باب: الشفاء
في ثلاث.
3. ŞiFA Üç ŞEYDEDiR
حدثني
الحسين: حدثنا
أحمد بن منيع:
حدثنا مروان
بن شجاع:
حدثنا سالم
الأفطس، عن
سعيد بن جُبَير،
عن
ابن عباس رضي
الله عنهما
قال: (الشفاء
في ثلاثة:
شربة عسل،
وشرطة محجم،
وكيَّة نار، وأنهى
أمتي عن الكي).
رفع الحديث.
ورواه
القُمِّي، عن
ليث، عن
مجاهد، عن ابن
عباس، عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم: في
العسل والحجم.
[-5680-] İbn Abbas r.a.'dan, dedi ki: "Şifa üç
şeydedir: Bir içim bal (şerbeti), kan alma aleti (neşter) ile (hacamat için)
kesmek ve ateşle dağlamak. Ama ben ümmetime ateşle dağlamayı yasaklıyorum"
deyip, hadisi Nebi'e merfu' olarak zikretmiştir.
Hadisi ayrıca el-Kumi, Leys'ten, o Mücahid'den, o İbn Abbas'tan, o
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'den diye bal ve neşter vurmak hakkındaki
kısmıyla rivayet etmiş bulunmaktadır.
حدثني محمد
بن عبد
الرحيم:
أخبرنا
سُرَيج بن يونس
أبو الحارث:
حدثنا مروان
بن شجاع، عن
سالم الأفطس،
عن سعيد بن
جُبَير، عن
ابن عباس،
عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال:
(الشفاء في ثلاثة:
في شرطة محجم،
أو شربة عسل،
أو كيَّة بنار،
وأنا أنهى
أمتي عن الكي).
[-5681-] İbn Abbas r.a.'dan rivayete göre Nebi Sallallahu
Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur: "Şifa üç şeydedir: Kan aldırmak için
bir neşter vurmakta yahut bir içim bal (şerbeti)nde ya da ateş ile
dağlamaktadır. Ama ümmetime ateşle dağlamayı yasaklıyorum."
Fethu'l-Bari Açıklaması:
el-Hattabi dedi ki: Bu hadis, insanların genelolarak tedavide
kullandıkları . usulleri ihtiva etmektedir. Şöyle ki; hacamat ile kanın dışarı akması
sağlanır .. Kan da en büyük karışımlardandır. Kanın coşup kabarması esnasında
kan aldırmak (hacamat), en başarılı bir şifa yoludur. Bal ise balgam türü
karışımları dışarı çıkarmak için bir müshildir. Çeşitli ilaçların güçlerini
koruyup bunların bedenden dışarıya çıkmasını sağlaması için yapılan macunlara
bal da katılır. Dağlamaya gelince, dağlamak kökü ancak bu yol ile
kaldırılabilen, haddi aşan karışımlarda kullanılır. Bundan dolayı Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem önce onu tavsiye etmiş, sonra da o yolu kullanmayı
yasaklamıştır. Bunu mekruh görmesindeki sebep, ileri derecede acı vermesi ve
pek büyük tehlike ihtiva etmesi dolayısı iledir. Bundan dolayı Araplar
mesellerinde: "Tedavinin en son şekli dağlamaktır" demişlerdir. Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem de Sa'd b. Muazfı ve başkalarını dağladığı gibi,
ashab-ı kiramfdan birden çok kişi de kendisini dağlatmıştır.
Derim ki: Bununla birlikte Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem
tedavi yollarının münhasıran bu üç tanesi olduğunu söylemek istememiştir. Çünkü
bunların dışındaki tedavi yollarıyla da şifa bulunabilir. Ama bunları söz
konusu ederek, tedauinin esaslarına dikkat çekriıiş bulunmaktadır.
Şeyh Ebu Muhammed b. Ebi Cemra da şöyle demiştir: Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellemlin dağlamaya dair sözlerinin genelinden, onda
(dağlamada) bir miktar fayda ve bir bakıma da zarar olduğu anlaşılmaktadır. Bu
yolu denemeyi yasakladığı için bundaki zarar yönünün daha fazla olduğunu da
öğrenmiş oluyoruz. Buna benzer ve yakın bir ifade tarzı da şanı yüce Allah/ın,
içkide bazı menfaatlerin olduğunu haber vermesi, sonra da onu haram kılmasıdır.
Çünkü içkinin zararları, faydalarından çok daha büyüktür.