16- (368). İMAM HUTBE
OKURKEN KONUŞMAMA GEREĞİ
حدثنا
قتيبة حدثنا
الليث عن عقيل
عن الزهري عن
سعيد بن
المسيب عن أبي
هريرة أن
النبي صلى الله
عليه وسلم قال
من قال يوم
الجمعة
والإمام يخطب
انصت فقد لغا
قال
وفي الباب عن
بن أبي أوفى
وجابر بن عبد
الله قال أبو
عيسى حديث أبي
هريرة حديث
حسن صحيح
والعمل عليه
عند أهل العلم
كرهوا للرجل
أن يتكلم
والإمام يخطب
وقالوا أن
تكلم غيره فلا
ينكر عليه إلا
باللإشارة
واختلفوا في
رد السلام
وتشميت
العاطس والإمام
يخطب فرخص بعض
أهل العلم في
رد السلام
وتشميت
العاطس
والإمام يخطب
وهو قول أحمد
وإسحاق وكره
بعض أهل العلم
من التابعين
وغيرهم ذلك
وهو قول
الشافعي
Ebû Hureyre (r.a.)’den
rivâyete göre, Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
“Kim Cuma günü
imâm hutbe okurken arkadaşına sus derse boş iş yapmış olur.”
Diğer tahric: Nesâî,
Cuma; Muvatta, Cuma
Tirmîzî: Bu konuda İbn
ebî Evfâ ve Câbir b. Abdillah’tan hadis rivâyet edilmiştir. Tirmîzî: Ebû
Hureyre hadisi hasen sahihtir.
İlim adamları bu
hadise göre amel etmişler ve kişinin imâm hutbe okurken konuşmasını hoş
karşılamamışlar bir başkası konuşursa onu işaretle susturabileceğini
söylemişlerdir.
Hutbe okunduğu esnada
selam almak ve aksırana “Yerhamukallah” demek konusunda da ayrı görüşler
benimsemişlerdir. Bir kısmı hutbe okunurken selam almaya ve aksırana karşılık
vermeye ruhsat vermişlerdir. Ahmed ve İshâk bunlardandır. Tabiin ve sonraki
dönem alimlerinden bir kısmı da hoş karşılamamışlardır. Şâfii gibi.