ENBE’ENA أنبأنا – ENBE’ENİ:
''Bize haber
verdi'' manasına Hadis rivayet
metodlarından bir kısmıyla rivayette kullanılan Eda Lafızlarındandır.
El-Hatibu'l-Bağdadi'nin naklettiği bir
haber'e göre Ahmed bin Salih'e Haddesena, Ahberana ve Enbeena Lafızları
sorulduğunda şu cevabı vermiştir:
''Haddesena en iyisidir.
Ahberana, Haddesena'nın altındadır. Enbeena ise Ahberana gibidir. '' (Kifaye, 416).
Bu haber, bazı
Muhaddislerin Enbeena Eda Lafzını Sema' veya Arz yoluyla rivayette kullanılan
Ahberana Lafızna denk tuttuklarını gösterir. Kadı İyad da Şeyhinden işiterek
Hadis rivayet eden Ravi'nin rivayetinde Haddesena, Ahberana , Enbeena, Semi'tu
fulanen yekulu, Kale lena fulanun Eda Lafızlarından birini kullanmasının caiz
olduğunda ihtilaf bulunmadığını söylemiştir.
(İlma' 69).
İbnu's-Salah, Kadı
iyad'a itiraz etmiş ve bu Lafızların bir kısmının özellikle Sema' dan başka
yollarla alınan Hadislerin Edasında kullanılması yaygın hale geldiğinden karışıklığa
yol açmamak için sadece Sema'a ıtlak edilmemeleri gerektiğini söylemiştir.
(Ulum,118).
En'Nevevi'nin de belirttiği gibi Enbeena bazı
Mu'ahhar Muhaddisler nazarında sadece icazet yoluyla alınan Hadislerin edasında
ıstılah olmuştur. El-Vicaze kitabı'nın müellifi de bunu tercih etmiştir.
Es-Suyuti zamanındaki uygulama da o yoldadır; zira ilk devirlerde yaşamış
Alimler'e göre Enbeena yukarı da da söylendiği gibi, Ahberana menzilesindedir.
Kadı İyad'ın naklettiğine göre Şu'be icazetle rivayete bazen Enbeena bazen de
Ahberana Lafızlarını kullanmıştır. (Tedrib, 2/53).
El-İraki ise, Enbeena Lafzının icazet yoluyla
alınan Hadislerin Edasında kullanılması meşhur olduktan sonra artık bu
Lafızlarla rivayet edilen Hadis in hangi rivayet metoduyla alınırsa alınsın,
icazetle alındığı zannını uyandıracağını ve onu ihticac edilemiyecek Hadisler
derecesine düşüreceğini söylemiştir. (Tedrib, 2/8).
Buna göre denilebilirki Enbeena Lafzı
önceleri az da olsa Ahberana'ya denk bir eda Lafzı olarak kullanılmış, sonraları
daha çok icazet yoluyla alınan Hadislerin rivayetinde arada bir kullanılan
rivayet sigası olmuştur.
Enbeena, tekil zamiri ile Enbeeni şeklinde de
kullanılır. Bu takdirde kullanılan Ravi'nin Hadis i Şeyh inden yalnızca
kendisinin almış olduğu ifade edilmiş olur.
Enbeena fulan bİ-kıra'atİ aleyhİ
ve
Enbeena fulan kıra'atİ aleyhİ ve ene esme'u
İçin tıklayın: A r z
Enbeena İcazeten
Daha çok Muahhar Hadisçilerin icazet yoluyla
almış oldukları Hadisleri eda ederken kullandıklalrı Enbeena Lafzına icazetle
alındığını belirten değişi ekleyerek kullandıkları Eda Lafzıdır.
Bakınız: icazet)
Enbeena Muzakereten
''Bize Müzakere yoluyla
rivayet etti'' demektir. Müzakere sırasında öğrenilen Hadislerin rivayetini
caiz görenlerin eda sırasında kullanılmasını öngördükleri Lafızdır.
Bakınız: Müzakere
Ayrıca bakın:
İlgili Diğer Konular:
ENBE’ENA FULAN Bİ-KIRA’ATİ ALEYHİ
ENBE’ENA FULAN KIRA’ATEN ALEYHİ VE ENE ESME’U