EK SAYFA – 1948-4
باب: ما كان
النبي صلى
الله عليه
وسلم يتجوز من
اللباس
والبسط.
31. NEBİ S.A.V., ELBİSE VE YAYGILARDA DARLIK ÇlKARMAYIP BULDUĞU
İLE YETİNİRDİ
حدثنا
سليمان بن
حرب: حدثنا
حمَّاد بن
زيد، عن يحيى
بن سعيد، عن
عبيد بن حنين،
عن ابن عباس
رضي الله عنهما
قال:
لبثت
سنة وأنا أريد
أن أسأل عمر
عن المرأتين اللتين
تظاهرتا على
النبي صلى
الله عليه
وسلم، فجعلت
أهابه، فنزل
يوماً منزلاً
فدخل الأراك،
فلما خرج
سألته فقال:
عائشة وحفصة،
ثم قال: كنا في
الجاهلية لا
نعد النساء شيئاً،
فلما جاء
الإسلام
وذكرهن الله،
رأينا لهن
بذلك علينا
حقاً، من غير
أن يدخلهن في
شيء من
أمورنا، وكان
بيني وبين
امرأتي كلام،
فأغلظت لي،
فقلت لها:
وإنك لهناك؟
قالت: تقول هذا
لي وابنتك
تؤذي النبي
صلى الله عليه
وسلم، فأتيت
حفصة فقلت
لها: إني
أحذرك أن تعصي
الله ورسوله،
وتقدمت إليها
في أذاه،
فأتيت أم سلمة
فقلت لها:
فقالت: أعجب
منك يا عمر،
قد دخلت في
أمورنا، فلم
يبق إلا أن
تدخل بين رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
وأزواجه؟
فرددت، وكان رجل
من الأنصار
إذا غاب عن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم وشهدته
أتيته بما
يكون، وإذا
غبت عن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
وشهد أتاني
بما يكون من
رسول الله صلى
الله عليه وسلم،
وكان من حول
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قد
استقام له،
فلم يبق إلا
ملك غسان
بالشأم، كنا
نخاف أن
يأتينا، فما
شعرت إلا
بالأنصاري وهو
يقول: إنه قد
حدث أمر، قلت
له: وما هو،
أجاء
الغساني؟ قال:
أعظم من ذاك،
طلق رسول الله
صلى الله عليه
وسلم نساءه،
فجئت فإذا البكاء
من حجرهن
كلها، وإذا
النبي صلى
الله عليه
وسلم قد صعد
في مشربة له،
وعلى باب
المشربة وصيف،
فأتيته فقلت:
استأذن لي،
فأذن لي، فدخلت،
فإذا النبي
صلى الله عليه
وسلم على حصير
قد أثر في
جنبه، وتحت
رأسه مرفقة من
أدم حشوها
ليف، وإذا أهب
معلقة وقرظ،
فذكرت الذي قلت
لحفصة وأم
سلمة، والذي
ردت علي أم
سلمة، فضحك
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم، فلبث
تسعاً وعشرين
ليلة ثم نزل.
[-5843-] İbn Abbas r.a.'dan, dedi ki: "Ben Ömer'e,
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e karşı birbirine yardım eden iki kadının kim
olduğunu sormak isteği ile bir sene fırsat kollayıp durdum. Ama ondan
çekindiğim için soramadım. Bir gün, bir konaklama yerinde indi ve (ihtiyacını
karşılamak üzere) erak ağaçlarının arasına girdi. Ağaçların arasından çıkınca
ona sordum. O: Aişe ve Hafsa'dırlar, dedi. Daha sonra şunları anlattı:
-Bizler cahiliye döneminde kadınları önemsemezdik. Ama İslam gelip
de Allah onları söz konusu edince, bu sebeple onların üzerimizde bir haklarının
bulunduğunu gördük. Ama bununla birlikte yine onları herhangi bir işimize de
karıştırmıyorduk. Benimle hanımım arasında bir söz alışverişi olmuştu. O bana
ağır sözler söyledi. Ben de ona: Sen işi buraya kadar mı vardırdın, diye
çıkıştım, bana: Bunu bana mı söylüyorsun? Oysa senin kızın Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem'e eziyet ediyor, dedi.
Bu sefer Hafsa'nın yanına gittim ve ona: Seni Allah'a ve Rasulüne
karşı gelmekten sakındırıyorum, dedim. Nebie eziyet verip onu rahatsız etmemek
konusunda söyleyeceklerimi ilk olarak ona söyledim. Daha sonra Ümmü Selemelnin
yanına gittim ve ona da bunları söyledim. Bu sefer Üm mü Seleme:
Sana şaşıyorum ey Ömer, sen bizim işlerimize de müdahale ettin.
Kala kala Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem ile onun zevceleri arasına
girmen mi kaldı, dedi. Ve bu sözlerini tekrarladı.
Ensardan bir adam vardı. O Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem'in huzurunda bulunmayıp ben bulunacak olursam ona gider olanları
anlatırdım. Ben Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in huzurunda bulunmayıp
o bulunmuş ise o yanıma gelir ve Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in
yaptıklarını bana anlatırdı. Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in
etrafında bulunanlar (hükümdar ve idareciler) hep ona karşı doğrulmuşlardı (ona
boyun eğmişlerdi). Geriye sadece Şam'daki Gassan kralı kalmıştı. Onun bize
hücum edeceğinden korkardık.
Bir gün ansızın ensardan olan o arkadaşının gelip: Bir iş oldu,
dediğini duyuverdim. Ben ona: Olan ne, Gassanlı mı geldi yoksa, diye sordum. O:
Bundan daha da büyük. Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem hanımlarını
boşadı, dedi.
Hemen onun evine gittim. Hepsinin hücrelerinden ağlama sesleri
geliyordu. Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem de birkaç basamakla çıkılan
yüksekçe odasına çıkmıştı. Odanın kapısında da onun hizmetçisi vardı.
Hizmetçisine gidip: Huzura girme m için bana izin iste, dedim. Bana izin verdi,
ben de içeri girdim.
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in bir hasır üzerinde ve hasırın
böğründe iz bırakmış olduğunu gördüm. Başı altında içi lifte dolu deriden bir
yastık vardı. İçeride tabaklanmamış birkaç hayvan postu ile tabaklamakta
kullanılan bir miktar karaz (mazı ağacı yaprağı) vardı. Hafsa'ya ve Ümmü
SelemeIye söylediklerimi ona naklettim. Üm mü Seleme'nin de bana ne şekilde
cevap verdiğini anlattım.
Rasulultah Sallallahu Aleyhi ve Sellem bunun üzerine güldü ve
yirmi dokuz gün kalıp sonra indL"
حدثنا عبد
الله بن محمد:
حدثنا هشام:
أخبرنا معمر،
عن الزُهري:
أخبرتني هند
بن الحارث، عن
أم سلمة قالت:
استيقظ
النبي صلى
الله عليه
وسلم من
الليل، وهو
يقول: (لا إله
إلا الله،
ماذا أنزل
الليلة من
الفتنة، ماذا
أنزل من
الخزائن، من
يوقظ صواحب
الحجرات، كم
من كاسية في
الدنيا عارية
يوم القيامة).
قال الزُهري:
وكانت هند لها
أزرار في
كميها بين
أصابعها.
[-5844-] Zühri'den, dedi ki: Bana Haris kızı Hind, Ümmü
Seleme r.a.a'dan şöyle dediğini haber vermiştir: "Nebi geceleyin:
Allah'tan başka hiçbir ilah yoktur. Allah bu gece fitnelerden
neler neler, hazinelerden neler neler indirdi! Bu hücrelerindeki kadınları kim
uyandıracak? Dünyada nice giyimli kadın vardır ki kıyamet gününde çıplak
kalacaktır, diyerek uyandı."
Zühri dedi ki: "Hind'in elbisesinin iki yeninde, parmaklan
arasında düğmeleri vardı."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem, elbise ve yaygılarda
darlık çıkarmaksızın bulduğu ile yetinirdi." Başlıkta yer alan
"darlık çıkarmaksızın bulduğu ile yetinirdi" (anlamı verilen)
"yetecevvezu" lafzı, muayyen bir türe münhasır kalarak daraltmayıp
geniş tutardı ya da nefis ve değerli olanı isteyerek darlığa sebep olmazdı. Aksine
mümkün olan ve bulunabileni kullanır, onunla yetinil'di, demektir. Bu hadise
dair açıklamalar yeteri kadarıyla Talak bölümünde (4913.hadiste) geçmiş
bulunmaktadır. Bu hadisin burada zikredilmesinden maksat, onun hasır üzerinde
ve baş! altında da içi lif dolu bir yastığın bulunduğunu anlatan ibarelerdir.
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e "eziyet hususunda önce
ona söyledim." Yani Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'i rahatsız
etmemesi açısından onu uyardım, onu rahatsız etmek sebebiyle gelebilecek ceza
konusunda onu korkuttum, demektir.
"Dünyada giyimli nice kadın var ki, kıyamet gününde
çıplaktır." İbn Battal dedi ki: Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem,
hazinelerin inişi ile birlikte fitneyi söz konusu ederek fitnenin hazineler
sebebiyle ortaya çıktığına işaret etmektedir. Aynı şekilde bir işte orta yolu
izleyip mutedil olmak, fazla şey istemekten daha hayırlıdır ve fitneden daha
çok koruyucudur.
Ümmü Seleme'nin rivayet ettiği bu hadisin başlığa uygunluğu ise,
kadınların ahirette çıplak kalmamaları için vücutlarını, niteliklerini gösteren
ince elbiseleri giyinmekten sakındırması ciheti iledir.
ez-Zühri'nin, Hind'den naklettiği husus da bunu
desteklemektedir. Ayrıca bunda Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in altını
gösterecek şekilde ince elbiseler giymediğine de işaret vardır. Çünkü o avretin
ortaya çıkması dolayısıyla bu tür elbiseleri giyinmekten sakındırdığına göre,
kemal niteliğine sahip olmak diğerlerine göre daha uygundur.
"ez-Zühri dedi ki: Hind'in parmakları arasında elbisesinin
yeninde düğmeleri vard!." Yani Hind elbisesinin yenıerinin geniş olması
sebebiyle, vücudundan herhangi bir şeyin görünüp "giyimli, fakat
çıplak" buyruğunun kapsamına girmemek için yenıerini düğmelerle
ilikliyordu.