EK SAYFA – 996-2
باب: بيع
الملامسة.
62. MÜLAMESE SATIŞI
وقال أنس: نهى
عنه النبي صلى
الله عليه
وسلم.
Enes "Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem yasakladı"
demiştir.
حدثنا
سعيد بن عفير
قال: حدثني الليث
قال: حدثني
عقيل، عن ابن
شهاب قال:
أخبرني عامر
بن سعد: أن أبا
سعيد رضي الله
عنه أخبره:
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم نهى عن
المنابذة -
وهي طرح الرجل
ثوبه بالبيع
إلى رجل قبل أن
يقلبه أو ينظر
إليه - ونهى عن
بيع الملامسة.
والملامسة
لمس الثوب لا
ينظر إليه.
[-2144-] Ebu Said r.a.'den rivayet edildiğine göre Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem münabezeyi yasakladı. Münabeze, satıcının sattığı elbiseyi,
içini çevirmeksizin ve göstermeksizin satmak üzere bir adam'a fırlatmasıdır.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mülameseyi de yasakladı.
Mülamese de kişinin iyice bakıp incelemeksizin dokunmak suretiyle elbiseyi
satın almasıdır .
حدثنا
قتيبة: حدثنا
عبد الوهاب:
حدثنا أيوب، عن
محمد، عن أبي
هريرة رضي
الله عنه قال: نهي
عن لبستين: أن
يحتبي الرجل
في الثوب
الواحد، ثم
يرفعه على
منكبه، وعن
بيعتين:
اللماس
والنباذ.
[-2145-] Ebu Hureyre r.a. şöyle demiştir: Resulullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem iki şekilde giyinmeyi yasakladı: 1. Kişinin tek bir elbiseye bürünmesi,
2. Daha sonra bunu omuzlarının üzerine atması.
İki satımı da yasakladı: 1.L imas (mülamese) satımı. 2. Nibaz
(münabeze) satımı
AÇIKLAMA: Bazı maddelerin
anlamları:
1. Kişinin tek bir elbiseye bürünmesi, Burada kastedilen, kişinin
kalçaları üzerine oturarak dizlerini dikmesi ve ellerini dizlerinin önünde
bağlamasıdır. Cahiliye halkı, iç çamaşırı giymeksizin bu şekilde oturduklarında
avret yerleri görünürdü. Yine onlar elbiseye baştan aşağıya bürünürler,
kollarını ancak elbisenin altından çıkarabilirlerdi. Burada bu da
kastedilmektedir.
2. Limas (mülamese) satımı.: Bu tür satımlar farklı şekillerde
açıklanmakla birlikte bununla çoğunlukla kastedilen; kişinin, inceleme ve görme
fırsatına sahip olmadığı bir şeyi, sırf dokunduğu için almak zorunda olması.
3. Nibaz (münabeze) satımı: Kişinin, fırlattığı zaman satışın
gerçekleşmesi şartıyla bir şeyi satın alması.
باب: بيع
المنابذة.
63. MÜNABEZE SATIŞI
وقال أنس: نهى
عنه النبي صلى
الله عليه
وسلم.
Enes "Hz.Nebi münabeze satışını yasakladı" demiştir.
حدثنا
إسماعيل قال:
حدثني مالك،
عن محمد بن يحيى
بن حبان، وعن
أبي الزناد،
عن الأعرج، عن
أبي هريرة رضي
الله عنه:
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم نهى عن
الملامسة
والمنابذة.
[-2146-] Ebu Hureyre r.a. şöyle dedi: Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem,
mülamese ve münabeze'yi yasakladı.
حدثنا
عياش بن
الوليد: حدثنا
عبد الأعلى:
حدثنا معمر،
عن الزهري، عن
عطاء بن يزيد،
عن أبي سعيد
رضي الله عنه
قال: نهى
النبي صلى
الله عليه
وسلم عن
لبستين وعن بيعتين:
الملامسة
والمنابذة.
[-2147-] Ebu Said radiyallahu anh şöyle dedi: Resulullah Sallallahu Aleyhi
ve Sellem iki giyinme şeklini ve iki satışı yasakladı: (Yasakladığı satışlar
şunlardır:) Mülamese ve münabeze.
AÇIKLAMA: Enes'ten gelen bir
rivayetle de bu satış türünü Rasulullah'ın yasakladığı bilinmektedir. Ahmed İbn
Hanbel'in, Ma'mer'den rivayetinde bu tür satışların ne olduğu konusu yer aldığı
gibi, Abdürrezzak da Ma'mer'den şunu rivayet etmiştir: "Münabeze 'şu
elbiseyi fırlattığımda satış gerçekleşmiştir' diyerek yapılan satışdır.
Mülamese ise kişinin kumaşın içini açmaksızın ve yaymaksızın dokunduğunda
satışın gerçekleşmesi şartıyla alım-satım yapmasıdır".
Müslim, Ata' İbn Meyna aracılığıyla Ebu Hureyre'den şunu rivayet
etmiştir: "Mülamese, taraflardan her birinin diğerinin kumaşına tam bir
inceleme yapmaksızın yalnızca dokunarak alım-satım yapmalarıdır. Münabeze ise
her birinin elindeki kumaşı diğerine atarak, kumaşların incelenmesi söz konusu
olmaksızın alım-satım yapmalarıdır."
Mülamese Satışı Konusundaki Görüşler
Alimler mülamese'nin yorumu konusunda üç farklı görüş ileri
sürmüşlerdir.
Şafii mezhebinde her üç görüş de bulunmaktadır.
1. En doğru yorum şudur: Kişinin dürülmüş (top halinde) bir
kumaş getirmesi yahut karanlıkta bir kumaş getirmesi ve almak isteyen kimsenin
bunu incelemesi söz konusu olmaksızın yalnızca dokunması, satıcının "bu
kumaşı sana, dokunmanın inceleme yerine geçmesi ve satışı bozma hakkın
bulunmamak şartıyla satıyorum" diyerek satmasıdır. Bu, hadisteki diğer iki
yoruma da uygundur.
2. Ortada akit yapmaya dair sözlü ifadeler bulunmaksızın
yalnızca dokunmayı akit olarak kabul etmek.
3. Dokunmayı, meclis muhayyerliği vb. muhayyerlikleri sona
erdirici olarak kabul etmek.
Her üç yoruma göre de yapılan satış batııdır.