باب: شرب
اللبن بالماء.
14. SÜTÜ SU İLE İÇMEK
حدثنا عبدان:
أخبرنا عبد
الله: أخبرنا
يونس، عن
الزُهري قال:
أخبرني أنس بن
مالك رضي الله
عنه:
أنه
رأى رسول الله
صلى الله عليه
وسلم شرب لبناً،
وأتى داره،
فحلبتُ شاة،
فَشُبْتُ
لرسول الله
صلى الله عليه
وسلم من
البئر، فتناول
القدح فشرب،
وعن يساره أبو
بكر، وعن يمينه
أعرابي،
فأعطى
الأعرابي
فضله، ثم قال:
(الأيمن
فالأيمن).
[-5612-] Enes b. Malik r.a.'dan rivayete göre o
"Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem'i kendi evine (Enes'in evine)
geldiği sırada süt içerken görmüştür. Ben ona bir koyunun sütünü sağdım ve
Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem için o süte kuyudan çektiğim suyu da
kattım. Allah Rasulü kaseyi aldı ve içti. Sol tarafında, Ebu. Bekir, sağ
tarafında da bedevi birisi vardı. İçtiğinden artanı o bedeviye verdi. sonra da:
Sırasıyla sağdakine verilir, diye buyurdu."
حدثنا عبد
الله بن محمد:
حدثنا أبو
عامر: حدثنا
فُلَيح بن
سليمان، عن
سعيد بن
الحارث، عن جابر
بن عبد الله
رضي الله
عنهما:
أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم دخل على
رجل من
الأنصار ومعه
صاحب له، فقال
له النبي صلى
الله عليه
وسلم: (إن كان
عندك ماء بات
هذه الليلة في
شَنَّة وإلا
كَرَعنا). قال:
والرجل يحوِّل
الماء في
حائطه، قال:
فقال الرجل:
يا رسول الله،
عندي ماء
بائت،
فانطلقْ إلى
العريش، قال:
فانطلقَ
بهما، فسكب في
قدح، ثم حلب
عليه من داجن
له، قال: فشرب
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم، ثم شرب
الرجل الذي
جاء معه. [5298].
[-5613-] Cabir b. Abdullah r.a.'dan rivayete göre
"Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem beraberinde ashabından birisi ile olduğu
halde ensardan bir adamın yanına girdi. Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem ona:
Eğer yanında geceden kırbada kalmış su varsa getir, değilse
doğrudan (bardak ve benzeri bir şey kullanmadan) ağzımızIa içeriz, diye
buyurdu.
(Cabir devamla) dedi ki: O sırada adam suyu bahçesinde bir
taraftan diğerine çeviriyordu. Adam: Ey Allah'ın Rasulü, geceden kalma bir su
var, haydi çardağa buyur, dedi. Adam her ikisini alıp çardağa gitti ve bir
kaseye su doldurdu. Daha sonra da bir koyunundan üzerine süt sağdı.
Cabir dedi ki: Önce Rasulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem içti,
sonra da beraberindeki adam içti."
Bu Hadis 5621 numara ilede geçiyor
Fethu'l-Bari Açıklaması:
"Süte su katarak içmek." Yani birbirleriyle karışmış
oldukları halde içmek.
Burada içme kaydını getirmesi, alışveriş esnasında bunları
birbirine karıştuomayı dışarıda tutmak içindir. Çünkü bu bir aldatmadır.
İbnu'I-Müneyyir dedi ki: Bundan maksadı, böyle bir iş yapmanın
iki şeyi birbirine karıştırma yasağının kapsamına girmediğini anlatmaktır. Bu
da sarhoşluk verici iki şeyi birbirine karıştırmaya dair kaydın faydasını daha
da pekiştirmektedir. Yani iki şeyi birbirine karıştırması, onlardan her birisi
sarhoşluk veren türden olması halinde nehyedilmiştir. Çünkü onlar süte su
katıyorIardı. Çünkü süt sağı 1dığı vakit sıcak olur. O bölgeler de çoğunlukla
sıcak bölgelerdi. Bu sebeple sütün sıcağını soğuk su ile kırıyorlardı.
"Ebu Bekir de sol tarafında idi." İçecekler bahsinde
Şuayb yoluyla ezZühri'den bu hadiste şu ifadeleri n de geçtiği belirtilmiştir:
"Ömer elindeki kaseyi bedeviye vereceğinden korkarak: Ebu Bekir'e ver,
dedi." Ebu Tıvale yoluyla gelen rivayette de: "Ömer: İşte Ebu Bekir
burada, dedi" şeklindedir.
el-Hattabi ve başkaları der ki: Cahiliye dönemi hükümdarları ve
başkanlarının alışageldikleri adet, içecek ikramı konusunda sağdakine öncelik
vermek şeklinde idi. O kadar ki Amr b. Külsum bir kasidesinde: "Ve kaseler
sağ taraflardan yol alıyordu" demektedir. Bundan dolayı Ömer, içeceğin
ikramı hususunda bedevi arabı Ebu Belde önceleyeceğinden korktuğu için ona
dikkat çekmek istemiştir. Çünkü o, Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'in Ebu
Bekir'i bu adete uymayarak tercih edeceğini bir ihtimal olarak görmüştü.
Böylelikle içecek şeyin ikramı hususunda daha faziletli olan sağda bulunana
göre öncelenmesi bir sünnet halini alacaktı. Ancak Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem fiili uygulaması ve sözleri ile sünnetin bu adeti değiştirmemiş olduğunu
ve bunun hala devam ettiğini, sağda bulunanın bu hususta daha faziletli olandan
önce geldiğini, bunun ise daha faziletli olanın mertebesini a1çaltmayl
gerektirmediğini, bu uygulamanın da sağın sola üstünlüğü dolayısıyla olduğunu
beyan etmiş oldu.
"Eğer sende bir kırbada geceden kalmış su varsa ... "
Buradaki kırba (şenne lafzı) eskimiş kırba demektir. el-Mühelleb dedi ki:
Geceden kalma su istemesindeki hikmet, bunun daha soğuk ve daha arı duru
oluşundan dolayıdır. Süte . süt karıştırmaya gelince, muhtemelen bu sıcak bir
günde olmuştu. Nitekim Ebu Bekr'in çoban ile başından geçenlerde böyle olmuştu.
Derim ki: Ama bu iki olay birbirinden farklıdır. Ebu Bekir'in
süte su katması aşırı sıcaktan ötürü idi. Ensardan olan zatın bu uygulaması ise
Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'e katıksız, tek başına su içirmek
istemediğinden ötürü idi. Bu sebeple suya süt katmak suretiyle hem Nebi
efendimizeistediğini getirdi, hem de beğenip tercih etmek adetinde bulunduğu
kabilden ona ilavede bulundu.