UMDETU’L AHKAM

NİKAH BÖLÜMÜ

ŞİĞAR NİKAHININ HARAM KILINMASI VE BATIL OLDUĞU

3450-57/1- Bize Yahya b. Yahya tahdis edip dedi ki: Malik'e Nafi'den rivayetini okudum, o İbn Ömer'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (s.a.v.) şiğar nikahını yasakladı.

Şiğar: Bir adamın diğerine, sen bana kızını ver, ben de sana kızımı vereyim, sen benimle kızkardeşini evlendir, ben de seninle kızkardeşimi evlendireyim, demesidir.

Açıklama:

"Rasulullah (s.a.v.) şiğarı yasakladı. Şiğar ... evlendirmesidir." diğer rivayette (3451) şiğarın açıklamasının Nafi'in sözü olduğu beyan edilmektedir. diğer rivayette ise (3354) kendi kızını yahut kızkardeşini evlendirmesi olduğu belirtilmektedir.

İlim adamları der ki: Şin harfi kesreli ve ğayn harfi ile "şiğar"ın sözlükteki asıl anlamı, kaldırmaktır. Mesela köpek işemek için ayağını kaldırırsa "şeğarel kelbu" denilir. Bu durumda şiğar nikahı yapıldığında, ben senin kızının ayağını kaldırmadıkça sen de kızımın ayağını kaldırma demiş gibidir. Bunun şehrin boş kalması halini anlatmak üzere "şeğarel beledu" denilmesinden geldiği de söylenmiştir. Böyle denilmesi ise bu nikahta mehrin olmayışıdır. Kadının cima esnasında ayağını kaldırması halinde de "şeğareti'l-mer'etu" denilir. İbn Kuteybe dedi ki: cima yapanların her biri cima esnasında şiğar yapar ayağını kaldırır.

Şiğar, cahiliye dönemi nikah çeşitlerinden idi. ilim adamları icma ile yasaklandığını kabul etmişlerdir. Fakat buradaki yasağın nikahın batıl olmasını gerektirip gerektirmediği hususunda da farklı görüşleri vardır.

Şafii'ye göre bu yasak nikahın batıl olmasını gerektirir. Hattabı bu görüşü aynı zamanda Ahmed, İshak ve Ebu Ubeyd'den de nakletmektedir. Malik ise şiğar nikahı duhulden öncesinde de sonrasında da feshedilir. Ondan nakledilen bir diğer rivayete göre ise duhulden önce feshedilir, sonra feshedilmez. Bir topluluk ise şiğar nikahı, mehri misil ödenmesi üzere sahih olur demişlerdir. Bu da Ebu Hanife'nin mezhebidir. Bu görüş Ata, Zührı ve Leys'den de rivayet edildiği gibi aynı zamanda Ahmed ve İshak'tan da gelen bir rivayettir. Ebu Sevr ve İbn Cerir de böyle demiştir. Kızların dışında kızkardeşler, erkek kardeşin kızları, halalar, amca kızları ve cariyelerin de bu hususta tıpkı kızlar gibi olduklarını ilim adamları icma ile kabul etmişlerdir. Bunun açık şekli ise: Senin kendi kızını benimle evlendirmen şartı ile ben de seninle kızımı evlendiriyorum demekle olur. Bu durumda her biri için de diğeri dolayısıyla mehir alınmaz ve her bir kişi de kabul ettim diye cevap verir. Allah en iyi bilendir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

EVCİL EŞEKLERİN ETİNİN YENMESİNİN HARAM KILINMASI BABI