MUĞNİ’L-MUHTAC

ŞİRKET

 

GİRİŞ

 

شِرْكٍةٍ sözcüğü "şirket" diye okunur. Bunun "şeriket" ve "şirk" şeklinde okunduğu da rivayet edilmektedir.

 

Ayette şöyle buyrulmuştur: وَمَا لَهُمْ فِيهِمَا مِن شِرْكٍ "Onların gökler ve yerde hiçbir ortaklıkları yoktur." [Sebe, 22]

 

Bu ayetteki "şirk" ifadesi "pay / ortaklık" anlamına gelmektedir. Şirket kelimesi sözlükte "karışma" anlamına gelir.

 

Din! terminolojide ise "bir şey üzerinde iki veya daha fazla kişinin şayi olarak hakkının sabit olması" şeklinde tanımlanır.

 

Şirket sözleşmesinin [dince meşru olduğuna dair icma bulunmaktadır. Ancak] icmadan da önce temel delil şu ayettir: Bilin ki ganimet olarak aldığınız her ne varsa bunun beşte biri. .. [Enfal, 41]

 

[*] - Rivayete göre Saib bin Zeyd, Hz. Peygamber (s.a.v.)'in peygamberlik öncesinde ortağı idi. Bu dönemde onun ortağı olmakla gurur duyardı. (Müsned, 3, 425; Beyhaki, Şirket 6, 78)

 

[*] - Yine rivayette şöyle buyrulmuştur: Allah şöyle buyurur: Ortak olan iki kişiden biri diğerine ihanet etmedikçe ben üçüncüleri olurum. Biri diğerine ihanet edince ben aralarından çıkarım (Ebu Davud, Buyu, 3383; Müstedrek, Buyu', 2, 52. Hakim bu hadisin senedinin sahih olduğunu söylemiştir. )

 

Bu hadisin anlamı şudur: Ben, korumak ve yardım etmek suretiyle onlarla birlikte olurum, malları konusunda yardımımla onları desteklerim, ticaretlerine bereket veririm. Aralarında hıyanet olduğunda bereketi ve yardımımı kaldırırım. "Aralarından çıkarım" ifadesi bu anlama gelir.

 

Bu bölümde "tasarrufta bulunmak ve kar elde etmek amacıyla istek üzerine kurulan şirket" ele alınacaktır.

 

Ortaklık, müstakil bir sözleşme olmayıp gerçekte "vekil olma" ve "vekil kılma" dır. Nitekim bu ilerideki açıklamalardan anlaşılmaktadır.

 

BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN

 

BATIL ŞİRKETLER