UMDETU’L AHKAM |
TALAK / BOŞANMA |
YAS TUTAN KADININ KAÇINDIĞI HUSUSLAR - VEFATTAN DOLAYI
BEKLENEN İDDETTE İHDAD (BİR ÇEŞİT YAS)'IN VÜCUBU VE BUNDAN BAŞKASI DOLAYISI
İLE -ÜÇ GÜNDEN FAZLASINDA- HARAM OLDUĞU BABI |
3720-66/12- Bize Hasan
b. er-Rab!' de tahdis etti, bize İbn İdris, Hişam'dan tahdis etti, o Hafsa'dan,
o Ümmü Atiyye'den rivayet ettiğine göre Resulullah (s.a.v.): "Hiçbir kadın
kocası dışında herhangi bir ölü için üç günden fazla yas tutmaz. Kocası için de
dört ay on gün yas tutar. (Yemen işi) asp türü elbise dışında boyalı bir elbise
giymez, sürme çekmez, güzel kokuya el sürmez. Ancak temizlendikten sonra bir
parça kust ya da esfar alır. "
Açıklama:
"Asb türü elbise
dışında boyalı bir elbise giyinmez." Asb; Yemen işi çizgili elbiselerdir.
Bunların yünleri sıkılır sonra bu sıkılmış hali ile boyanır sonra da dokunur.
Hadisin ifade ettiği mana ise; asb türü elbise dışında süs olsun diye boyanmış
bütün elbiselerin giyinmesini (bu halde iken) yasaklamaktır.
İbnu'I-Munzir dedi ki:
İlim adamlarının icma ettiklerine göre yas tutan (ihdad yapan) bir kadının
aspur ile boyanmış veya başka türlü boyalarla boyanmış elbiseler giyinmesi
-siyah boyalılar dışında- caiz değildir. Siyaha boyanmış elbiseye Urve b,
ez-Zubeyr, Malik ve Şafii ruhsat vermiş olmakla birlikte Zührı bunu mekruh
görmüştür. Urve, asb ile boyanmış elbiseyi de mekruh görmekle birlikte Zührı
caiz kabul etmiştir. Malik de bunun kaba dokunmuş olanını caiz kabul
etmektedir.
Bizim Mezheb
alimlerimize göre daha sahih olan ise mutlak olarak haram olduğudur. Fakat bu
hadis onun caiz olduğunu söyleyenlerin lehine delildir.
İbnu'I-Munzir dedi ki:
Bütün ilim adamları beyaz elbiselere ruhsat vermiş olmakla birlikte Maliki
mezhebinin müteahhir bazı fukahası süslenmek için giyilen kaliteli beyaz
elbiseler giyinmeyi kabul etmemiştir. Kaliteli güzel siyah elbiseler için de
hüküm böyledir.
Mezheb ''alimlerimiz
der ki: Boyanmış olmakla birlikte ziynet kastı güdülmeyen her bir elbiseyi
giyinmek caizdir, daha sahih kabul edilen görüşe göre ipek giymesi de caizdir
ama altın ve gümüş süs eşyası haramdır. İnci de böyledir. İnci ile ilgili bir
görüşe göre ise caizdir.
"Güzel kokuya da
el sürmez. Ancak temizlendiği vakit bir nebze kust yahut ezfar alır." Nun
harfi ötreli olarak "nübze" parça ve azıcık miktar demektir. Kust ise
ötreli kaf ile ve kef harfi ile de söylenir. Bu da ezfar ile bilinen iki koku
türleridir. Bunlar güzel koku kastı ile kullanılmazlar. Bundan dolayı ay
halinden yıkanan kadına hoş koku sürünmek için değil de kanın izinin arkasından
hoş olmayan kokuyu gidermek kastı ile ay halinden yıkanan kadına bunu kullanma
ruhsatı verilmiştir. Allah en iyi bilendir.
3713-6115- Bize Ebu Bekr
b. Ebu Şeybe ve Amr en-Nakid de tahdis edip dedi ki: Bize Yezid b. Harun tahdis
etti, bize Yahya b. Said, Humeyd b. Nafi'den haber verdiğine göre o Ebu
Seleme'nin kızı Zeyneb'i Ümmü Seleme ve Ümmü Habibe'den tahdis ederken dinledi.
Ümmü Seleme ile Ümmü Habibe'nin zikrettiklerine göre bir kadın Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelerek ona kocası vefat etmiş bir kızının
olduğunu ve bunun gözlerinden rahatsızlanıp ona sürme çekmek istediğini
söyleyince Rasulullah (s.a.v.): "Sizden biriniz sene sonunda bir tezek
atardı. Halbuki o (bu iddet) dört ay on günden ibarettir" buyurdu.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: