UMDETU’L AHKAM

HACC BÖLÜMÜ

TAVAF VE ADAPLARI - TAVAF EDERKEN HACER-İ ESVEDİ ÖPMENİN MÜSTEHAB OLDUĞU BABI

3056-248/1- ... Ömer b. el-Hattab Hacer(-i Esved)'i öptükten sonra: Ama Allah'a yemin ederim ki ben senin bir taş olduğunu gerçekten biliyorum. Eğer Rasulullah (s.a.v.)'in seni öptüğünü görmemiş olsaydım ben de seni öpmezdim, dedi.

Harun rivayetinde fazladan şunu da zikretmektedir: Amr dedi ki: Bana bunun aynısını Zeyd b. Eslem de babası Eslem'den tahdis etti.

Açıklama:

(3056) "Ömer b. el-Hattab (radıyallahu anh) Hacer-i (Esved)'i öptü ve sonra şöyle dedi. .. " diğer rivayette (3058) "Ve şüphesiz ben senin bir taş olduğunu biliyorum ... ne fayda verirsin ne de bir zarar" şeklindeki bu hadisten çeşitli hükümler anlaşılmaktadır:

1. Tavaf esnasında Hacer-i Esvedi istilam ettikten sonra (el sürdükten sonra) öpmek müstehaptır.

2. Aynı şekilde alnını üzerine koymak sureti ile Hacer-i Esvedin üzerinde secde etmek de müstehaptır. O halde önce onu istilam etmek, sonra öpmek, sonra da alnını onun üzerine koymak sureti ile bu işi tamamlar.

Bizim ve cumhurun görüşü budur. Bunu İbnu'I-Munzir, Ömer b. el-Hattab, İbn Abbas, Tavus, Şafii ve Ahmed'den diye naklederek şunları söylemektedir:

Ben de böyle diyorum. Üstelik biz bu hususta Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den rivayet nakletmiş bulunmaktayız. Bu hususta Malik diğer ilim adamlarından ayrı olarak onun üzerinde (belirtilen şekilde) secde etmek bir bid'attir demiştir.

Maliki alimlerinden Kadı Iyaz da bu meselede İmam Malik'in diğer ilim adamlarından bir istisna teşkil ettiğini kabul etmiştir.

3. Rükn-i Yemanıyi ise sadece eli ile istilam eder ama onu öpmez. Fakat onu istilam ettikten sonra elini öper. Bizim mezhebimizin görüşü budur. Cabir b. Abdullah, Ebu Said el-Hudri ve Ebu Hureyre de böyle demiştir. Ebu Hanife ise onu istilam etmez demiştir. Malik ve Ahmed istilam eder fakat istilamdan sonra elini öpmez demişlerdir. Yine Malik'den elini öptüğü rivayeti de vardır. Ahmed'den de aynı şekilde elini öpeceği rivayeti nakledilmektedir. Allah en iyi bilendir.

Ömer (radıyallahu anh)'ın: "Ben gerçekten senin bir taş olduğunu biliyorum.

Senin hiçbir fayda vermediğini, bir zararının olmadığını da biliyorum" sözleri ile Hacer-i Esvedi öpmek hususunda Rasulullah (s.a.v.)'e uymayı teşvik etmeye açıklık getirmek istemiş ve eğer ona uymak söz konusu olmamış olsaydı bu işi yapmayacağına dikkat çekmiştir. Ömer (radıyallahu anh)'ın: "Şüphesiz ki sen ne bir zarar verirsin ne de bir fayda" sözleri ile taşları ta'zim ederek faydalarını ümid ederek onları ta'zim etmekte kusur işlemeleri halinde zarar vereceklerinden korkarak taşlara ibadete alışmış bulunan ve henüz İslam'a yeni girmiş olan bazı kimseleri bu hususta aldanmamaları için söylemiştir.

Bunların İslam'a girişleri üzerinden fazla bir zaman geçmediğinden ötürü Ömer (radıyallahu anh)'ın bu gibi kimselerden birilerinin onu öptüğünü görüp ona itina gösterdiğini görmesi neticesinde şüphe ve tereddüde düşeceğinden korktuğu için bu hususta meşruiyet içerisinde uygulamaya uymanın mükafat ve sevap bakımından faydası olsa dahi bizatihi onun bir faydasının ve zararının olamayacağını açıklamış olmaktadır. Yani bu taşın bizzat kendisinin bir fayda ve bir zarar verecek gücü yoktur. Bu da diğer fayda ve zarar veremeyen yaratılmışlar gibi bir yaratılmıştır. Ömer (radıyallahu anh) özellikle bunu hacc mevsiminde yaparak ülkenin her tarafında buna tanık olunmasını, şahit olunmasını ve değişik vatanlardan gelenlerin hacc mevsiminde bunu belleyip görmeleri içindi. Allah en iyi bilendir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

TAVAFTA VE UMREDE BİR DE HACCIN İLK TAVAFINDA REMEL YAPMANIN MÜSTEHAB OLDUĞU BABI