MİN HAC ANA SAYFA

 

AVLANMA VE HAYVAN KESME

 

A. GENEL BİLGİLER  –  B. ÜDHİYE (KURBAN)  –  C. HELAL VE HARAM YİYECEKLER

D. AT YARIŞLARI OK VE BENZERİ ATICILIK YARIŞMALARI

 

UDHİYE (KURBAN) :

 

Udhiye; Kurban Bayramı günlerinde Allah rızası için kesilen hayvana denir. Üdhiye kesmek -müekked- sünnettir. Adanan üdhi-yenin kesilmesi ise vacibtir.

 

Udhiye kesmek isteyen kimsenin zilhicce ayının ilk on günün­den itibaren üdhiyeyi kesinceye kadar saçlarını ve tırnaklarını kes­memesi, üdhiyeyi kendi eliyle kesmesi, kesemiyorsa kesim es­nasında hazır bulunması sünnettir.

 

Kurbanlık hayvan deve, sığır, koyun ve keçi cinsinden ol­malıdır. Kurban edilen devenin beş yaşını doldurmuş, altı yaşma gir­miş olması şarttır. Sığır ve keçinin üç yaşma, koyunun ise iki yaşma girmiş olması şarttır.

 

Hayvanın erkeğini, dişisini veya burkulmuş olanım üdhiye yapmak caizdir. Deve veya sığır yedi kişi için kesilebilir. Koyun ve keçi ise bir kişi için üdhiye edilir. Kurbanın faziletli olanı bir kişi için bir deve kesmektir. Sonra sırasıyla sığır, koyun ve keçi gelir. Bir ki­şi için yedi koyun kesmek bir deve kesmekten faziletlidir. Bir kişi için bir koyun kesmek bir deveye ortak olmaktan faziletlidir.

 

Kurbanlık hayvan ile ilgili şartlara gelince; etini eksiltecek ayıplardan salim olması şarttır. İlikleri boşalmış derecede zayıf olan hayvan üdhiye olamaz. Deli, kulağının bir kısmı kesik, topal, gözle­rinde beyazlık bulunan, açıkça hastalığı ve uyuzluğu görülen hay­van kurban olamaz. Noksanlığı az olan ve boynuzu olmayan üdhiye olabilir. Keza kulağı yarılmış veya delinmiş hayvan en sahih kavle göre üdhiye olabilir. Ben diyorum ki İmam'm sahih ve kesin be­yanına göre, az uyuz olan hayvan üdhiye olmaz. Allah daha iyi bilir.

 

Kurban kesme vakti, bayramın birinci günü güneş bir mızrak boyu yükseldikten sonra hafif iki rekât namaz kılıp ve hafif iki hut­beyi okuyacak kadar geçen zamanı müteakip başlar ve teşrikin son (üçüncü) gününün güneşi batmcaya kadar devam eder. Ben diyorum ki, vaktin girmesi için güneşin yükselmesini beklemek bir fazilettir. Ama vaktin girmesi için güneşin doğması şarttır. Ondan sonra iki rekât namaz kılınacak ve iki hutbe okunacak kadar bir zamanın geçmesi gerekir. Allah daha iyi bilir.

 

Bir kimse, bir hayvanı tayin edip kurban etmeyi nezir ederse meselâ; "Şu hayvanı kurban etmek Allah rızası için adağım olsun." derse, üdhiye vaktinde onu kesmesi kendisine farz olur. Vakit girme­den o hayvan telef olursa, kendisine bir şey lazım gelmez. Kendisi telef ederse, onun değeriyle misli bir hayvanı satın alıp üdhiye vak­tinde kesmesi lazımdır.

 

Bir kimse kurban kesmeyi nezredip zimmetine geçirir ve son­ra adağı için bir hayvanı tayin ederse, üdhiye vaktinde o hayvanı kesmesi lazımdır. Vakit girmeden bu hayvan telef olursa, en sahih kavle göre aslında zimmetinde sabit kalır.

 

Üdhiye için bir hayvan tayin edilmemişse, kesim esnasında ni­yeti söylemek şarttır. Keza bir kimse: "Şu hayvanı üdhiye kıldım" demişse de en sahih kavle göre, kesim esnasında niyeti söylemesi şarttır. Kurban sahibi kesim için birini vekil tayin ederse, vekaleti verdiği zaman veya kesim anında kurbanı kesmeye niyet etmelidir.

 

Sünnet olan üdhiyeden sahibi yiyebilir ve zenginlere yedirebilir. Fakat zenginlerin mülkiyetine geçiremez onlara hediye olarak verebilir.

 

Kurban sahibi, kurbanının üçte birini kendine bırakabilir. Bir kavle göre, kurbanın yarısını kendine bırakabilir. En sahih kavle göre, bir kısmını tasadduk etmek vacibtir. Tümünü tasadduk etmek daha faziletlidir. Ancak teberrük için ondan bir lokma yer. Kurbanın derisini ise tasadduk eder veya kendisi ondan istifade eder.

 

Adak kurbanı olan hayvanın varsa yavrusu da kesilir. Kurban sahibi, yavrunun etinin tümünü kendisine saklayabilir ve yavrudan arta kalan sütü içebilir.

 

Kurban kesmek köleye sünnet değildir. Şayet efendisi kendisi­ne izin verir de kurban keserse efendisi adına sayılır. Efendisinin iz­ni olmadan mukâteb köle de kurban kesemez. Kişinin izni olmadan onun adına kurban kesmek veya ölenin vasiyeti olmadan onun adına kurban kesmek caiz değildir.

 

 

 

Akika Kurbanı

 

 

Akika, doğan çocuğun saçlarının kesildiği anda kesilen hayva­na verilen isimdir. Erkek çocuk için iki koyun, kız çocuğu için bir ko­yun kesip akika yapmak sünnettir.

 

Akika olarak kesilen hayvanın cinsi, yaşı, ayıplı olmaması, sa­hibinin ondan yiyebilmesi ve etinin tasadduk edilmesinin şartları, sünnet olan üdhiye hayvanının şartları gibidir. Akika kurbanının etini pişirip dağıtmak ve kemiklerini kırmamak sünnettir.

 

Doğumunun yedinci gününde çocuk için akika kurbanı kes­mek, o günde kendisine isim vermek, kurbanı kestikten sonra başındaki tüyleri tıraş edip tüylerin ağırlığınca altın veya gümüş ta­sadduk etmek, çocuk dünyaya gelince sağ kulağına ezanı, sol ku­lağına kameti okumak ve tahnik yapmak (çiğnenmiş hurma ile ço­cuğun damağını ovmak) sünnettir.