|
FITIR SADAKASI |
5. FİTRENİN MİKTARl
Fitre bir sa' dır. Bir
sa' ise 693 tam 113 dirhemdir.
Ben [Nevevi] derim ki: -Bitkilerin
zekat! konusunda geçtiği üzeredaha doğru görüşe göre 685 tam 517 dirhemdir.
Allah daha iyi bilir.
A. BİR SA' MİKTARI KAÇ
DİRHEMDİR?
B. SA' MİKTARINDA
HACİM ÖLÇÜSÜ MÜ AĞIRLIK ÖLÇÜSÜ MÜ ESAS ALINIR?
A. BİR SA' MİKTARI KAÇ
DİRHEMDİR?
Bir kişinin vereceği
fitrenin miktarı bir sa' ölçüsüdür. Bunun delili konunun başında geçen İbn Ömer
hadisidir.
[Bir sa' miktarının kaç
dirhem olduğu konusunda Rafil'nin el-Muharrer'de verdiği bilgi ile Nevevl'nin
el-Minhac'da verdiği bilgi arasında fark bulunmaktadır. Bu durumda bir sa'
miktarının ne olduğu konusunda iki görüş söz konusu olmaktadır:]
[Birinci görüş]
Bir sa' 693 tam 113
dirhemdir. Çünkü bir sa' dört müddür. Bir müd ise Bağdat rıtlı ile bir tam 1/3
rıtıldır. Bir rıtıl ise 130 dirhemdir.
[İkinci görüş]
[Yukarıdaki ölçü
Rafii'nin belirttiği miktardır. Nevevi ise kendisinin doğru bulduğu sa'
miktarını şu şekilde belirtmiştir:]
Ben [Nevevi] derim ki:
-Bitkilerin zekatı konusunda geçtiği üzere- daha doğru görüşe göre 685 tam 517
dirhemdiL Allah daha iyi bilir.
Bitkilerin zekat!
konusunda bir rıtılın 128 tam 417 dirhem olduğu geçmişti. Bu ölçülere dair
ayrıntılı açıklama bitkilerin zekatı konusunda geçmişti.
B. SA' MİKTARINDA
HACİM ÖLÇÜSÜ MÜ AĞIRLIK ÖLÇÜSÜ MÜ ESAS ALINIR?
Sa' miktarını
belirlemede esas alınacak olan hacim ölçüsüdür. ''Ağırlık ölçüsü ile"
denilmesinin sebebi bunun yaygın olarak kullanılıyor olmasındandır.
Yine esas alınacak olan,
şayet mevcut ise Hz. Peygamber (s.a.v. )'in dönemindeki sa' veya onun ayarında
olan sa'dır. Şayet yoksa bir sa' dan az olmadığı kesin olarak bilinecek
miktarda fitre verilir.
Nevevi er-Ravda'da şöyle
demiştir: Bir grup alim şöyle demiştir: Bir sa', elleri orta büyüklükte bir
adamın avuçları ile dört avuçtur.
Mısır ölçüsü ile bir sa'
iki kadehtir.
[Fitre olarak verilen]
yiyeceği n içinde toprak veya saman olması ihtimaline binaen miktarın biraz
üzerinde vermesi uygun olur.
İbnü'r-Rif'a şöyle
demiştir: Baş kadı İmadüddin es-Sükkeri (rh.a.) Mısır'da ramazan bayramı
hutbesi verdiğinde şöyle derdi: Sa' sizin bu bölgenizin kadehiyle -içinde
toprak, kusur veya karışım bulunmaksizin- iki kadehtiL Sizin bu bölgenizde
fitre olarak yalnızca buğday yeterli gelir.
Sa' bitkilerin zekatı
konusunda geçmişti, bu konuda oraya bakılabilir.
Not: Kaffal eş-Şaşı Mehasinü'ş-şerfa adlı eserinde
fitre olarak bir sa' buğday farz kılınmasına dair ince bir hikmet zikretmiştir.
Buna göre insanlar genellikle bayram günü ve sonraki üç gün çalışma işini
bırakır. Fakir kimse de bu günlerde yanında ücretle çalışacağı kimseyi bulamaz;
çünkü bayram günleri orucun ardından gelen mutluluk ve rahatlama günleridir.
Bir sa' buğdaydan ekmek yapıldığında bundan sekiz nhilık ekmek elde edilir;
çünkü bir sa' -daha önce geçtiği üzere- 5 tam 1/3 nhıdır. Buna üçte bir
oranında da su eklenir. Toplamından yukanda belirttiğimiz miktarda ekmek çıkar.
İşte bu, günde iki rıtıl olmak üzere fakirlerin toplam dört gün boyunca
yiyeceklerine yeterli olacak miktardır.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
6. FİTRE OLARAK VERİLECEK GIDA
MADDESİNE İLİŞKİN MESELELER