باب: لا تقوم
الساعة حتى
يُغبط أهل
القبور.
22. KABİRLERDE OLANLAR (DİRİLER TARAFINDAN) GIPTA EDİLMEDİKÇE
KIYAMETİN KOPMAYACAĞI
حدثنا
إسماعيل:
حدثني مالك،
عن أبي
الزناد، عن
الأعرج، عن
أبي هريرة،
عن
النبي صلى
الله عليه وسلم
قال: (لا تقوم
الساعة حتى
يمرَّ الرجل
بقبر الرجل
فيقول: يا
ليتني مكانه).
[-7115-] Ebu Hureyre r.a.'in nakline göre Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem
'Hayattaki bir kişi kabirdeki bir adam'ın yanından geçerken 'Keşke
şu ölünün yerinde ben olaydım' diye ölümü temenni etmedikçe kıyamet kopmaz'
buyurmuştur.
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Kabirlerde olanlar (diriler tarafından) gıpta edilmedikçe
kıyametin kapmayacağı." Hadiste yer alan "gıpta", gıpta edilen
kimse aynı durumda kalmak şartıyla onun gibi olmayı temenni etmek demektir.
"Hayattaki bir kişi kabirdeki bir adamın yanından geçerken 'Keşke şu
ölünün yerinde ben olaydım' diyecektir." Yani keşke ben de ölü olaydım
diyecektir. ,
İbn Battal şöyle demiştir: Fitne zamanlarında kabirde
bulunanlara gıpta edip, ölmeyi temenni etmek batılın galebe çalmasından dolayı
dinin elden gideceği korkusu, masiyetterin ve münkerin ortaya çıkması
nedeniyledir.
Bu, herkes için genel bir durum değildir. Bu sadece hayır ehli
kimselere mahsustur. Onların dışındakiler, canlarına veya ailelerine ya da
dünyalıklarına gelecek bir musibetten dolayı -dinleriyle ilgili bu konuda
hiçbir şeyolmasa bile- bunu temenni ederler. Bu anlayışı Müslim'in Ebu H1zim
rivayetiyle Ebu Hureyre' den naklettiği şu hadis teyit etmektedir: "Dünya hayatı,
bir kimsenin birisinin kabrine gidip, toprağına bulanarak 'Keşke şu kabirde
yatanın yerinde ben olsaydım' demedikçe ve din, onun açısından beladan başka
bir anlam ifade etmedikçe sona ermeyecektir."(Müslim, fiten) Hadiste
"recul=erkek" kelimesinin kullanılması, genellikle kabristana
erkeklerin gitmesinden dolayıdır. Aksi takdirde kadın açısından da aynı şeyleri
tasawur etmek mümkündür.
Bundan sonra Kurtub! şöyle demiştir: Bu hadis, ileride fitne ve
ağır meşakkati n baş göstereceğine, bundan dolayı dinin hafife alınacağına ve
dini meselelere özen göstermenin azalacağına, kimsenin dünyası, geçimi ve
bununla ilgili şeylerden başka bir derdinin olmayacağına işaret etmektedir.
Bundan dolayı fitne zamanlarındaibadetin değeri daha da büyük olmuştur. Nitekim
Müslim'in Makil b. Yesar' dan naklettiği bir hadiste Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem
"Fitne zamanlarında ibadet bana hicret gibidir"
buyurmuştur. (Müslim, fiten)