaktadır: Allah senden daha
kıskanç olduğu halde mazereti sevdiğine ve ancak delil ikame ettikten sonra
hesaba çektiğine göre sen bu durumda nasıl olur da hemen o kişiyi öldürmeye
yeltenirsin!
İbn Battal şöyle demiştir: Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem bu
ifade ile Yüce Allah'ın kullarına mükafatlarını vermek için kendisine itaat
etmeleri, layık olmadığı şeylerden kendisini tenzih etmeleri ve nimetleri
dolayısıyla onu övmeleri sebebiyle onları methetmek istemiştir. Kurtub! şöyle
der: Övgünün kıskançlık ve özürle birlikte zikredilmesi, Sa'd'a doğruyu
bulabilmesi için kıskançlığına kapılarak hareket etmemesi, acele davranmaması
tam aksine ağır başlılıkla, yumuşaklıkla hareket edip, olayı araştırması
yolunda bir uyarıdır. Uyarıdan amaç Sa'd'ın hakkı tercih ettiği, nefsini
heyecana kapıldığı bir sırada baskı altına alıp, ona hakim olduğu için tam bir
methu senaya ermesidir.