باب: من رأى
النبي صلى
الله عليه
وسلم في المنام.
10. RÜYADA NEBİ Sallallahu Aleyhi ve Sellem'İ GÖRMEK
حدثنا عبدان:
أخبرنا عبد
الله، عن
يونس، عن الزُهري:
حدثني أبو
سلمة: أن أبا
هريرة قال:
سمعت
النبي صلى
الله عليه
وسلم يقول: (من
رآني في
المنام
فسيراني في
اليقظة، ولا
يتمثَّل
الشيطان بي).
[-6993-] Ebu Hureyre r.a. şöyle demiştir: Ben Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'den işittim. Şöyle buyuruyordu:
"Kim beni rüyasında görürse muhakkak o, uyanık bir halde
görecektir. Çünkü şeytan benim kılığıma giremez. "
قال أبو عبد
الله: قال ابن
سيرين: إذا
رآه في صورته.
Ebu Abdullah el-Buhari şöyle demiştir: İbn Sirin, hadiste sözü
edilen durum, kişi Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'i kendi özel suretinde
gördüğü zaman geçerli olur demiştir.
حدثنا معلى
بن أسد: حدثنا
عبد العزيز بن
مختار: حدثنا
ثابت
البناني، عن
أنس رضي الله
عنه قال:
قال
النبي صلى
الله عليه
وسلم: (من رآني
في المنام فقد
رآني، فإن
الشيطان لا
يتخيَّل بي،
ورؤيا المؤمن
جزء من ستة
وأربعين
جزءاً من النبوة).
[-6994-] Enes'in nakline göre Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur:
"Kim beni rüyada görürse muhakkak o beni görmüştür. Çünkü
şeytan benim kılığıma giremez. mu'minin rüyası, Nebiliğin kırk altı cüzünden
bir cüzdür."
حدثنا يحيى
بن بكير:
حدثنا الليث،
عن عبيد الله
بن أبي جعفر:
أخبرني أبو
سلمة، عن أبي
قتادة قال:
قال
النبي صلى
الله عليه
وسلم: (الرؤيا
الصالحة من
الله، والحلم
من الشيطان،
فمن رأى شيئاً
يكرهه فلينفث
عن شماله
ثلاثاً
وليتعوَّذ من الشيطان،
فإنها لا
تضره، وإن
الشيطان لا
يتراءى بي).
[-6995-] Ebu Katade'nin nakline göre Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur:
"Salih olan rüya Allah tarafındandır. Hulm de şeytandandır.
Kim rüyada hoşuna gitmeyecek bir şey görürse (uyanınca) sol tarafına üç defa
'tuh' desin ve şeytanın şerrinden Allah'a sığınsın. Bu suretle o düş, sahibine
zarar vermez ve muhakkak ki şeytan benim kıfığıma giremez."
حدثنا خالد
بن خليًّ:
حدثنا محمد بن
حرب: حدثني
الزبيدي، عن
الزُهري: قال
أبو سلمة: قال
أبو قتادة رضي
الله عنه:
قال
النبي صلى
الله عليه
وسلم: (من رآني
فقد رأى الحق).
تابعه يونس
وابن أخي
الزُهري.
[-6996-] Ebu Katade'nin nakline göre Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem
"Kim beni rüyada görürse muhakkak o hakkı görmüştür"
buyurmuştur.
حدثنا عبد
الله بن يوسف:
حدثنا الليث:
حدثني ابن
الهاد، عن عبد
الله بن
خبَّاب، عن
أبي سعيد
الخدري:
سمع
النبي صلى
الله عليه
وسلم يقول: (من
رآني فقد رأى
الحق، فإن
الشيطان لا
يتكوَّنني).
[-6997-] Ebu Said el-Hudri, Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem'den şöyle işitmiştir:
"Kim beni rüyada görürse muhakkak o hakkı görmüştür. Çünkü
şeytan benim şekil ve kılığıma giremez."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Ebu Abdullah el-Buhari şöyle demiştir: İbn Sirin, hadiste
sözü edilen durum, kişi Hz. Nebi'yi kendi özel suretinde gördüğü zaman geçerli
olur demiştir." Biz bu haberi mevsul olarak şöyle rivayet etmiştik:
İbn Sirin'e adamın biri Resulullah'ı rüyasında gördüğünü
söyleyince ona şöyle dedi:
"Gördüğünü bana anlat." Rüyayı gören kişi ona İbn
Sirin'in bilmediği birtakım niteliklerden bahsedince "Sen Resulullah'ı
görmemişsin" dedi. Bu haberin senedi sahihtir. Ben Hakim'de sözkonusu
haberi teyid eden bir rivayete rastladım. Asım b. Kuleyb'in nakline göre babası
şöyle anlatmıştır:
İbn Abbas'a "Nebi s.a.v.'i rüyamda gördüm" dedim. Bana
"Onu bana anlat" dedi. Ben de Hz. Ali'nin oğlu Hz. Hasan'ı hatırladım
ve onu Resulullah'a benzettim. İbn Abbas "Onu görmüşsün" dedi. Bu
haberin isnadı ceyyiddir.
Kurtubi şöyle der: Bu hadisin tevilinde sahih olanı şudur:
Resulullah'ın söylemek istediği, onun her durumda görülmesi batıl olmadığı gibi
bu, karmakarışık rüyalardan da değildir. Tam tersine bu -kendi kılığı dışında
görülmüş olsa bile- özünde hak ve gerçektir ve bu şekil şeytandan değildir.
Aksine Allahu Teala tarafındandır. Kadi Ebu Bekir b. et-Tayyib ve başkalarının
görüşü bu doğrultudadır. "O hakkı görmüştür" ifadesi bunu teyid
etmektedir. Yani o kimse kendisini görene bildirilmesi amaçlanan gerçeği
görmüştür. Gördüğü rüya zahiri üzere oluyorsa ne ala! Aksi takdirde onu tevil
etmeye çabalar ve gördüğü rüyayı değer vermemezlik etmez. Zira o ya bir hayrı
müjdelemektedir ya da bir kötülükten dolayı uyarıda bulunmaktadır. Bununla
Allahu Teala o kişiyi korkutmayı amaçlamıştır veya onun sözkonusu kötülükten el
çekmesini istemektedir ya da dini veya dünyası hakkında karşılaşacağı bir şeyin
sonucu hakkında kendisini uyarmaktadır. İbn Battal şöyle der:
Resulullah "Muhakkak o uyanık bir halde beni
görecektir" ifadesiyle bu rüyanın uyanık halde tasdikini, sahih olduğunu
ve hak üzere gerçekleştiğini vurgulamak istemektedir. Yoksa maksadı o kişinin
kendisini ahirette göreceği değildir. Zira o kıyamet günü Resulullah'ı uyanık
bir halde görecektir. Hz. Nebi'i rüyada görenle görmeyen dahil olmak üzere
bütün ümmeti kıyamet' günü onu görecektir. İbnü't-Tın şöyle demiştir:
Maksat hayatında ona iman edip, ancak görmeyen kimsedir. Çünkü o
kimse o anda Resulullah'ın yanında değildir. İşte böylece ona iman edip, ancak
görmeyen herkes, vefat etmeden önce uyanıkken onu göreceği şekilde müjdelenmiş
ol-maktadır. Bu görüş el-Gazzaz' a aittir.
Ebu Sa'd Ahmed b. Muhammed b. Nasır şöyle demiştir: Her kim
Resulullah'ı kendi hali ve kılığı üzere görecek olursa bu, o kişinin salih,
mertebesinin mükemmel ve düşmanına zafer kazanacağını gösterir. Her kim de
Resulullah'ı mesela durumu değişik, suratı asık görecek olursa bu o kişinin
durumunun kötü olduğunu gösterir. Şeyh Ebu Muhammed b. Ebu Cemre, Nevevl'nin
tercih ettiği görüşe meyletmiş ve ihtilafı naklettikten sonra' şöyle demiştir:
Alimler arasında şeytanın Resulullah'ın kılığına asla
giremeyeceğini söyleyenler vardır. Her kim Resulullah'ı güzel bir biçimde
görecek olursa bu o kimsenin dini açısından güzeldir. Resulullah'ın
organlarından herhangi birinde çirkinlik veya noksanlık görmek, din açısından o
kişinin eksikliği anlamına gelir. Şeyh Ebu Muhammed şöyle devam eder:
Gerçek olan budur: Bu gerçek denenmiş ve bu şekilde olduğu
müşahede edilmiştir. Böylece Resulullah'ı rüyada görmede en büyük fayda hasıl
olmaktadır ki rüyayı gören kendisinde bir eksiklik olup olmadığını böylece
anlamafırsatı elde eder.
"Kim beni rüyada görürse muhakkak o beni görmüş
gibidir." Benim bu ifadeden anladığım şudur: Resulullah şunu demek
istiyor: Beni rüyasında herhangi bir kılıkta gören kimse, bundan sevinsin ve
bunun hulm olan batıl değil, Allah'tan gelen bir hak rüya olduğunu bilsin.
Çünkü şeytan benim kılığıma giremez.