BEYHAKİ KÜLLİYATI

İ’TİKAD

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Hz. Osman b. Affan'ın Halifeliğe Getirilmesi

Künyesi, Ebü Abdillah'tır. Ebü Amr, Osman b. Mfan b. Ebi'l-As b. Umeyye b. Abdişems b. Abdimenaf el-Kureşi el-Umevi olduğu da söylenir.

Ebü Bekre der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İçinizde kim rüya gördü?" diye sorunca, bir adam: "Ben gökten inen bir terazi gördüm. Sen ve Ebu Bekr tartıldınız, sen Ebu Bekr'den ağır geldin. Ömer ve Ebu Bekr tartıldılar, Ebu Bekr ağır geldi. Ömer ve Osman tartıldılar, Ömer ağır geldi. Sonra terazi kaldırıldı" dedi. Bunun üzerine Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yüzünde hoşnutsuzluk eseri gördük.

[T] Sahih hadistir. Ebu Davud (4634) ve Tirmizi (2287).

Başka bir rivayette ise Abdurrahman b. Ebi Bekre: "Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gün: ''"Hanginiz rüya gördü?'' diye sorunca" deyip mana olarak aynı hadisi zikretti; ama Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hoşnutsuzluğundan söz etmedi; ancak "hoşnutsuzluk" sözü yerine şöyle dedi: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bundan dolayı üzüldü Yani bu rüya onu üzdü ve: "(Anlatılan rüyanın delalet ettiği mana) Peygamber halifeliğidir. Sonra Allah mülkü (idareyi) dilediğine verir" buyurdu. [T] Sahih hadistir. Ahmed (5/44, 50) ve Ebu Davud (4635).

Cabir b. Abdillah'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Selleml şöyle buyurdu: "Bu gece salih bir zata, Ebü Bekr'in Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Selleml, Ömer'in Ebü Bekr'e, Osman'ın da Ömer'e tutunduğu gösterildi."

Cabir der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanından kalkınca: "Salih zat, Allah'ın Resulü'dür. Birbirlerine tutunmaları ise Yüce Allah'ın, Peygamber'ini yürütmekle görevli olarak gönderdiği iş (yönetim)in başına geçecek olanlardır" dedik.

[T] Ahmed (3/355), Ebu Davud (4636) ve Hakim (3/71-72, 102)

Amr b. Meymun, "Ömer b. el-Hattab'ı gördüm" deyip öldürülmesiyle ilgili hadisi aktardı ve şöyle dedi: Kendisine: "Vasiyette bulun, ey müminlerin emiri. Yerine birini seÇ" dediler. Hz. Ömer: "Hiç kimse bu işe Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendilerinden razı olarak vefat ettiği şu kişilerden daha çok hak sahibi değildir" deyip, Hz. Ali, Hz. Osman, Zübeyr, Talha, Sa'd ve Abdurrahman b. Avfın isimlerini saydı. Sonra şöyle devam etti: "Abdullah b. Ömer de sizinle beraber bulunur, ama onun bu işte bir yetkisi yoktur. Eğer Sa'd seçilirse o buna layıktır. Eğer başkası seçilirse, seçilecek olan idarede olduğu müddetçe onun yardımını alsın. Ben onu ne bir acizlik, ne de ihanetinden dolayı azletmedim. " Sonra: ''Benden sonraki halifeye vasiyette bulunuyorum'' deyip, ilk Muhacirler, sonra Ensar, sonra şehir halkı, sonra bedeviler, sonra Müslümanların zimmetinde olanları, en son defnedilmesini zikretti. Hz. Ömer'i defnedip döndüklerinde, saydığı kişiler toplandı ve Abdurrahman: "Bu işi aranızdan üç kişiye havale edin" dedi. Zübeyr:

"Ben yerimi Ali'ye verdim" dedi. Talha: "Ben de Osman'a verdim" dedi. Sa'd da: "Ben yerimi Abdurrahman'a verdim" dedi. Bunun üzerine Abdurrahman: "Hanginiz adaylıktan çekilirse, seçme işini ona bırakalım. O kalanlardan hangisinin daha üstün olduğuna, ümmetin menfaati için kimin daha hayırlı olduğuna bakıp seçsin" deyince, hem Hz. Al, hem Hz. Osman sustular. Abdurrahman: "Bu işi bana bırakır mısınız? Vallahi ben içinizden bu işe en layık olanınızı seçeceğim" deyince ikisi de: "Evet" cevabını verdiler.

Abdurrahman, Hz. Ali'nin elini tutup: "Senin Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile akrabalığın ve İslam'da önceliğini biliyorum. Eğer seni seçersem adaletli davranacak, Osman'ı seçersem onu dinleyip itaat edeceksin" dedi. Sonra Hz. Osman ile yalnız kalıp aynı şeyi söyledi. İkisinden de bu konuda söz alınca: "Ey Osman! Elini kaldır" deyip ona biat etti. Hz. Ali de biat etti ve evde bulunanlar da yanlarına girip biat ettiler.

Misver b. Mahreme bu hadisi rivayet etti ve şöyle dedi: "Toplandıkları zaman Abdurrahman şahadet getirdi ve şöyle dedi: "Derim ki; ey Ali! İnsanların görüşünü aldım, hepsi de Osman'ı istedi. Böyle olması sebebiyle gücenme." Sonra Hz. Osman'ın elini tutup: "Allah'ın, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ve ondan sonra gelen iki halifenin sünneti üzere sana biat ediyorum" deyip biat etti. Bunun üzerine Muhacirler, Ensar ve Müslüman kabilelerin reisleri de Hz. Osman'a biat ettiler. Bu, Abdurrahman'ın insanlarla üç gün boyunca istişare etmesi ve aklı başında olan kiminle baş başa kalıp konuşsa Hz. Osman'ı tercih etmesinden sonra olmuştur.

[T] Sahih hadistir. Buhari (1392, 3052, 3162, 3700, 4888, 7207).

İbn Ömer der ki: Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sonra hiç kimseyi Ebu Bekr'e, sonra Ömer'e, sonra Osman'a eşit tutmazdık. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) diğer ashabını ise (kendi hallerine) bırakır; aralarında bir derecelendirme yapmazdık.

[T] Sahih hadistir. Buhari (3655, 3697).

Muhammed b. el-Hanefiyye der ki: Babama -yani Hz. Ali'ye: "Allah'ın Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sonra insanların en hayırlısı kimdir?" diye sorduğumda: "Ebu Bekr' dir" cevabını verdi. Ben: "Sonra kim?" diye sorunca, babam: "Ömer'dir" karşılığını verdi. Sonra ben, babamın: "Osman'dır" demesinden korkup: "Sonra kim?" diye sormadım ve: "Sonra sen misin ey babacığım?" dedim. Bunun üzerine babam: "Ben sadece Müslümanlardan biriyim" karşılığını verdi.

[T] Sahih hadistir. Buhari (3671).

Ebu Musa der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir bostana girdi ve bana bostanın kapısını tutmamı emretti. Bir adam gelip girmek için izin isteyince Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ona izin ver ve Cennetle müjdele" buyurdu. Baktığımda bu kişinin Ebu Bekr olduğunu gördüm. Sonra başka bir adam gelip girmek için izin isteyince, Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ona izin ver ve Cennetle müjdele" buyurdu. Baktığımda bu kişinin Ömer olduğunu gördüm. Sonra başka bir adam girmek için izin isteyince Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir müddet sustuktan sonra: "Ona izin ver ve başına gelecek musibetlerden sonra Cennete gireceğini müjdele" buyurdu. Baktığımda bu kişinin Osman olduğunu gördüm.

[T] Sahih hadistir. Buhari (3674, 3693, 3695, 6216, 7097, 7262) ve Müslim (2403).

Ebu Musa'dan, başka bir kanalla mana olarak aynı olan bir hadis nakledilmiştir; ancak orada şu ibare vardır: "Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) su olan bir yerdeyken ayaklarını dizlerine kadar açtı, Hz. Osman gelince tekrar örttü."

Hz. Aişe der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bana ashabımdan bir adam çağırın -veya "Keşke ashabımdan biri yanımda olsaydı"buyurunca, ben: "Ebu Bekr mi?" dedim. Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hayır" karşılığını verince, ben: "Ömer mi?" dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hayır" cevabını verince, ben: "Osman mı?" dedim. Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Evet" buyurdu. Hz. Osman gelince Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: "Sen kalk" buyurdu ve Osman'a gizlice bir şeyler fısıldamaya başladı. Bu sırada Osman'ın rengi değişiyordu.

Evi muhasaraya alınıp kendisine: "Savaşmayacak mısın?" diye sorduğumuzda, "Hayır! Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana bir söz verdi, ben o söz için sabredeceğim" cevabını verdi.

[T] Sahih hadistir. Ahmed (6/51-52, 214-215,1/58,69), İbn Mace (113) ve Tirmizi (3711).

İbn Ömer, Ebu Hureyre, Abdullah b. Havale ve Murre b. Ka'b'dan nakledildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir fitneden bahsetmiş ve bu fitnede Hz. Osman'ın hak üzere -veya doğru yolda- olacağını söylemiştir.

Bazı rivayetlere göre ise Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Şu emire ve arkadaşlarına sahip çıkın" buyurup Osman b. Affan'a işaret etti. Bütün bu rivayetler, Fadail adlı kitabımızda, Hz. Osman'ın hilafetinin meşruluğundan bahsederken geçmiştir.

Şafii, vahid haberin geçerli olduğunu anlatırken şunu delilolarak göstermiştir: Müslümanlar, halifenin tek olması konusunda icma ettiler ve Hz. Ebu Bekr 'i halife seçtiler. Sonra Hz. Ebu Bekr, Hz. Ömer'i halife olarak seçti. Sonra Hz. Ömer halife seçmeleri için şura ehlini tesbit etti ve Abdurrahman da Hz. Osman'ı halife seçti.

[T] Senedi sahihtir.

Şafii: "Allah'ın Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sonra insanların en faziletlisi Ebu Bekr, sonra Ömer, sonra Osman, sonra da Ali'dir" derdi.

Şafii der ki: Sahabe ve Tabiundan hiç kimse, Ebu Bekr ve Ömer'in diğer sahabilerden daha faziletli olduğu konusunda ihtilaf etmediler. İhtilaf edenler, Osman ve Ali konusunda ihtilaf etmişlerdir. Biz, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından birini yaptıklarından dolayı suçlamayız.

Bu hadisin isnadlarını Fadail adlı kitabımızda zikrettik. Tabiundan ve onlardan sonra gelenlerden bu manada birçok hadis rivayet edilmiştir. Doğruya ulaşmak, Allah sayesindedir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Hz. Ebi'I-Hasan Ali b. Ebi Talib'in Hilafete Getirilmesi