باب: الألدُّ
الخصِم، وهو
الدائم في
الخصومة.
34. ELEDDU'L.HASM (HUSUMETİ DEVAMLI OLAN KİMSE)
{ لُدًّا
} / مريم: 97/:
عُوجاً. {
ألَدُّ } /
البقرة: 204/: أعوج.
Arapça'da " لُدًّاludd" eğrilik
demektir. " ألَدُّ
Eledd" eğri anlamına gelir.
حدثنا
مسدَّد: حدثنا
يحيى بن سعيد،
عن ابن جريج:
سمعت ابن أبي
مليكة
يحدِّث، عن
عائشة رضي الله
عنها قالت:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم : ( أبغض
الرجال إلى
الله الألدُّ
الخصِم).
[-7188-] Aişe r.anha'nın nakline göre Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem
"Allah katında erkeklerin en sevimsizi, husumeti şiddetli
olan kimsedir" buyurmuştur.
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Eleddü'l-hasm (hüsumeti devamlı olan kimse)."......
Eleddü'l-hasm" tabirinden ne kastedildiği Mezalim Bölümünde ve Bakara
suresinin tefsirinde daha önce geçmişti. "Bu, husumeti devamlı olan
kimsedir" şeklindeki ifade, İmam Buharl'nin tefsiridir. Bundan maksadın
"Husumeti şiddetli" anlamına olması da mümkündür. Zira
"el-hasm" kelimesi mübalağa kipindendir. Dolayısıyla kelime,
"şiddet" ve "çokluk" anlamlarına muhtemeldir.
Ebu Ubeyd, Kitabu'l-Mecaz'da "......''; Kavmen
ludda=şiddetle karşı çıkan bir topluluk" (Meryem 97) ayeti hakkında şu
açıklamayı yapmıştır:
Bu kelimenin tekili "eledd"dir. Eledd, batılı iddia
edip, hakkı kabul etmeyen demektir. İmam BuhMi, "eledd" konusunda Hz.
Aişe radıyalliihu anhii hadisine yer vermiştir. Bu kelimenin açıklaması daha
önce geçmişti. Yukarıdaki hadiste "erkeklerin en sevimsizi" ifadesi
hakkında Kirmanı şöyle demiştir: "el-Ebğad kafir demektir." Buna göre
hadisin manası "Erkeklerin en sevimsizi kafirlerdir" şeklinde olur.
Kafir, inatçı demektir. Hadise "İnsanların en sevimsizi başkalarıyla
davalaşan bazı kimselerdir" şeklinde mana vermek de mümkündür.
Biz de şunu ekleyelim: Bu açıklamalardan ikincisi esas
alınmalıdır. Bu, sevimsiz olan kişinin kafir veya Müslüman olmasından daha
geneldir. Kişi kafirse onun açısından "en sevimsizlik", genelolarak
hakiki manadadır. Eğer Müslümansa bu takdirde sevimsizliğin sebebi, insanlarla çokça
dava lı ve davacı durumuna düşmek genellikle kişiyi kınanacağı durumlara
götürür ya da bu ifade Müslümanların arasında haksız yere dava gören birtakım
kimselerle ilgili olabilir.
Hadiste davalaşmayı bırakmaya teşvik vardır. Ebu Davud'da Ebu Ümame'nin
nakline göre Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle demiştir:
"Haklı bile olsa mücadele ve inadı terk eden kimseye
cennetin etrafında bir köşke ben kefilim. "(Ebu Davfıd, Edeb)