MÜRTED VE KAFİRLERDEN TEVBE İSTEME VE ONLARLA SAVAŞ
باب: حكم
المرتد
والمرتدة
واستتابتهم.
2. ERKEK İLE KADIN MÜRTEDİN HÜKMÜ VE KENDİLERİNE TÖVBE TEKLİF
EDİLMESİ
وقال ابن عمر
والزُهري
وإبراهيم: تقتل
المرتدة.
İbn Ömer, Zühri, İbrahim en-Nehai mürted olan kadının
öldürüleceği kanaatindedir.
وقال الله
تعالى: {كيف
يهدي الله
قوما كفروا بعد
إيمانهم
وشهدوا أن
الرسول حق
وجاءهم البيِّنات
والله لا يهدي
القوم
الظالمين.
أولئك جزاؤهم
أن عليهم لعنة
الله والملائكة
والناس
أجمعين.
خالدين فيها
لا يخفف عنهم
العذاب ولا هم
ينظرون. إلا
الذين تابوا
من بعد ذلك
وأصلحوا فإن
الله غفور
رحيم. إن
الذين كفروا
بعد إيمانهم
ثم ازدادوا
كفراً لن تقبل
توبتهم
وأولئك هم
الضالون} /آل
عمران: 86 - 90/.
Allahu Teala bu konuda şöyle buyurmuştur: "İman etmelerinden, Resulün hak olduğuna
şehadet getirmelerinden ve kendilerine apaçık deliller gelmesinden sonra
inkarcılığa sapan bir kavme Allah nasıl hidayet nasip eder? Allah zalimler
topluluğunu doğru yola iletmez. İşte onların cezası Allah'ın, meleklerin ve
bütün insanlığın lanetine uğramalandır. Bu lanete ebedi gömülüp gidecekler.
Onların azaplan hafifletilmez, yüzlerine de bakılmaz. Ancak bundan sonra tövbe
edip, yola gelenler başka. Çünkü Allah çok bağışlayıcı ve merhametlidir.
İnandıktan sonra kafirliğe sapıp, sonra inkarcılıkta daha da ileri gidenlerin
tövbeleri asla kabul edilmeyecektir. Ve işte onlar, sapıkların ta
kendisidirler. "(Al-i İmran 86,90)
وقال: {يا
أيها الذين
آمنوا إن
تطيعوا
فريقاً من
الذين أوتوا
الكتاب
يردُّوكم بعد
إيمانكم
كافرين} /آل
عمران: 100/.
وقال: {إن
الذين آمنوا
ثم كفروا ثم
آمنوا ثم كفروا
ثم ازدادوا
كفراً لم يكن
الله ليغفر
لهم ولا
ليهديهم
سبيلاً}
/النساء: 137/.
وقال: {من
يرتدَّ منكم
عن دينه فسوف
يأتي الله بقوم
يحبهم
ويحبونه
أذلَّة على
المؤمنين أعزَّة
على الكافرين}
/المائدة: 54/.
{ولكن من
شرح بالكفر
صدراً فعليهم
غضب من الله ولهم
عذاب عظيم.
ذلك بأنهم
استحبوا
الحياة الدنيا
على الآخرة
وأن الله لا
يهدي القوم
الكافرين.
أولئك الذين
طبع الله على
قلوبهم وسمعهم
وأبصارهم
وأولئك هم
الغافلون. لا
جرم - يقول: حقاً
- أنهم في
الآخرة هم
الخاسرون -
إلى قوله - إن
ربك من بعدها
لغفور رحيم}
/النحل: 106 - 110/.
{ولا
يزالون
يقاتلونكم
حتى يردُّوكم
عن دينكم إن
استطاعوا ومن
يرتدد منكم عن
دينه فيمت وهو
كافر فأولئك
حبطت أعمالهم
في الدنيا
والآخرة
وأولئك أصحاب
النار هم فيها
خالدون}
/البقرة: 217/.
"Ey iman edenler! Kendilerine kitap
verilenlerden bir gruba uyarsanız imanınızdan sonra sizi yeniden inkarcılığa
sevkederler. "(AI-i İmran 100) "İman edip, sonra inkar edenleri,
sonra yine iman edip tekrar inkar edenleri, sonra da inkarlarını arttıranlan
Allah ne bağışlayacak, ne de onlan doğru yola iletecektir. "(Nisa 137)
"Sizden kim dininden dönerse (bilsin ki) Allah, sevdiği ve kendisini seven
mu'minlere karşı alçak gönüllü (şefkatli), kafirlere karşı onurlu ve zorlu bir
toplum getirecektir. (Bunlar) Allah yolunda cihad ederler ve hiçbir kınayanın
kınamasından korkmazlar. (Hiçbir kimsenin kınamasına aldırmazlar)."(Maide
54) "Kim kalbini kafirliğe açarsa, işte Allah'ın gazabı bunlaradır, onlar
için büyük bir azap vardır. Bu (azap) onların dünya hayatını ahirete tercih
etmelerinden ve Allah'ın kafir/er topluluğunu hidayete erdirmemesinden
ötürüdür. İşte onlar Allah'ın, kalplerini, kulaklarını ve gözlerini mühürlediği
kimselerdir ve onlar gafillerin kendileridir. Hiç şüphesiz onlar ahirette
ziyana uğrayanların ta kendileridir. Sonra şüphesiz Rabbin, eziyet edi/dikten
sonra hicret edip, ardından da sabrederek cihad edenlerin yardımcısıdır. Bütün
bunlardan sonra Rabbin elbette çok bağışlayan, pek esirgeyendir. "(Nahl
106- 110) "Onlar eğer güçleri yeterse sizi dininizden döndürünceye kadar
size karşı savaşa devam ederler. Sizden kim, dininden döner ve kafir olarak
ölürse, onların yaptıkları işler dünyada da, ahirette de boşa gider. Onlar
cehennemliktirler ve orada devamiz kalırlar. "(Bakara 217)
حدثنا أبو
النعمان محمد
بن الفضل:
حدثنا حمَّاد
بن زيد، عن
أيوب، عن
عكرمة قال:
أتي
علي رضي الله
عنه بزنادقة
فأحرقهم،
فبلغ ذلك ابن
عباس فقال: لو
كنت أنا لم
أحرقهم، لنهي
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: (لا
تعذِّبوا بعذاب
الله).
ولقتلتهم،
لقول رسول
الله صلى الله
عليه وسلم: (من
بدَّل دينه
فاقتلوه).
[-6922-] İkrime şöyle demiştir: Ali r.a.'e birkaç zındık
getirildi de o da bunları yaktı. Bu olay İbn Abbas'ın kulağına gidince şöyle
dedi:
Ben olsaydım Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in AIlah'ın
azabı ile azap etmeyin" yasaklamasından dolayı onlara yakma cezası
uygulamazdım. Onları Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in
"Dinini değiştiren kimseyi öldürünüz!" emrinden dolayı
öldürürdüm.
حدثنا مسدد:
حدثنا يحيى،
عن قرَّة بن
خالد: حدثني
حميد بن هلال:
حدثنا أبو
بردة، عن أبي
موسى قال:
أقبلت
إلى النبي صلى
الله عليه
وسلم ومعي رجلان
من
الأشعريين،
أحدهما عن
يميني والآخر
عن يساري،
ورسول الله
صلى الله عليه
وسلم يستاك،
فكلاهما سأل،
فقال: (يا أبا
موسى، أو: يا
عبد الله بن
قيس). قال: قلت:
والذي بعثك
بالحق ما أطلعاني
على ما في
أنفسهما، وما
شعرت أنهما
يطلبان
العمل، فكأني
أنظر إلى سواكه
تحت شفته
قلصت، فقال:
(لن، أو: لا
نستعمل على
عملنا من
أراده، ولكن
اذهب أنت يا
أبا موسى، أو
يا عبد الله
بن قيس، إلى
اليمن). ثم
أتبعه معاذ بن
جبل، فلما قدم
عليه ألقى له
وسادة، قال:
انزل، وإذا
رجل عنده
موثق، قال: ما
هذا؟ قال: كان
يهودياً
فأسلم ثم
تهوَّد، قال:
اجلس، قال: لا
أجلس حتى
يُقتل، قضاء
الله ورسوله،
ثلاث مرات.
فأمر به فقتل،
ثم تذاكرا قيام
الليل، فقال
أحدهما: أما
أنا فأقوم
وأنام، وأرجو
في نومتي ما
أرجو في قومتي.
[-6923-] Ebu Musa el-Eş'ari şöyle demiştir: Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in huzuruna vardım. Yanımda Eş'arllerden iki adam
vardı. Bunlardan biri sağımda, diğeri de solumda idi. Bu sırada Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem dişlerini misvaklıyordu. Yanımdaki iki kimse de
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'den iş istediler. Bunun üzerine Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem
"Ey Ebu Musa!" veya "Ey Abdullah b. Kays!"
diye seslendi. Ebu Musa şöyle devam etti: Ben şöyle cevap verdim: Seni hak ile
gönderen Allah'a yemin ediyorum ki bu iki kişi içlerinden geçen iş istemeyi
bana bildirmediler, dolayısıyla ben onların böyle bir iş isteyeceklerini
bilmiyordum. Bu sırada ben onun yukarı kalkmış olan du dağının altındaki
misvakına bakıyordum.
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem "İş isteyen kimseyi
biz işimizde istihdam etmeyiz fakat sen ey EbU Musa -yahut ey Abdullah b. Kays-
Yemen'e git!" buyurdu. Sonra ibn Abbas'ın arkasından Muaz b. Cebeloraya
gitti. Muaz, Ebu Musa'nın yanına geldiği zaman Ebu Musa onun için bir yastık
koydu ve ona
"Bineğinden in!" dedi. Ebu Musa'nın yakınında bir bağla
sıkıca bağlanmış bir adam bulunuyordu. Muaz, Ebu Musa'ya "Bu nedir?"
dedi. Ebu Musa
"Bu bir Yahudi idi, islam'a girdi, sonra da yine Yahudi
oldu" dedi. EbU Musa, Muaz'a "otur" dedi. Muaz da üç kere
"Allah'ın ve Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in hükmü olarak
(dininden dönen bu kişi) öldürülünceye kadar oturmam!" dedi. Akabinde Ebu
Musa'nın emri üzerine o kişi öldürüldü. Bundan sonra Muaz ile Ebu Musa gece
yaptıkları ibadeti aralarında konuşmaya başladılar. Bunlardan biri "Bana
gelince, ben gece ibadeti yapar ve uyurum. ibadetimden umduğum sevabı uykumdan
da umarım" dedi.
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Erkek ile Kadın mürtedin hükmü." Yani bunların hüküm
itibariyle aynı mı yoksa ayrı mı oldukları. ibnü'I-Münzİr şöyle demiştir:
Çoğunluğu oluşturan fıkıh bilginlerine göre dinden dönen (mürted) kadın
öldürülür. Hz. Ali ise "Köle edinilir'' demiştir. Ömer b. Abdulaziz'in
görüşüne göre ise dinden dönen kadın başka bir yerde satılır. Sevrı'ye göre
hapsedilir ve ölüm cezası uygulanmaz. Sevrı bu görüşün İbn Abbas'a ait olduğunu
söylemiştir. Sevrı ayrıca Ata'nın görüşünün de bu doğrultuda olduğunu
belirtmiştir. İmam Ebu Hanıfe'ye göre dininden dönen hür kadın hapse atılır,
şayet cariye iseefendisine onu İslam'a girmeye zorlaması emredilir.
"İbn Ömer, Zührı ve İbrahim en-Nehaı ise mürted olan kadın
öldürülür demişlerdir. İbn Ömer'in görüşünü Moğoltay, İbn Ebi Şeybe'nin nakline
dayandırmıştır. Zührı ve İbrahim en-Nehal'nin görüşünü Abdurrezzak Ma'mer
vasıtasıyla Zührı'ye dayandırarak şöyle nakletmiştir:
Müslüman olduktan sonra kafir olan kadına tövbe verilir, tövbe
ederse canını kurtarır, aksi takdirde öldürüıür.(Abdurrezzak, Musannef)
Darekutnl'nin İbnü'l-Mükedder vasıtasıyla nakline göre Cabir
"Kadının biri dininden dönünce Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem onun
katlini emretti" demiştir. "İman etmelerinden, Resulün hak olduğuna
şehadet getirmelerinden ve kendilerine apaçık deliller gelmesinden sonra
inkarcılığa sapan bir kavme Allah nasıl hidayet eder?"(Al-i İmran 86)
Nesal'nin nakledip, İbn Hibban'ın sahih olarak değerlendirdiği bir rivayette
İbn Abbas şöyle demiştir:
Ensardan bir kişi Müslüman oldu, sonra dinden dönüp, müşrik
oldu. Ardından pişman oldu. Kavmine haber göndererek, "Benim durumumu
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e sorun, tövbe edebilir miyim?"
dedi. Kavmi Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e gelerek "Filanca kişi
pişman olmuş, tövbesi olup olmadığını size sormamızı istiyor" dediler.
Bunun üzerine "İman etmelerinden, Resulün hak olduğuna şehadet
getirmelerinden ve kendilerine apaçık deliller gelmesinden sonra inkarcılığa
sapan bir kavme Allah nasıl hidayet eder?"(Al-i İmran 86) ayet-i kerimesi
indi. O kişiye haber gönderildi ve Müslüman oldu.(Nesai Tahrımü'd-dem, İbn
Hibban, Sahih, X, 329)
"Ey iman edenler! Kendilerine kitap verilenlerden bir gruba
uyarsaniz, imanınızdan sonra sizi yeniden inkarcılığa sevkederler."(Al-i
İmran 100) İkrime bu ayetin Şa's b. Kays adındaki Yahudi hakkında indiğini söylemiştir.
Bu kişi Ensarın arasına eskiden aralarında cereyan eden savaşları (Buas
savaşlarını) hatırlatmak suretiyle bir fitne soktu. Bunun üzerine Evs ve Hazrec
kabileleri birbiriyle çarpışmaya başladı. Olayı duyan Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem onların yanına gelerek kendilerine İslam nimetini hatırlattı.
Bu söz üzerine onlar bunun şeytanın bir vesvesesi olduğunu anladılar ve
birbirleri ile kucaklaşıp, sonra Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in
emrini dinleyerek ve itaat içinde geri döndüler. Bu olay üzerine yukarıdaki
ayet indi. Bu habere İshak Tefsir'inde uzun uzadıya yer vermektedir. Ayet-i
kerime ehl-i kitap ile dost olmaktan kaçındırmaya işaret etmektedir. Zira
onların kendilerine dost olan kimseyi dininden çevirmeye çalışmayacağından emin
olunainaz.
"İman edip sonra inkar edenleri, sonra yine iman edip,
tekrar inkar edenleri, sonra da inkarlarını arttıranları Allah ne bağışlayacak,
ne de onları doğru yola iletecektir. "(Nisa 137) Bu ayet Ebu Zerr
tarafından "innellezıne amenu sümme keferu" .şeklinde.okunurken,
Nesefi'de .......... şeklinde okunmuştur. Ileride açıklaması geleceği üzere
zındıkların tövbesi kabul edilmez diyen bilgin, bu ayeti delil olarak almıştır.
"Kim kalbini kafirliğe açarsa işte Allah'ın gazabı
bunlaradır. Onlar için büyük bir azap vardır. "(Nahl 106) Bu ayet, -bundan
sonra açıklaması yapılacağı üzere- zorlamaya maruz kalınarak yapılan fiillerden
sorumluluk olmayacağı görüşüne delildir.
"Hiç şüphesiz" Allahu Teala hakkı söyler. "Onlar
ahirette ziyana uğrayanların ta kendileridir. "(Nahl 109- 110) Bu ayet
kendi isteği ve iradesiyle dinden dönen kimseye şiddetli bir tehdit
yöneltmektedir. Çünkü Allahu Teala "Fakat kim kalbini kafirfiğe
açarsa" buyurmaktadır.
"Onlar eğer güçleri yeterse sizi dininizden döndürünceye
kadar size karşı savaşa devam ederler. "(Bakara 217) İbn Battal şöyle der:
Bilginler mürtede tövbe teklif edilip edilmeyeceği noktasında ihtilaf
etmişlerdir. Bazıları ona tövbe teklif edilir, tövbe ederse canını kurtarır
aksi takdirde öldürülür demişlerdir. Çoğunluğu oluşturan fıkıh bilginlerinin
görüşü bu doğrultudadır.
Bazı bilginler ise mürted derhal öldürülür görüşünü
benimsemişlerdir. Bu görüş Hasan-ı Basri ve Tavus'tan naklediimiştir. Zahiriye
mezhebi bilginlerinin görüşü de bu doğrultudadır. Biz şunu belirtelim:
Bu görüşü İbnü'l-Münzir, Muaz, Ubeyd b. Umeyr'den nakletmiştir.
İmam Buharl'nin tutumu da buna delalet etmektedir. Çünkü o görüşünü içinde
tövbe vermekten söz etmeyen ve tövbenin fayda vermeyeceğini belirten ayetlerle
"Dinini değiştireni öldürünüz" hadisinin genelliğine ve bundan
sonraki Muaz olayına dayanarak güçlendirmektedir. İmam Buhari bundan başka bir
delil zikretmemiştir. Tahavı şöyle demiştir:
Bu bilginler "İslam' dan dönen kimsenin hükmünün İslam
davetini duyan harbınin hükmü gibidir. Çünkü o davet edilmeden önce
çarpışmaktadır" demişlerdir.
Bilginler şöyle derler: Tövbe İslam'dan şuursuzca çıkan kimseye
teklif edilir. Düşünüp taşınarak çıkan kimseye gelince, ona tövbe teklif
edilmez. Tahavi bundan sonra Ebu Yusuf'un onlara katıldıklarını nakleder. Fakat
o şöyle demiştir:
Mürted, tövbe ederek gelirse salıverilir ve durumu Allah'a hava
le edilir. İbn Abbas ve Ata ise şöyle demişlerdir: Mürtedin aslı Müslümansa
kendisine tövbe teklif edilmez, değilse edilir. İbnü'l-Kassar çoğunluğu
oluşturan bilginlerin görüşlerini sükutı iemaya dayandırmıştır. Zira Hz. Ömer
mürted hakkında "Keşke onu üç gün hapse atıp, her gün bir parça ekmek
verseydiniz. Belki tövbe ederdi ve Allahu Teala da tövbesini kabul ederdi"
demiştir. Tahavı şöyle devam eder:
Hz. Ömer'in bu mektubundaki görüşlerini sahabeden hiç kimse
tepki ile karşılamamıştır. Onlar Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in
"Dinini değiştireni öldürünüz" emrinden "şayet bundan dönmediği
takdirde" şeklinde bir mana anlamış gibidirler. Allahu Teala ise şöyle
buyurur:
"Eğer tövbe eder, namazı dosdoğru kılar, zekatı da
verirlerse artık yollarını serbest bırakın. "(Tevbe 5)
''Ali'ye getirildi." Yani Hz. Ali'ye getirildi.
Ebü'l-Muzaffer el-İsferayını, elMilel ve'n-Nihal isimli eserde Hz. Ali'nin
yaktığı kimselerin ilah olduğunu iddia eden Rafızlıerden olduğunu ileri
sürmüştür. Söz konusu grup, sabiller olup liderleri Yahudi olan Abdullah b.
Sebe idi. Bunlar önce Müslüman göründüler ve yukarıdaki sözü uydurdular. Bu
haberin aslı üçüncü ciltte Ebu Tahir el-Muhlis, Abdullah b. Şerik eı-Amirı ve
babası vasıtasıyla naklettiğimiz şu haber olabilir. Hz. Ali'ye "Mescidin
kapısında senin rableri olduğunu iddia eden bir topluluk var" denildi. Hz.
Ali onları çağırdı ve şöyle dedi:
"Yazıklar olsun size! Ne söylüyorsunuz?" Onlar
"Sen bizim Rabbimiz, yaratıcımız ve rızkımlZı verensin" dediler. Hz.
Ali "Yazıklar olsun size! Ben de sizin gibi bir kulum. Sizin yediğiniz
gibi yemek yerim, içtiğiniz gibi içerim. Allah'a itaat ettiğim takdirde dilerse
bana sevap verir, isyan ettiğimde bana azap edeceğinden korkarım. Allah'tan
korkun ve geri dönün!" Adamlar geri dönmediler.
Ertesi günü tekrar Hz. Ali'ye geldiler. Bu arada Kanber geldi ve
şöyle dedi:
"ValIahi aynı şeyi söyleyip duruyorlar." Hz. Ali
"Onları içeri al" dedi. Adamlar içerde aynı şeyleri söylediler.
Üçüncü gün olunca Hz. Ali onlara "Yine aynı şeyleri söyleyecek olursanız
sizi en iğrenç bir şekilde katlederim" dedi. Ancak onlar sözlerinden geri
dönmediler. Bunun üzerine Hz. Ali "Kanber! Onlara karşı benim için
kendilerini silip süpürecek bir şey yap" dedi. Bunun üzerine Kanber
mescidin kapısıyla sarayarasında onlar için bir çukur kazdı ve "Çukuru
kazın ve oradan uzaklaşın" dedi. Hz. Ali odun getirip çukurdaki ateşin
üzerine attı ve şöyle dedi:
"Ya bu sözünüzden dönersiniz ya da sizi ateşe atarım."
Adamlar sözlerinden dönmeyi kabul etmediler. Bunun üzerine Hz. Ali onları
çukura attı ve orada yandılar. Hz. Ali şu beyti okudu:
Gördümmü dine aykırı işlenen bir münkeri Yakarım ateşimi,
çağırırım Kamber'i
Bu haberin isnadı hasendir. İbn Ebi Şeybe'nin nakline göre
Katade şöyle demiştir: Hz. Ali'ye lut kabilesinden puta tapan bir takım
insanlar getirildi ve o bu kişileri yakarak cezalandırdı. Bu haberin isnadı
munkatıdır.
"lındıklar getirildi." İmam Malik şöyle demiştir:
lındıklar münafıkların inançlarını taşıyan kimselerdir. Aynı şekilde Şafiı
mezhebinden bir grup fıkıh bilgini de hu görüşü ileri sürmüştür. Bunların
dışındaki bilginlere göre zındık, dıştan Müslüman görünüp, içinden gizlice kafir
olan kişidir. Nevevi Lügatu'r-ravda isimli eserinde zındık herhangi bir dine
mensup olmayan kişidir der.
Muhammed b. Ma'n, et-Tenkfb a/e'/-Mühezzeb isimli eserinde şöyle
der: lındıklar puta tapan kimseler olup, zamanın ebedi olduğunu söyleyerek
tenasuha inanırlar. İslamın ilk döneminde Ca'd b. Dirhem, zındıklıkla meşhur
oldu ve Halid el-Kasrı bir kurban bayramı günü onu boğazından kesti. Sonra
Mansur'un döneminde zındıklar çoğaldılar. Bunların içinden bazıları inancını
Mansur'a açınca Mansur onları katlederek köklerini kazıdı. Sonra Mansur'un oğlu
el-Mehdı onları takip etti ve daha çok katletti. Bunun ardından Me'mun
döneminde Babek el-Hurremı çıktı ve el-Cebel mıntıkasına hakim olup, birçok
Müslümanıkatletti ve orduları hezimete uğrattı. Nihayet el-Mutasım onu ele
geçirip, asarak idam etti. Babek'in el-Hurremiyye adında tabileri vardır.
Bunların tarih kitaplarındaki hikayeleri meşhurdur.
"Bu olay İbn Abbas'ın kulağına gidince ... " İbn Abbas
o zamanlar Hz. Ali' den önce Basra emiri idi.
"Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in 11 Ila h 'ın
azabı ile azap etmeyin' yasaklamasından dolayı. .. " Yani Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem Allah'ın azabıyla azap etmeyin diyerek yakarak
öldürmeyi yasaklamıştır. Ebu Davud'da İbn Mesud bir başka kıssayı aktarırken
şöyle der:
"Ateşin yaratıcısı hariç ateşle azap etmek uygun bir yol
değildiL "(Ebu Oavud, Cihad) Bu haber bir mürted kadının mürted erkek gibi
ölüm cezasıyla cezalandırılamayacağına delil gösterilmiştir. Hanefiler bunu
özelolarak zikrederler ve kadınların öldürülmesinin yasak edildiği hadisi
delilolarak alırlar. Çoğunluğu oluşturan fıkıh bilginleri ise kadınların
öldürülmesi yasaklığının esas en kafir olup, bizzat savaşmayan ve adam
öldürmeyen kadınlarla ilgili olduğunu söylemişlerdiL Çünkü kadınların
öldürülmesinin yasaklığından söz eden hadisin rivayet yollarından bazılarında
Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem kadını öldürülmüş görünce şöyle
buyurmuştur:
"Bu kadın savaşmamalıydl." Sonra Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem kadınların öldürülmesini yasaklamıştır. Çoğunluğu oluşturan
bilginlerin bir başka delilleri ise "ır" şart edatının, müennesleri
kapsamayacağıdır. Ancak bu görüş haberin ravisi olan İbn fı.bbas "mürted
olan kadın öldürülür" demektedir. Ebu Bekir hilafeti döneminde mürted olan
bir kadını öldürmüştür. O sırada sahabllerin çoğunluğu hayatta olup, hiç kimse
Ebu Bekir'e tepki göstermemiştir denilerek tenkide uğramıştır. Bütün bunları
İbnü'l-Münzir rivayet etmiştir. Darekutnı, Ebu Bekir'in haberini hasen bir
yolla rivayet etmiştir. Muaz hadisine göre Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem onu
Yemen' e gönderince kendisine şöyle buyurmuştur:
"Herhangi bir erkek İslam'dan döndüğünde onu İslam'a davet
et. Dönerse ne dld, dönmeıse boynunu vur! Herhangi bir kadın İslam'dan dönerse
onu İslam'a davet et. Dönerse ne dld, dönmeıse boynunu vur." (Taberani,
Mu'cemu'l-kebir, XX, 53) Bu rivayetin senedi hasendir. Rivayet, ihtilaf
konusunda nastır. Dolayısıyla onu esas almak gerekir. Çoğunluğu oluşturan
bilginlerin görüşünü erkeklerin ve kadınların zina, hırsızlık, içki içme,
iffete iftira gibi şer'ı cezaların tümünde ortak olarak ceza almaları teyid
etmektedir. Zina cezasının şekillerinden birisi de evlilik geçirmiş bir
kimsenin {muhsan} recmedilerek öldürülmesidir. Bu uygulama kadınların öldürülmesi
yasaklığından istisna edilmiştir. Aynı şekilde mürted olan kadının öldürülmesi
hükmü de bu yasaklıktan istisna edilir.
"Akabinde Ebu Musa'nın emri üzerine o kişi öldürüldü."
Ebu Davud'da Talha b. Yahya ve Büreyd b. Abdullah'ın Ebu Berde'den nakillerine
göre Ebu Musa, "Ben Yemen'de iken Muaz'a geldi ... " diyerek
yukarıdaki Yahudi olayını zikretmiştir. Bu haberde "Muaz, bu kişi
öldürülmedikçe hayvanımdan aşağı inmem dedi ve o kişi öldürüldü" şeklinde
bir cümle geçmektedir.(Ebu Davud, Hudud) Ravilerden biri şöyle der:
Katledilen o kişiye bundan önce tövbe teklif edildi. Bu haberin
Ebu İshak eş-Şeybanı vasıtasıyla Ebu Berde'den bir başka rivayet yolu daha
vardır. O da şöyledir: "Ebu Musa'ya İslam'dan dönmüş bir adam getirildi.
Ebu Musa o kişiyi İslama davet etti. Ancak adam yirmi gece veya buna yakın bir
süre bunu kabul etmedi. Sonra Muaz geldi, o da davet etti. Adam yine kabul
etmeyince, boynu vuruldu."
"İbadetimden umduğum sevabı uykumdan da umarım."
Said'in rivayetinde ".r'-)" yerine her iki yerde de "i"
fiili geçmektedir.
Kısacası o, ibadet ederken daha aktif olmak için uykuyla
kendisini dinlendirme esnasında da bir ecir ve sevap ummaktadır.
Hadisten Çıkan Sonuçlar
1 - Bir belde üzerine bir emir tayin edilir.
2- Bir beldeyi iki emirin yönetimine bölmek mümkündür.
3- Emirlik isteme ve buna düşkün olmak çirkin görülmüştür. Ahkam
bölümünde daha geniş olarak geleceği üzere bir göreve hırsla talip olana bu
görev verilmez.
4- Din kardeşleri, emirler ve alimler birbirlerini karşılıklı
olarak ziyaret ederler. 5- Misafire ikram edilir.
6- Münker olan bir fiile tepki göstermeye devam etmek gerekir. 7
- Hak edene şer'ı ceza uygulanması gerekir.
8. Mubah olan fiiller vacip veya mendub maksat1ara vesile
olduğunda ya da bunlardan herhangi bir şeyi tamamlayıcı hale geldiğinde niyet
etmek şartıyla onlardan da sevap elde edilir.