ŞİRKET |
GİRİŞ
شِرْكٍةٍ sözcüğü
"şirket" diye okunur. Bunun "şeriket" ve "şirk"
şeklinde okunduğu da rivayet edilmektedir.
Ayette şöyle
buyrulmuştur: وَمَا
لَهُمْ
فِيهِمَا مِن
شِرْكٍ "Onların gökler ve yerde hiçbir
ortaklıkları yoktur." [Sebe, 22]
Bu ayetteki
"şirk" ifadesi "pay / ortaklık" anlamına gelmektedir.
Şirket kelimesi sözlükte "karışma" anlamına gelir.
Din! terminolojide ise
"bir şey üzerinde iki veya daha fazla kişinin şayi olarak hakkının sabit
olması" şeklinde tanımlanır.
Şirket sözleşmesinin
[dince meşru olduğuna dair icma bulunmaktadır. Ancak] icmadan da önce temel
delil şu ayettir: Bilin ki ganimet olarak aldığınız her ne varsa bunun beşte
biri. .. [Enfal, 41]
[*] - Rivayete göre Saib
bin Zeyd, Hz. Peygamber (s.a.v.)'in peygamberlik öncesinde ortağı idi. Bu
dönemde onun ortağı olmakla gurur duyardı. (Müsned, 3, 425; Beyhaki, Şirket 6,
78)
[*] - Yine rivayette
şöyle buyrulmuştur: Allah şöyle buyurur: Ortak olan iki kişiden biri diğerine
ihanet etmedikçe ben üçüncüleri olurum. Biri diğerine ihanet edince ben
aralarından çıkarım (Ebu Davud, Buyu, 3383; Müstedrek, Buyu', 2, 52. Hakim bu
hadisin senedinin sahih olduğunu söylemiştir. )
Bu hadisin anlamı şudur:
Ben, korumak ve yardım etmek suretiyle onlarla birlikte olurum, malları
konusunda yardımımla onları desteklerim, ticaretlerine bereket veririm.
Aralarında hıyanet olduğunda bereketi ve yardımımı kaldırırım.
"Aralarından çıkarım" ifadesi bu anlama gelir.
Bu bölümde
"tasarrufta bulunmak ve kar elde etmek amacıyla istek üzerine kurulan
şirket" ele alınacaktır.
Ortaklık, müstakil bir
sözleşme olmayıp gerçekte "vekil olma" ve "vekil kılma"
dır. Nitekim bu ilerideki açıklamalardan anlaşılmaktadır.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN