باب: قول الله
تبارك وتعالى:
{قل ادعوا
الله أو ادعوا
الرحمن أيًّا
ما تدعوا فله
الأسماء الحسنى}
/الإسراء: 110/.
2. YÜCE ALLAH'IN "DEKİ İSTER ALLAH DEYİN, İSTER RAHMAN
DEYİN. HANGİSİNİ DESENİz OLUR. ÇÜNKÜ EN GÜZEL İsİMLER O'NA HASTIR"(İsra
110) SÖZÜ
حدثنا محمد:
أخبرنا أبو
معاوية، عن
الأعمش، عن
زيد بن وهب
وأبي ظبيان،
عن جرير بن
عبد الله قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: (لا يرحم
الله من لا
يرحم الناس).
[-7376-] Cerir b. Abdullah r.a.'ın nakline göre
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem:
"Allah insanlara merhamet etmeyene, merhamet etmez."
buyurmuştur.
حدنا أبو
النعمان:
حدثنا حمَّاد
بن زيد، عن عاصم
الأحول، عن
أبي عثمان
النهدي، عن
أسامة بن زيد
قال:
كنا
عند النبي صلى
الله عليه
وسلم إذ جاءه
رسول إحدى
بناته تدعوه
إلى ابنها في
الموت، فقال النبي
صلى الله عليه
وسلم: (ارجع،
فأخبرها أن لله
ما أخذ وله ما
أعطى، وكل شيء
عنده بأجل مسمى،
فمرها فلتصبر
ولتحتسب).
فأعادت
الرسول أنها
أقسمت
لتأتينَّها،
فقام النبي
صلى الله
عليه وسلم،
وقام معه سعد
بن عبادة
ومعاذ بن جبل،
فدُفِعَ
الصبي إليه
ونفسه
تَقَعْقَعُ كأنها
في شَنٍّ،
ففاضت عيناه،
فقال له سعد:
يا رسول الله
ما هذا؟ قال:
(هذه رحمة
جعلها الله في
قلوب عباده،
وإنما يرحم
الله من عباده
الرحماء).
[-7377-] Usame b. Zeyd r.a. şöyle anlatmıştır: Bizler
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in yanında bulunuyorduk. Birden kızlarından
birisinin gönderdiği haberci geldi. Kendisini ölmek üzere olan çocuğuna gelmesi
için çağırıyordu. Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem gelen kişiye
"Dön ve ona Allah'ın almak ve vermek istediği her şey
kendisine aittir. Her şeyin onun nezdinde tayin edilmiş bir ömrü olduğunu haber
ver ve ona söyle sabretsin ve bu sabrın ecrini ve sevabınI Allah'tan
beklesin" buyurdu. Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in kızı haberciyi
tekrar gönderdi "Kızınız kendisine gelmeniz için yemin etti" dedi.
Bunun üzerine Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem beraberinde Sa'd b. Ubade, Muaz
b. Cebelolduğu halde kalkıp gitti. Hasta çocuk Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem'in kucağına verildi. çocuğun nefesi hınltılı bir şekilde gidip gelmekte
idi. çocuğun nefesi, sanki eski bir kırbaya dökülen su sesi gibi çıkıyordu.
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in gözleri yaşlarla doldu. Sa'd b. Ubade (bu
yaşları görünce) "Ya Resulallah' Bu (yaş ve ağlama) nedir?" dedi.
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem "Bu (gözyaşı) Allah'ın kullarının
kalplerine koyduğu bir rahmettir. Allah ancak kullarından merhametli ve
şefkatli olanlara merhamet eyler" buyurdu.
Fethu'l-Bari Açıklaması:
İmam Buhari bu konuda Cerır'in rivayet ettiği "Allah,
insanlara merhamet etmeyene merhamet etmez" hadisine yer vermiştir. Bu
hadisin geniş bir açıklaması, Edeb Bölümünde geçmişti. Buhari bir de Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in kızının çocuğunun vefatı olayı ile ilgili olan
Üsame b. Zeyd hadisine yer vermiştir. Bu hadisin geniş bir açıklaması Cenaiz
Bölümünde geçmişti. İbn Battal şöyle der: İmam Buharl'nin hadise bu bölümde yer
vermesi, rahmeti ortaya koymak içindir. Rahmet Yüce Allah'ın zatının
sıfatlarından biridir. Rahman öyle bir vasıftır ki Yüce Allah bununla kendi
nefsini nitelemiştir. Rahman, rahmet manasını içermektedir. Tıpkı onun alim
olarak nitelenmesi ilim manasını içerdiği gibi. Buna başka örnekler vermek de
mümkündür.
İbnü't-Tın şöyle der: "er-Rahman" ve
"er-Rahim", "er-Rahme" kelimesinden türemiştir.