EK SAYFA – 1758-5
FECR SURESİ
وقال مجاهد:
{الوتر} /3/: الله.
{إرم ذات
العماد} /7/: يعني
القديمة،
والعماد أهل
عمود لا
يقيمون. {سوط عذاب}
/13/: الذي عذبوا
به. {أكلا لما} /19/:
السف. و{جما} /20/: الكثير.
Mücahid şöyle demiştir: وترvetru:'Allah"tır.
إرم ذات
العماد İrame zati'l-imad ile ilk Ad kavmi kastediimiştir. عماد imad ise yerleşik hayat sürmeyen, çadırlarda yaşayan insanları
ifade eder. سوط
عذاب Sevta azab (Fecr
13) [ifadesindeki azab kelimesi ile] onların başına gelen azab kastediimiştir. أكلا لما Eklen lemma(Fecr 19) [ifadesindeki lemma
kelimesi] "silip supürerek yemek, جما cemma(Fecr 20) "çok" anlamına gelir.
وقال مجاهد:
كل شيء خلقه
فهو شفع،
السماء شفع،
والوتر: الله
تبارك وتعالى.
Yine Mücahid şöyle demiştir: Allah Teala'nın yarattığı her şeye شفع şef' denir.(Fecr 3) Bu bakımdan gökyüzü şef
(yani çift); Allah Teala vetr (yani tek)tir.
وقال غيره:
{سوط عذاب} /13/:
كلمة تقولها
العرب لكل نوع
من العذاب
يدخل فيه
السوط.
{لبالمرصاد} /14/:
إليه المصير.
{تحاضون} /18/:
تحافظون،
و{تحضون} تأمرون
بإطعامه.
{المطمئنة} /27/:
المصدقة
بالثواب.
Bir başka müfessir ise şöyle demiştir: سوط عذاب Sevta azab(Fecr 13) Arapların her türlü azab için kullandıkları
bir tabirdir. Kamçı ile yapılan işkence de buna dahildiqW, لبالمرصاد Lebi'l-mirsad (Fecr 14) "dönüş
O'nadır," anlamını ifade etmektedir. تحاضون Tehaddune (Fecr 18) "muhafaza
edersiniz" anlamına gelir. تحضون Tehuddun.....ona yedirmeyi
emrediyorsunuz" demektir. مطمئنة Mutmainne (Fecr 27)" sevabı
doğrulayan" anlamını ifade eder.
وقال الحسن:
{يا أيتها
النفس
المطمئنة}:
إذا أراد الله
عز وجل قبضها
اطمأنت إلى
الله واطمأن الله
إليها، ورضيت
عن الله ورضي
الله عنها، فأمر
بقبض روحها،
وأدخلها الله
الجنة، وجعله من
عباده
الصالحين.
Hasan-ı Basri يا
أيتها النفس
المطمئنة ya eyyetuhe'n-nefsu'l-mutmainne ayeti
hakkında şöyle demiştir: Burada bahsi geçen kişi, Allah Teala ruhunu kabzetmek
istediği zaman O'na karşı huzur duyar, Allah da kendisinden hoşnut olur. O,
Allah Teala'dan razı olur, Allah Teala da ondan. Sonra Allah Teala o insanın
ruhunun kabzedilmesini emreder, onu cennetine sokar ve salih kulları arasına
koyar.
وقال غيره:
{جابوا} /9/:
نقبوا، من جيب
القميص: قطع له
جيب، يجوب
الفلاة
يقطعها. {لما} /19/:
لممته أجمع:
أتيت على آخره.
Başka bir müfessir de şöyle demiştir: جابو Cabu(Fecr 9) "oydular" anlamına gelir. Bu fiil
elbiseye cep açıldığı zaman kullanılan جيب
القميص cibe'l-kamis" ifadesinden türemiştir. Nitekim يجوب الفلاة yecubu'l-felate denir ki, bu cümle "çölü
baştan sona katettilgeçti" anlamına gelir. لما Lemma, لممته
أجمع lememtuhu ecmea
"sonuna kadar vardım" tabirinden türemiştir.
AÇIKLAMA :
Abdurrezzak İbn Hemmam, Ma'mer kanalıyla Katade'nin şöyle
söylediğini nakletmiştir: ..........İrem Ad kabilesinin bir koludur.
.......imad ise "çadırları bulunan insanlar" anlamına gelir."
Irem, Hz. Nuh'un oğlu Sam'ın oğludur. Ad ise Irem'in oğlu Avs'ın oğludur.
Cumhur) .........ve'l-vetri kelimesini vav harfinin fethası ile ve'l-vetri
şeklinde okumuştur. Asım'ın dışındaki Kufeliler ise bu kelimeyi vav harfinin
kesresi ile ve'lvitri şeklinde okumuşlardır. Ebu Ubeyd [Kasım İbn Sellam] bu
okuyuşu tercih etmiştir.
Ferra, .......... ..ya eyyetuhe'n-nefsu'l-mutmainne ayetini
"Ey iman ile huzura kavuşan, sevap ve yeniden dirilmeyi tasdik eden
insan!" şeklinde açıklamıştır.
İmam Buhar! bu surenin tefsirinde merru bir hadise yer vermedi.
Ancak ............ve cie yevmeizin bicehennem ayeti (Fecr 23) hakkında İbn
Mes'ud'dan nakledilen şu merru hadis bu surenin tefsiri ile ilgilidir: O gün
cehennem yetmişbin gem ile getirilir. Her gemi çeken yetmiş bin melek
vardır." Bu hadisi İmam Müslim ve Tirmizı rivayet etmiştir.