|
TİLAVET SECDESİ |
5. NAMAZ DIŞINDA TİLAVET
SECDESİNİN YAPILIŞI
A. YAPILIŞ KEYFİYETİ
B. BAŞLAMA (İFTİTAH)
TEKBİRİ VE SELAMIN HÜKMÜ
C. TİLAVET SECDESİNİN
NAMAZ GİBİ DEĞERLENDİRİLDİĞİ KONULAR
A. YAPILIŞ KEYFİYETİ
Namaz dışında tilavet
secdesi yapan kişi buna niyet eder. ellerini kaldırarak başlama tekbiri alır,
sonra ellerini kaldırmaksızın eğilmek için tekbir alır ve namazdaki gibi secde
eder. Tekbir getirerek başını yerden kaldırır ve selam verir.
1. Namaz dışında tilavet
secdesi yapmak isteyen kişinin tilavet secdesine niyet etmesi farzdır. Çünkü
Nebi (s.a.v.) "ameller yalnızca niyetlere göre değerlendirilir. "
buyurmuştur. (Buhari, Bed'ü'l-vahy, 1; Müslim, İmare, 4904; Ebu Davud, Talak, 2201;
Tirmizı,
Fedailü'l-cihad, 1647; Nesai, Taharet, 75; İbn Mace, Zühd, 4227)
2. [Niyetten sonra]
secdeye başlamak için tekbir getirir. Bu konuda Ebu Davud'un rivayet ettiği
senedi zayıfbir hadis bulunmaktadır. (Ebu Davud, Salat, 1152)
Tilavet secdesi bu
konuda namaza kıyas edilir. (Kıyas)
Tekbir getirirken,
-namaza başlama tekbirinde geçtiği üzere- ellerini kaldırır. Bunu yapması
menduptur.
3. Sonra secdeye eğilmek
üzere ellerini kaldırmaksızın tekbir getirir. Bu menduptur.
4. Daha sonra rükünleri,
şartları ve sünnetleri bakımından namaz secdesi gibi secde eder.
5. Secdeden ellerini
kaldırmaksızın tekbir getirerek başını kaldırır.
Bunu yapması menduptur.
6. Oturduktan sonra
tıpkı namazda olduğu gibi selam vermesi farzdır.
[Tilavet secdesinde
teşehhüd okunur mu? Bu konuda çeşitli görüşler vardır]
[Birinci görüş]: Daha
doğru olan görüşe göre teşehhüd okunmaz. Hatta Ziyadetü'r-Ravda'da daha doğru
olan görüşe göre bunun müstehap olmadığı söylenmiştir.
[İkinci görüş]: Zayıf
bir görüşe göre tilavet secdesinde de teşehhüd okunur.
[Üçüncü görüş]:
Buveytl'de yer alan Şafii'nin ifadesine göre tilavet secdesinde teşehhüd
okunmaz, namazda iken tilavet secdesi yapılması halinde nasıl selam
verilmiyorsa namaz dışında da selam verilmez.
Er-Ravda'da "asvab
/ en doğru" ve el-Mecmu'da "en sahih" olarak belirtilen görüşe
göre, herhangi bir rivayet bulunmaması sebebiyle ayağa kalkıp sonra tekbir
getirmek müstehap değildir.
B. BAŞLAMA (İFTİTAH)
TEKBİRİ VE SELAMIN HÜKMÜ
Doğru görüşe göre
başlama tekbiri almak şarttır. Daha güçlü görüşe göre selam da böyledir.
A. BAŞLAMA TEKBİRİNİN
HÜKMÜ
Tilavet secdesinde
niyetle birlikte başlama tekbiri alma[nın hükmü nedir? Bu konuda mezhep içinde
iki görüş vardır]
[Birinci görüş]: Doğru
görüşe göre, -er-Ravda'da daha doğru olduğu söylenen görüşe göre- niyetle
birlikte başlama tekbiri almak şarttır. Burada şart ile kastedilen yapılması
zorunlu olan anlamındadır. Çünkü niyet, başlama tekbiri ve selam -birazdan
geleceği üzeretilavet secdesinin rükünleridir.
[İkinci görüş]: Başlama
tekbiri sünnettir. Şafii' nin açık ifadesi böyle o(up, Gazali de bu görüşü
"doğru" bulmuştur. .
B. SELAMIN HÜKMÜ
[Selamın hükmü konusunda
Şafii'ye ait iki görüş bulunmaktadır]
[Birinci görüş]: Daha güçlü
görüşe göre selam da -başlama tekbirine kıyasla- şarttır.
[İkinci görüş]: Namazda
iken tilavet secdesi yapıldığında selam vermek nasıl şart değilse namaz dışında
da şart değildir.
Bu üçünün [niyet,
başlama tekbiri, selam] tilavet secdesinde şart olup olmadığı konusundaki
ihtilafın dayanağı şudur: Bu üç meselede tilavet secdesi namaz gibi
değerlendirilip ondaki şartlar bunda da koşulur mu yoksa koşulmaz mı?
C. TİLAVET SECDESİNİN
NAMAZ GİBİ DEĞERLENDİRİLDİĞİ KONULAR
Tilavet secdesi için
namazdaki şartlar şart koşulur.
Kıbleye yönelme, avret
yerlerini örtme, abdestli olma, yeme vb. gibi namazı bozan şeylerden uzak
durma, secdenin vaktinin girmesi gibi konularda tilavet secdesi namaz gibidir.
Bu konuda görüş aynlığı yoktur.
Nevevi el-Mecmu'da şöyle
demiştir: Tilavet secdesinin vaktinin girmesi kişinin secde ayetini okuması
veya işitmesiyle olur.
Bundan şu anlam çıkar:
"Tıpkı okumada olduğu gibi işitme de de secde ayetinin bütününü işitmiş
olmak şarttır." Bu doğrudur. Yalnızca secde kelimesi vb. şeyleri duymak
yeterli değildir. Buna göre kişi bir harf bile eksik olmaksızın secde ayetinin
tamamı bitmeden secde etse bu yeterli olmaz.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
6. NAMAZDA TİLAVET
SECDESİNİN YAPILIŞ ŞEKLİ